Аўтар: Mateusz Styrczula

Kladionica to wyraz pojemny i trudno znaleźć jego polski odpowiednik. Kiedyś było to słowo z języka znanego w świecie jako serbsko-chorwacki, ale gdy w skutek wojny w byłej Jugosławii rozbito go wedle politycznego klucza ,jest zarówno słowem serbskim, chorwackim, bośniackim jak i czarnogórskim. Oznacza miejsce…

Przekraczając granicę polsko-słowacką między Radoszycami koło Komańczy a Palotą mijamy potężne sosny, jodły i świerki. Aż chce się z całej duszy zaśpiewać tekst znanej w całym regionie piosenki ludowej, która zna i śpiewa każdy – Ukrainiec, Rusin, a nie zdziwiłoby mnie gdyby też Słowacy. Na…

Drewniany niski dom, uporządkowany ogród pełen kwiatów, dorodne słoneczniki. Przed chyżą (chatą) siedzi staruszka w chuście. Zagaduję łamanym ukraińsko-łemkowskim. Pani uśmiecha się, ale odpowiada mi po polsku, zupełnie bez związku z pytaniem. Chyba źle trafiłem, ale wchodzę. Kiedy otwieram bramę wita, mnie brązowo-czarny kundel. Spokojny,…

Parę miesięcy temu, kończąc (jak mi się wtedy wydawało) opowieści o tytułowym  Śląsku i jego różnorakich odcieniach, nie wykluczyłem, że jeśli obostrzenia związane z COVID-19 zelżeją, to, ponieważ nie sposób zamknąć  tematu bez odwiedzenia czeskiego fragmentu mitycznego Śląska, pojadę i do drugiej połówki pewnej całości,…

Wierzę, że w niemal każdym z nas tkwi tendencja, aby w określonym momencie życia zwrócić się ku przodkom. Zwrócić na sposób zróżnicowany i zależny od indywidualnych potrzeb oczywiście. Jedni po osiągnięciu życiowych celów, często na emeryturze, zakopują się w rodzinnych zdjęciach i annałach. Podpisują fotografie,…

W pierwszej części reportażu starałem się nakreślić zręby historii, mentalności i specyfiki regionu, poruszając się w granicach aglomeracji górnośląskiej. W drugiej zajrzeć do „czarnego” i „zielonego” bieguna – a zatem pogórniczych hałd powiatu rybnickiego oraz rolniczych wiosek przy czeskiej granicy. Stało się dla mnie jasne,…

Jadąc z aglomeracji górnośląskiej na południe województwa postanowiłem bliżej przyjrzeć się licznym tu pogórniczym hałdom. Z wagonu kursujących z niemiecką dokładnością Kolei Śląskich wysiadłem mniej więcej w połowie drogi między Katowicami a Raciborzem. Na tyłach kopalni Dębieńsko, w miejscowości Czerwionka-Leszczyny, znajdują się trzy zwałowiska kruszywa,…

Śląska mniejszość zafascynowała mnie dawno. Aby bliżej ją poznać, pierwszy raz pojechałem tam trzy lata temu. Dwa wrześniowe dni spędziłem wówczas w Gliwicach i Zabrzu. Była to zatem króciutka wizyta, dlatego wrażenia, jakie stamtąd przywiozłem, były ledwie mgnieniem, niewiele mówiącą pocztówką z obcego mikrokosmosu, jaką…