Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    21. Samaabarona i śmierć Żyda Berszki (2)

    Savieckaje vojsko i pahraniczniki spaczatku ŭsich ludziej z hetych troch viosak vyvieźli za Śvisłacz na zborny punkt u Nieparożnicach. Zahadali im usio z saboju zabrać, szto tolko mahli ŭziać na furmanku. Pośle saviety mieli ich parassyłać dalej u Biełaruś. Raptam pryjszoŭ zahad, szto kali chto…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    8. Kuneć sielanki

    Nocami z pod ramion krzyżów na rozdrogach sypie się gwiazd błękitne próchno chmurki siedzą przed progiem w murawie to kule białego puchu dmuchawiec Księżyc idzie srebrne chusty prać świerszczyki świergocą w stogach czegóż się bać (Józef Czechowicz, „Na wsi”, 1927) Jak mniê diś dumajetsie, dekada… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Felieton

Najlepszy kraj do życia. Prequel

Definicja z Wikipedii na początek tej opowieści do podstawa. „Prequel – utwór literacki lub filmowy opowiadający wydarzenia wcześniejsze niż opisane w pierwowzorze. Prequele powstają zazwyczaj później niż oryginalne dzieła i często wyjaśniają wątki oraz zdarzenia, o których opowiadała główna część”. Jak wiadomo, życie to nie…

Уладзімір Клішэвіч і яго адчай

Яго і сапраўды вельмі шкада. Як і многія пісьменнікі-эмігранты – ахвяра сталінскіх рэпрэсій, але разам з тым і ахвяра таго «сытага» буржуазнага амерыканскага свету, куды выехаў, ратуючыся ад арыштаў на радзіме. У сакавіку аднаму з самых арыгінальных беларускіх паэтаў-эмігрантаў Уладзіміру Клішэвічу (1914-1978) – 110 гадоў….

Płacz zvanoŭ

22. Pierapałki sołtysa Nowaha Tryścianoha (2)

Viaskovy kryż u Novym Tryścianom

Stanisłava Żynela sudzili za toje, szto byŭszy nimieckim soltysam „vymagał bezwzględnego podporządkowania się zarządzeniom władz niemieckich, uciekając się nawet do przemocy w wypadku, gdy ktoś uchylał się od stawianych przez niego żądań, a nawet biciem terroryzovał ludność swego sołectwa”. Prakuratar dakazvaŭ, szto ad 1942-ho da…

Białowieskie opowieści

Osada z pomnikiem żubra (cz. 1)

Pomnik żubra w Zwierzyńcu

W połowie drogi z Hajnówki do Białowieży położona jest osada Zwierzyniec, która zajmuje powierzchnię 15 ha. W pobliżu przepływa rzeczka Krynica. W okresie letnim zabudowania osady skrywają się za drzewami. Z szosy natomiast dobrze widać pomnik żubra ustawiony na piedestale. Osada liczy już ponad 160…

Sołowki – wyspa tortur i śmierci

(Wspomnienia z katorgi sowieckiej, cz. 3)

Krzyżowa droga więźniów podczas etapu Na dalekim Morzu Białym, w byłym klasztorze prawosławnym, który i za czasów caratu był miejscem zesłania, mieści się jedna z największych i najokropniejszych pod słońcem katorga sowiecka. Na pięciu większych wyspach były dawniej posiadłości Klasztoru Sołowieckiego. Największa z nich Sołowiecka…

Kaliś pisali

Ab našych arhanistych

Stanowišča arhanistaha pry kaściele ŭ rožnych krajoch razhladajecca wielmi nieadnolkawa. U toj čas, kali ŭ pieradawych nacyjaŭ z bahataj muzyčnaj kulturaj, heta stanowišča zajmajuć ludzi z wyšejšaj adukacyjaj, budučy dobra apłačywanymi i šanawanymi, – u narodaŭ z słabym raźwićciom muzyki i śpiewu widzim i arhanistych…

Uwikłanie

30 lat w sidłach bezpieki (cz. 14)

Krynki, 26 czerwca 1974 r. Sokrat Janowicz przed rodzinnym domem. Fot. z: „Беларускае літаратурнае абяднанне Белавежа 1958-2003 у фатаграфіі”, Беласток 2003 г.

Teczka pracy Sokrata Janowicza jako tajnego współpracownika w latach 1958-1970 białostockiej Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Kastuś” nie zachowała się. Materiały z doniesieniami i raportami o działalności agenturalnej prawdopodobnie zostały zniszczone jesienią 1989 r. Wówczas to Służba Bezpieczeństwa w całej Polsce zacierała ślady swojej działalności w…

Эпісталярый

З Вільні – ў Торунь

Сябры маладосці. Мар'ян Пецюкевіч, Вераніка Шутовіч і Янка Шутовіч. 1930-я гады

У Цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі ў аддзеле рэдкіх кніг і рукапісаў (Ф.1, вопіс 1, адзін. зах. 151) захоўваюцца пісьмы беларускага грамадска-культурнага дзеяча, літаратуразнаўца, былога рэдактара віленскіх часопісаў „Калоссе” і „Шлях моладзі” Янкі Шутовіча (1904-1973) да Мар’яна Пецюкевіча (1904-1983) –…

Reportaż

Urok zamawia się na wodę (cz. 1)

Z biełoho tiela, z żowtych kostiej…. Anhiele Bożyj… IIsusie Christie Synie Bożyj… chrani od złych niedobrych liudej… nerwy zostańtie… more more w more weliki kamień… na kameniu światy Piotr i Paweł… pa kastiach nie chadzi, serca nie tomi… siad’ na piesoczku… –W szeptuchy uwierzyłem, gdy…

Вясковая адзінота

Санітары лесу

Раней лазні дзейнічалі амаль у кожнай вёсцы ў ваколіцы. Аднак у апошнія гады іх пазачынялі, бо засталося ў тых вёсках усяго па некалькі сталых жыхароў. Адзіная лазня працуе зараз, ды і тое па выходных, у гэтак званым аграгарадку, які адначасова з’яўляецца цэнтрам калгасу. Некалі ў…

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў красавіку

    980 – у 1044 г. пачаў княжаньне ў Полацку Усяслаў Брачыслававіч, званы Чарадзеем. Яго славутая дзейнасьць была апісана ў паэме „Слова аб паходзе Ігаравым”. 920 – у 1104 г. адбыўся вялікі паход кааліцыі князёў Кіеўскай Русі, арганізаваны Уладзімірам Манамахам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (677) – 27.04.1347 г. у Вільні быў замучаны сьв. Антоній – першы з трох віленскіх мучанікаў (праз некалькі тыдняў мучаніцкую сьмерць прыняў сьв. Іаан, а потым сьв. Яўстафій). Былі яны кананізаваныя ў 1374 г. На месцы іх сьмерці князь Канстанцін Астрожскі ў пачатку XVI ст. пабудаваў Сьвята-Троіцкі Сабор.
  • (105) – 27.04.1919 г. польскія войскі занялі Гародню, дзе ад 21.12.1918 г. знаходзіўся Урад Беларускай Народнай Рэспублікі на чале з Антонам Луцкевічам і беларускія войскі.
  • (95) – 27.04.1929 г. у Вільні нар. Юры Туронак, беларускі дзеяч і гісторык, аўтар кніг „Białoruś pod okupacją niemiecką” (Warszawa 1993), „Wacław Iwanowski i odrodzenie Białorusi” (Warszawa 1992), „Książka białoruska w II Rzeczypospolitej
  • (79) – 27.04.1945 г. БССР прынята ў склад членаў-заснавальнікаў Арганізацыі Аб’яднаных Нацый.
  • (36) – 27.04.1988 г. памёр у ЗША Вітаўт Тумаш – грамадзкі дзеяч, лекар, выдатны скарынавед. Нар. 20.12.1910 г. у в. Сьпягліца, Вілейскага павету. Выпускнік Віленскай Беларускай Гімназіі. Пасьля на мэдычным факультэце Віленскага Унівэрсытэту. Актыўна ўдзельнічаў у беларускім студэнцкім жыцьці. У гадах 1940-1941 быў старшынёй Лодзінскага аддзелу Беларускага Камітэту Самапомачы, членам Нацыянальнага Цэнтра створанага ў Бэрліне 19.04.1941 г. Зь ліпеня па лістапад 1941 г. бурмістр Менску. Рэдактар „Раніцы”. Пасьля вайны жыў у ЗША. Быў вельмі актыўным на грамадзкай і навуковай ніве, між іншым шматгадовым старшынёй Беларускага Інстытуту Навукі й Мастацтва.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis