Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (2)

    UB-oŭcy z Sakołki, jakija pravia try let viali śledztvo, ustanavili, szto maldunak na rasstralanych „kamunistaŭ” skłali sołtys z Łapiczaŭ Ivan Charuży, sołtys z Trejglaŭ Franak Karpuk i padsołtys z hetaj vioski Edzik Jurczenia. Pad kaniec grudnia 1942 r. mielisa jany sptakacca ŭ czaćvier na bazary…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Pogranicza

Na skraju Dachu Świata (cz.1)

Parwiz – mój kierowca i przewodnik w Pamirze

– My tutaj w Pamirze zawsze byliśmy daleko od wszystkiego – zaczyna rozmowę mój kierowca i przewodnik Parwiz. Wystarczy spojrzeć na mapę. Dla nas już Duszanbe to zagranica. Gdy przyjeżdżają do nas ci z Chodżentu czy Kulobu pilnować granicy z Afganistanem, to my na nich…

Reportaż

Urok zamawia się na wodę (cz. 2)

2011-06-01 Podlaskie. Tradycyjne drewnine domy w Krainie Otwartych Okiennic. fot. Ewa Zwierzynska/AGENCJA WSCHOD

..Najgorsze są wiatr i woda. Po zabiegu nie wolno trzy dni myć się, nawet zębów. Najwyżej mokrą szmatką przetrzeć twarz i ręce. (…) Tradycja nakazuje, aby przed śmiercią dar przekazać następczyni. Gdy dar nie jest przekazany, szeptucha nie może umrzeć… W zeszłym roku była operowana…

Reportaż

Urok zamawia się na wodę (cz. 1)

Z biełoho tiela, z żowtych kostiej…. Anhiele Bożyj… IIsusie Christie Synie Bożyj… chrani od złych niedobrych liudej… nerwy zostańtie… more more w more weliki kamień… na kameniu światy Piotr i Paweł… pa kastiach nie chadzi, serca nie tomi… siad’ na piesoczku… –W szeptuchy uwierzyłem, gdy…

Kręte ścieżki tożsamości (cz. 2)

Folwark we wsi Wierzch

W Tarnowie Opolskim również zagadywałem miejscowych, ale po odpowiedziach widać było, że trafić tam na autochtona nie jest łatwo. Rozmowom nie sprzyjał też potężny mróz. Podszedłem do okutanej w kolorowy szalik i czapkę kobiety ślizgającej się po nawierzchni. – Ja nie chcę rozmawiać. Ja się…

Kręte ścieżki tożsamości

Panorama Prószkowa o zimowym zachodzie słońca Fot. Mateusz Styrczula

Drugie płuco historycznego Górnego Śląska lubię odwiedzać zimą. Wtedy jego płaskie jak stół i nierównomiernie zasiedlone równiny przypominają niziny na Podlasiu. Brakuje jednak naturalnych barier przed wiatrem i przenikającym zimnem, jakimi są podlaskie lasy i puszcze. Dlatego odwiedzając Opolszczyznę od 2022 roku, zwykle na początku…

Prowaliłoś…

Góra Prowały – „pierwsza Grabarka” Fot. Ewa Zwierzyńska

Grabarka to absolutne must see dla każdego szanującego się turysty, odwiedzającego Podlasie. W sklepiku z pamiątkami kolejka. Do źródełka kolejka. Butelki na świętą wodę po dwa złote za sztukę. Na parkingu odjeżdżają i podjeżdżają kolejne samochody. Miejsca, podobnie jak ludzie, mają swoje historie, swoje tajemnice,…

Ku wolności

Fot. Aleksander Wasyluk

Dwaj młodzi mężczyźni rozmawiają w tłumie kłębiącym się na niewielkim placu przed podniszczonymi budynkami dawnej placówki Wojsk Ochrony Pogranicza w Gródku. Jest 14 lipca 2023 roku. Atmosfera wakacyjna, upał. Jednak zamiast beztroskiego rozleniwienia wyczuwam tu raczej pewne napięcie i podekscytowanie, jakby zawieszone w tym rozgrzanym…

Dwie krainy, dwa światy

Ja i mój kierowca w drodze do Swanetii

Gruzja jest mała, łatwo i szybko ją objechać – wystarczy rzut oka na mapę. Tyle że takie wrażenie jest mylne. To pierwszy problem, z jakim może się zetknąć na Kaukazie początkujący turysta z zagranicy. A co górzystymi szlakami? Z drogami, które są słabej jakości, albo…

Reportaż

Podlasie to rozmowa

Autor w cerkwi w Wojszkach Fot. ze zbiorów Mateusza Styrczuli

Co to znaczy zjeździć kraj, województwo, region? Po Podlasiu jeżdżę i chodzę już dekadę i nie wiem, czy w dostatecznym stopniu je już przemierzyłem. Czy to jest w ogóle możliwe? Dawniej pieszy wędrowiec miał co prawda więcej możliwości kontaktu osobistego, choćby popasu w karczmie, ale…

Reportaż

Lud Bayaka. Autochtoni zepchnięci na margines (cz. 2)

Pigmejska wioska

W latach 1960-1970 zaczęto wyznaczać granice parków narodowych, do których wstęp mieli wszyscy – turyści, naukowcy i organizacje pozarządowe – tylko nie odwieczni ich mieszkańcy. Lasy podzielono na rezerwaty, lasy chronione i lasy stałej produkcji. Ludy zbieracko-łowieckie uznano za szkodników i grupy nieużyteczne w budowaniu…

Календарыюм

Гадоў таму

  • у верасні

    750 – няўдалая аблога ў 1274 г. Наваградка аб’яднанымі галіцка-валынскімі і татарскімі войскамі. 510 –  8.09.1514 г.  перамога пад Оршай (на рацэ Крапіўна) 30-тысячнай беларуска-літоўскай арміі пад кіраўніцтвам гетмана Канстанціна Астрожскага над утрая большым маскоўскім войскам. У выніку бітвы ўсходняя Беларусь была вызвалена …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (140) – 14.09.1884 г. у засьценку Вераскоўшчына Наваградзкага пав. нар. кс. Фабіян Абрантовіч, беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч. Актыўна выступаў перад польскімі касьцельнымі і дзяржаўнымі ўладамі за вядзеньне багаслужбы ў касьцёлах на беларускай мове. У 1939 г. быў арыштаваны і замучаны савецкімі ўладамі (пам. у 1946 г. у Бутырскай турме ў Маскве).
  • (137) – У 1887 г. быў надрукаваны першы падручнік і слоўнік мовы эспэранта, аўтарства ўраджэнца Беластоку Людвіка Заменгофа.
  • (118) – 14.09.1906 г. у Вільні выйшаў з друку першы нумар першай легальнай беларускай газэты (тыднёвіка) „Наша Доля”. Літаратурны дэбют Якуба Коласа. У першым нумары „НД” быў надрукаваны ягоны верш „Наш край”. „Наша Доля” была закрыта царскімі ўладамі у палове сьнежня 1906 г. Выдаўцом газэты зьяўлялася Беларуская Сацыялістычная Грамада.
  • (118) – 14 верасьня 1906 г. выйшаў у Вільні першы нумар „Нашай Долі”. Сьвет пабачыла толькі 6 нумароў, зь якіх большасьць канфіскавала расейская цэнзура. Газэта была ліквідавана ўладамі.
  • (104) – 14 верасьня 1920 г. пастаноўкай „Рысь” паводле аповесьці Э. Ажэшка „У зімовы вечар” пачаў сваю дзейнасьць Беларускі Дзяржаўны Акадэмічны Тэатр ім. Янкі Купалы ў Менску.
  • (103) – 14.09.1921 г. выйшаў у Вільні з друку першы нумар тыднёвіка „Беларускія Ведамасьці” якога рэдактарам быў Максім Гарэцкі. „БВ” былі адным з лепшых беларускіх пэрыядычных выданьняў той пары. У ім друкаваліся публіцыстычныя, гістарычныя, літаратурныя тэксты выдатных беларускіх аўтараў.
  • (87) – 14.09.1937 г. расстраляны Сяргей Астрэйка, паэт (нар. 9.07.1912 г. у Каласоўшчыне на Меншчыне). Дэбютаваў у 1928 г., у 1932-1933 гг.  працаваў у слоўнікавай камісіі ў АН БССР; у 1933 г. быў арыштаваны і сасланы ў Ірбіт Сьвярдлоўскай вобл., у 1937 г. быў арыштаваны паўторна.
  • (60) – 14.09.1964 г. у Менску памёр Язэп Пушча (Іосіф Плашчынскі), беларускі паэт, адзін з заснавальнікаў літаратурных аб’яднаньняў „Маладняк” і „Узвышша”. Нар. 20.05.1902 г. у Каралішчавічах каля Менска. У 1920 г. закончыў Менскае рэальнае вучылішча, у 1925-1927 гг. вучыўся ў Беларускім Дзяржаўным Унівэрсытэце, а пасьля – у Ленінградзкім (да 1929 г.) Быў стыль-рэдактарам у Беларускім Дзяржаўным Выдавецтве. 25.07.1930 г.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis