Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    21. Samaabarona i śmierć Żyda Berszki (2)

    Savieckaje vojsko i pahraniczniki spaczatku ŭsich ludziej z hetych troch viosak vyvieźli za Śvisłacz na zborny punkt u Nieparożnicach. Zahadali im usio z saboju zabrać, szto tolko mahli ŭziać na furmanku. Pośle saviety mieli ich parassyłać dalej u Biełaruś. Raptam pryjszoŭ zahad, szto kali chto…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    8. Kuneć sielanki

    Nocami z pod ramion krzyżów na rozdrogach sypie się gwiazd błękitne próchno chmurki siedzą przed progiem w murawie to kule białego puchu dmuchawiec Księżyc idzie srebrne chusty prać świerszczyki świergocą w stogach czegóż się bać (Józef Czechowicz, „Na wsi”, 1927) Jak mniê diś dumajetsie, dekada… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Reportaż

Urok zamawia się na wodę (cz. 1)

Z biełoho tiela, z żowtych kostiej…. Anhiele Bożyj… IIsusie Christie Synie Bożyj… chrani od złych niedobrych liudej… nerwy zostańtie… more more w more weliki kamień… na kameniu światy Piotr i Paweł… pa kastiach nie chadzi, serca nie tomi… siad’ na piesoczku… –W szeptuchy uwierzyłem, gdy…

Kręte ścieżki tożsamości (cz. 2)

Folwark we wsi Wierzch

W Tarnowie Opolskim również zagadywałem miejscowych, ale po odpowiedziach widać było, że trafić tam na autochtona nie jest łatwo. Rozmowom nie sprzyjał też potężny mróz. Podszedłem do okutanej w kolorowy szalik i czapkę kobiety ślizgającej się po nawierzchni. – Ja nie chcę rozmawiać. Ja się…

Kręte ścieżki tożsamości

Panorama Prószkowa o zimowym zachodzie słońca Fot. Mateusz Styrczula

Drugie płuco historycznego Górnego Śląska lubię odwiedzać zimą. Wtedy jego płaskie jak stół i nierównomiernie zasiedlone równiny przypominają niziny na Podlasiu. Brakuje jednak naturalnych barier przed wiatrem i przenikającym zimnem, jakimi są podlaskie lasy i puszcze. Dlatego odwiedzając Opolszczyznę od 2022 roku, zwykle na początku…

Prowaliłoś…

Góra Prowały – „pierwsza Grabarka” Fot. Ewa Zwierzyńska

Grabarka to absolutne must see dla każdego szanującego się turysty, odwiedzającego Podlasie. W sklepiku z pamiątkami kolejka. Do źródełka kolejka. Butelki na świętą wodę po dwa złote za sztukę. Na parkingu odjeżdżają i podjeżdżają kolejne samochody. Miejsca, podobnie jak ludzie, mają swoje historie, swoje tajemnice,…

Ku wolności

Fot. Aleksander Wasyluk

Dwaj młodzi mężczyźni rozmawiają w tłumie kłębiącym się na niewielkim placu przed podniszczonymi budynkami dawnej placówki Wojsk Ochrony Pogranicza w Gródku. Jest 14 lipca 2023 roku. Atmosfera wakacyjna, upał. Jednak zamiast beztroskiego rozleniwienia wyczuwam tu raczej pewne napięcie i podekscytowanie, jakby zawieszone w tym rozgrzanym…

Dwie krainy, dwa światy

Ja i mój kierowca w drodze do Swanetii

Gruzja jest mała, łatwo i szybko ją objechać – wystarczy rzut oka na mapę. Tyle że takie wrażenie jest mylne. To pierwszy problem, z jakim może się zetknąć na Kaukazie początkujący turysta z zagranicy. A co górzystymi szlakami? Z drogami, które są słabej jakości, albo…

Reportaż

Podlasie to rozmowa

Autor w cerkwi w Wojszkach Fot. ze zbiorów Mateusza Styrczuli

Co to znaczy zjeździć kraj, województwo, region? Po Podlasiu jeżdżę i chodzę już dekadę i nie wiem, czy w dostatecznym stopniu je już przemierzyłem. Czy to jest w ogóle możliwe? Dawniej pieszy wędrowiec miał co prawda więcej możliwości kontaktu osobistego, choćby popasu w karczmie, ale…

Reportaż

Lud Bayaka. Autochtoni zepchnięci na margines (cz. 2)

Pigmejska wioska

W latach 1960-1970 zaczęto wyznaczać granice parków narodowych, do których wstęp mieli wszyscy – turyści, naukowcy i organizacje pozarządowe – tylko nie odwieczni ich mieszkańcy. Lasy podzielono na rezerwaty, lasy chronione i lasy stałej produkcji. Ludy zbieracko-łowieckie uznano za szkodników i grupy nieużyteczne w budowaniu…

Reportaż

Lud Bayaka. Autochtoni zepchnięci na margines (cz. 1)

Pigmej w dżungli

– Buuuuu buuuuu! – Dina buczała mi wprost do ucha niczym bawół leśny, którego miałam okazję widzieć kilka dni wcześniej w parku narodowym Sangha Bai. Była noc, leżałam na ziemi, a wokół mnie siedziały wszystkie kobiety z wioski, otaczając szczelnym kordonem. Kilka z nich położyło…

Wśród podzielonych Słowian cz. 2

Nowa zabudowa wschodniego Sarajewa Fot. Mateusz Styrczula

…Jeździłem po wschodzie ciężarówką, więc wiem jak wy pijecie – na „eks” (na raz). U nas spokojnie. Rakiję się smakuje. Nie chodzi o to, żeby za godzinę leżeć pod stołem Opuszczając pomału Sarajewo idę długą ulicą Safeta Hadžića – szefa sztabu kryzysowego w Sarajewie, który…

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў красавіку

    980 – у 1044 г. пачаў княжаньне ў Полацку Усяслаў Брачыслававіч, званы Чарадзеем. Яго славутая дзейнасьць была апісана ў паэме „Слова аб паходзе Ігаравым”. 920 – у 1104 г. адбыўся вялікі паход кааліцыі князёў Кіеўскай Русі, арганізаваны Уладзімірам Манамахам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (677) – 27.04.1347 г. у Вільні быў замучаны сьв. Антоній – першы з трох віленскіх мучанікаў (праз некалькі тыдняў мучаніцкую сьмерць прыняў сьв. Іаан, а потым сьв. Яўстафій). Былі яны кананізаваныя ў 1374 г. На месцы іх сьмерці князь Канстанцін Астрожскі ў пачатку XVI ст. пабудаваў Сьвята-Троіцкі Сабор.
  • (105) – 27.04.1919 г. польскія войскі занялі Гародню, дзе ад 21.12.1918 г. знаходзіўся Урад Беларускай Народнай Рэспублікі на чале з Антонам Луцкевічам і беларускія войскі.
  • (95) – 27.04.1929 г. у Вільні нар. Юры Туронак, беларускі дзеяч і гісторык, аўтар кніг „Białoruś pod okupacją niemiecką” (Warszawa 1993), „Wacław Iwanowski i odrodzenie Białorusi” (Warszawa 1992), „Książka białoruska w II Rzeczypospolitej
  • (79) – 27.04.1945 г. БССР прынята ў склад членаў-заснавальнікаў Арганізацыі Аб’яднаных Нацый.
  • (36) – 27.04.1988 г. памёр у ЗША Вітаўт Тумаш – грамадзкі дзеяч, лекар, выдатны скарынавед. Нар. 20.12.1910 г. у в. Сьпягліца, Вілейскага павету. Выпускнік Віленскай Беларускай Гімназіі. Пасьля на мэдычным факультэце Віленскага Унівэрсытэту. Актыўна ўдзельнічаў у беларускім студэнцкім жыцьці. У гадах 1940-1941 быў старшынёй Лодзінскага аддзелу Беларускага Камітэту Самапомачы, членам Нацыянальнага Цэнтра створанага ў Бэрліне 19.04.1941 г. Зь ліпеня па лістапад 1941 г. бурмістр Менску. Рэдактар „Раніцы”. Пасьля вайны жыў у ЗША. Быў вельмі актыўным на грамадзкай і навуковай ніве, між іншым шматгадовым старшынёй Беларускага Інстытуту Навукі й Мастацтва.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis