Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (4)

    Syne, kab adkapać ich, paprasili Bronisia Czarnamysaho z susiednich Klabanaŭcaŭ. Toj uziaŭ z saboju jaszcze dvoch mużczyn i noczu pajechali na miesca tragedii. Kali paczali raskopvać jamu, z siaredziny trysnuła kroŭ. Pamału vyciahnuli dva trupy Sidaroviczaŭ i pa cichu pryviaźli ich da Kundziczaŭ. Myła ich…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    13. Stan nevyznačanosti

    Orła wrona nie pokona! [Antykomunistyčne hasło v vojennum stani v Pôlščy.] Statut Białoruskiego Zrzeszenia Studentów (BAS) pisavsie mnoju miêseci dva. Odnočasno my začali vyšukuvati „našych” studentuv u akademikach raznych vyžšych škôł u Varšavi i psychologično pudhotovlati jich do toho, što budemo rejestrovati biłoruśku studenćku organizaciju… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Biełarusy jaho nie zabuduć. Rzecz o Fabianie Jeremiczu (cz. 2)

Grób ojca Fabiana Jeremicza, Macieja, na cmentarzu w Repli koło Wołkowyska Fot. ze zbiorów Mieczysława Jeremicza

6 grudnia 1925 r. Fabian Jeremicz zaczął wydawać gazetę „Сялянская Ніва” jako organ BZW (BSS). Ukazywała się ona do 7 lipca 1930 r. W ciągu tego okresu ukazało się 199 numerów – niektóre były skonfiskowane przez policję, a redaktorzy – łącznie z wydawcą – odpowiadali…

Biełarusy jaho nie zabuduć. Rzecz o Fabianie Jeremiczu (cz. 1)

Urodził się 20 stycznia 1891 r. w Dulowcach pod Wołkowyskiem w katolickiej rodzinie chłopskiej Macieja i Józefy z Marszałków. Po ukończeniu cerkiewno-parafialnej szkoły udał się „w świat” w poszukiwaniu lepszej doli. Wcześnie zmarła jego matka. Ojciec ożenił się po raz drugi i w rodzinie pojawiły…

In memoriam

Заслужыў на вечную памяць беларусаў

Мацей Канапацкі ў Доме культуры ў Саколцы. 1958 г.

«Вызначаны ёсць канец жыцця, ніхто яго не здолее ні прадоўжыць, ні скараціць на хвіліну» (Каран, сура Эль-Араф, верш 32) 3 сьнежня не стала Мацея Канапацкага «ніўскага следапыта» – як назваў яго некалі Георгій Валкавыцкі. Памёр у Сопаце ў доме для састарэлых на 95 годзе жыцьця….

Надзея Панасюк – як зорачка з беларускай скарбніцы

Д-р Надзея Панасюк з 1978-га па 2014 г. працавала на Кафедры Беларутэністыкі Варшаўскага ўніверсітэта Фота з Кафедры Беларутэністыкі Варшаўскага ўніверсітэта

Не хочацца верыць, што Надзеі Панасюк няма ўжо ў жывых, што ўжо не атрымаю ад яе калядных і навагодніх пажаданняў, што не пачую яе голасу ў тэлефоннай трубцы, што не забягу да яе ў маленькую, утульную кватэру на вуліцу Дэмбэга ў Варшаве. Адыход Надзеі у…

In memoriam

Памерла „амбасадарка” Галіна Матэйчук

Галіна Матэйчук (1933-2020). Фота з 2015 г. Фота Дароты Сульжык

«Няма ўжо нашай амбасадаркі – чулі?» – у бусе з Гарадка ў Беласток паведаміла мне старэйшая жанчына. Так, пра сьмерць Галіны Матэйчук даведалася я ад мае сяброўкі Гражыны Саньчык, родам з Коматаўцаў, вечарам 15 лістапада – тога самага дня, калі янампамерла. Яна прачытала гэтую сумную…

In memoriam

W duchu polsko-białoruskiej przyjaźni

Tadeusz Chęsy zmarł po kilkutygodniowej walce z koronawirusem. Miał 73 lata Fot. Uzdrowisko Solanki Inowrocław

3 listopada w Inowrocławiu zmarł Tadeusz Chęsy, dzięki któremu 16 lat temu w tym mieście uroczyście odsłonięto dwujęzyczną tablicę upamiętniającą Józefa Aleksandrowicza vel Jazepa Najdziuka, drukarza, w II Rzeczypospolitej i w latach niemieckiej okupacji działacza białoruskiego i publicystę, autora podręczników. Po wojnie – dyrektora Drukarni…

Беларускія лёсы

Марыя і Вольга Ярашэвічанкі – беларускія настаўніцы з Кнышэвічаў

Сямейны здымак Ярашэвічаў, падараваны Вользе 31.08.1927 г. Сядзяць злева: Анна, Павал, Іосіф. Стаяць справа: Елізавета, Аляксандр, Маня, Людміла

„Добрая была настаўніца!” – так у 1986 г. успамінаў сваю настаўніцу Вольгу Ярашэвічанку родам з Кнышэвічаў Шудзялаўскай гміны 75-гадовы тады Уладзімір Хомік са Слоі. Тады расказаў ён Міколу Гайдуку пра свой нялёгкі шлях у даваеннай Польшчы і пра беларускую школу ў 1918-1920 гг., калі Слоя…

Losy

Jak doktora Stanisława Hrynkiewicza uznano za zmarłego?

Jadwiga i Stanisław Hrynkiewiczowie (zdjęcie ślubne)

O śmierci doktora Stanisława Hrynkiewicza, wybitnego psychiatry i działacza białoruskiego, do dziś niewiele wiadomo, choć mija od niej 75 lat. Dokładnie tyle, ile od zakończenia II wojny światowej. W Republice Białoruś zwycięstwo nad faszyzmem świętuje się hucznie. Nawet pandemia koronowirusa nie powstrzymała w tym roku…

Асоба

Аляксандра Бэргман (1906-2005)

Chawa Kuczkowska – absolwentka Gimnazjum Waldmana w Grodnie (1923 r.)

15 гадоў таму 20 чэрвеня ў Варшаве памерла Аляксандрa Бэргман, вядомая даследчыца гісторыі беларускага нацыянальнага руху І паловы ХХ стагоддзя. Пахавалі яе на яўрэйскіх могілках. Нарадзілася яна 1 мая 1906 г. у Гродне, у мяшчанскай яўрэйскай сям’і. Бацька Рыгор (Гірш) Мойжэш Кучкоўскі 30 гадоў працаваў…

Лёсы

Яшчэ адна забытая беларуская настаўніца з Беласточчыны

У студзеньскім «Czasopisie» пісала я пра здымак з Крынскай беларускай школы з 1918 г., які захоўваўся ў калекцыі с.п. Сьцяпана Пекуна з Брэста. Тады ўспомніла я таксама пра іншы здымак Лукаша Дзекуць-Малея, падпісаны ім Маланьні Алюшыкавай. Чаму ён аказаўся ў гэтай калекцыі, ці канчаткова Лукаш…

Календарыюм

Гадоў таму

  • У лістападзе

    505 – 1519 г. Заканчэньне пабудовы Барысаглебскай царквы ў Навагарадку, помніка архітэктуры готыкі. 445 – 1579 г. Пераўтварэньне Віленскай Езуіцкай Акадэміі ў Віленскі Унівэрсытэт – першы унівэрсытэт ва ўсходняй Эўропе. 405 – 1619 г. Надрукаваньне „Грамматики словенския правильная синтагма” Мялеція Сматрыцкага. 325 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (456) – У 1568 г. пачала дзейнасьць заблудаўская друкарня ў маёнтку Рыгора Хадкевіча, у якой друкаваліся кірылічныя кнігі, між іншым „Евангельле вучыцельнае” (1569) і „Псалтыр з Часасловам” (1570).
  • (208) – 4.11.1816 г. у мястэчку Кублічы каля Лепеля нар. Арцём Вярыга-Дарэўскі (пам. у ссылцы ў Сібіры ў 1884 г.), паэт, драматург, публіцыст. Быў сябрам У. Сыракомлі, В. Дуніна-Марцінкевіча. Пісаў на беларускай і польскай мовах. Запачаткаваў беларускія пераклады творчасьці А. Міцкевіча, між іншым пераклаў „Конрада Валенрода”.
  • (137) – 4.11.1887 г. у Капылі, Слуцкага павету нар. Зьміцер Жылуновіч (літаратурны псэўданім Цішка Гартны, замучаны савецкай бясьпекай 11.04.1937 г.), пісьменьнік, выдатны беларускі дзяржаўны дзеяч. Пісаць пачаў у 1908 г. у „Нашай Ніве”.
  • (109) – у лістападзе 1915 г. у выніку стараньняў беларускіх нацыянальных дзеячаў (падчас нямецкай акупацыі) пачалі адкрывацца на Віленшчыне першыя беларускія школы.
  • (95) – 4.11.1929 г. у в. Таргуны каля Докшыц нар. Сяргей Карніловіч, выпускнік Гімназіі імя Янкі Купалы ў Віндышбэргэрдорфе (Нямеччына). З 1949 г. жыў у эміграцыі ў Кліўленд (ЗША). Адзін з самых актыўных арганізатараў беларускага грамадзка-рэлігійнага жыцьця ў гэтым горадзе, між іншым

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis