Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (2)

    UB-oŭcy z Sakołki, jakija pravia try let viali śledztvo, ustanavili, szto maldunak na rasstralanych „kamunistaŭ” skłali sołtys z Łapiczaŭ Ivan Charuży, sołtys z Trejglaŭ Franak Karpuk i padsołtys z hetaj vioski Edzik Jurczenia. Pad kaniec grudnia 1942 r. mielisa jany sptakacca ŭ czaćvier na bazary…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Rôk zarazy

Koli pišu siêty słova, z Ameryki same nadyjšła viêstka, što tam planujut začati pryščepki od koronavirusa v seredini hrudnia. Farmakologičny kompaniji Pfizer (amerykanśka) i BioNTech (nimećka) zakônčyli tretiu fazu testuv svojeji vakcyny proti koronavirusa i zajavili, što vona maje efektyvnosť 95%. Siêta efektyvnosť na movi nauki označaje, što na 100 čołoviêk, kotory zaraziatsie koronavirusom SARS-CoV-2, ludi raniêj pryščeplanych vakcynoju Pfizer/BioNTech ne povinno byti bôlš, čym 5 čołoviêk.

Amerykanśki deržavny regulator (FDA, Food and Drug Administration) maje postanoviti, čy zaregistrovati vakcynu Pfizer/BioNTech. Koli zaregistruje, peršy pryščepki v Ameryci začnutsie čerez deń abo dva posli registraciji. Siête, musit, – čy ne odina dobra viêstka v našum depresijnum časi. Vakcynacija začnetsie, ale nejasno, čy na ciêłum sviêti bude tôlko odna vakcyna. Chutčêj za vsio, bude kilka, koli ne kilkanadceť. Bo i inša amerykanśka kompanija, Moderna, zajaviła, što jeji vakcyna maje efektyvnosť 94%. I rosijane tverdiat, što jich pryščepki proti koronavirusa dajut efektyvnosť 92%. Tak što, pravdopodôbno, budemo miêti i farmakologičnu, i ekonomičnu konkurenciju na rynku vakcynaciji.

Zhadujučy ekonomiku, treba zavvažyti, što ekonomičny nastupstvy koronavirusnoji pandemiji poka šče ne odčuvajutsie zanadto vyrazno. Ale vony napevno pryjdut jak svitovaja bida. Mnôho małych biznesuv, kotorych pracia pudčas zarazy zatrymałasie abo była ohraničana, zbankrutujut. Bôlšy firmy i kompaniji, kotory jakoś trymalisie, ale terpiêli finansovy straty, budut poklikatisie na pandemiju jak na opravdanie dla zmenšuvania kôlkosti robočych mistiôv i zvulniania praciovnikôv. Usiê siêty nepryjemny rečy čekajut nas u nedalekuj budyčyni. A koli vaguje ekonomika, to začynajtsie šumovanie v polityci. Nadychodiat siêm chudych i burlivych liêt, nažal.

U Biłorusi vže bôlš čym try z połovinoju miseciê tiahnutsie protesty proti režymu Aleksandra Łukašenki – režymu, kotory zhubiv preč ne tôlko pudderžku i doviêr biłoruśkoho hromadstva, ale i reštku čołoviêkopodôbnosti. Odnak stavka režymu na gvałt i grubu siłu može sebe opravdati – to značyt, Łukašenka može ostatisie pry vładi šče na puv roku abo i na rôk. Ale kôlko radosti z siêtoho dla biłorusuv?

Koronavirus z Biłorusi nikudy ne podiêvsie. Biłoruśka ekonomika chitajetsie i bez rosijśkich finansovych dotacijuv zavalitsie. Krajina stojit pered ekonomičnoju katastrofoju tak bliźko, jak nikoli vperuč. Štoraz hôrša ekonomična sytuacija može radykalizovati robôtnikuv deržavnych kompanijuv, kotory sioholitni protesty ne pudderžali abo pudderžali natôlko słabo, što režym jich ne odčuv. Masovy strajki robôtnikuv, koli vže začnutsie, skinut Łukašenku jak bač, ale v atmosfery polityčnoho i ekonomičnoho chaosu do vłady može pryjti inšy populist abo i vujśkovo-milicijna dyktatura. Promoskovśki populist abo promoskovśka dyktatura, bo chto ž inšy?

Najbôlš rozumny i najmenš boluščy varyjant dla Biłorusi – odychôd Łukašenki i novy vybory, kotory rozładovali b teperyšni polityčny kryzys i zapobiêhli šče hôršomu gvałtovi na huliciach. Inačej kažučy, varyjant „mirnoji peredačy vłady”, pro kotory hovorat Sviatłana Cichanoŭskaja i opozycijna Koordynacijna rada. Ale, jak bačymo, Łukašenka trymajetsie za vładu mertvoju chvatkoju i starajetsie pryvezati do sebe siłovikôv narodnoju krovleju, kob i vony bojalisie, jak bojitsie teper vôn, što zmiêna vłady bude označati sud nad tymi, chto znuščavsie z narodu.

Chtoś koliś skazav bôlš-menš tak: boroni mene, Bože, pered tym, kob ja žyv u „cikavum” časi. Nu što ž, my vsiê teper žyvemo v „cikavum” časi, u kotorum mnôho čoho odbyvajetsie i nic ne stojit na miêsti. Ne znaju jak komu, ale mniê môcno chočetsie požyti šče choť trochi v „necikavum”.

Jan Maksimiuk

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • у верасні

    750 – няўдалая аблога ў 1274 г. Наваградка аб’яднанымі галіцка-валынскімі і татарскімі войскамі. 510 –  8.09.1514 г.  перамога пад Оршай (на рацэ Крапіўна) 30-тысячнай беларуска-літоўскай арміі пад кіраўніцтвам гетмана Канстанціна Астрожскага над утрая большым маскоўскім войскам. У выніку бітвы ўсходняя Беларусь была вызвалена …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (644) – 8 верасьня 1380 г. кулікоўская бітва. Перамога маскоўскіх войск на чале з князем Дзмітрыем Данскім над мангола-татарскімі войскамі.
  • (510) – 8.09.1514 г. перамога пад Оршай (на рацэ Крапіўна) 30-тысячнай беларуска-літоўскай арміі пад кіраўніцтвам гетмана Канстанціна Астрожскага над утрая большым маскоўскім войскам. У выніку бітвы ўсходняя Беларусь была вызвалена ад расійскіх войскаў. Дзень Беларускай вайсковай славы.
  • (510) – 8 верасьня 1514 г. войскі Вялікага Княства Літоўскага пад камандаваньнем князя Канстанціна Астрожскага разграмілі маскоўскую армію пад Оршай (Воршай). Неафіцыйны дзень Беларускага Войска. У выніку бітвы ўсходняя Беларусь была вызвалена ад расійскіх войскаў.
  • (151) – 8.09.1873 г. памёр Яўстафій Тышкевіч, археоляг, гісторык, этнограф і краязнавец (нар. 18.04.1814 г. у Лагойску). У 1831 г. закончыў Мінскую гімназію, у 1843 г. з мэтай археалягічных досьледаў наведаў Данію, Швэцыю, Фінляндыю. Заснаваў Віленскі музэй старажытнасьцей і Віленскую археалягічную камісію. Дасьледаваў курганы і гарадзішчы. Пасьля 1863 г. вызвалены з усіх пасад. Напісаў шматлікія краязнаўчыя, археалягічныя і гстарычныя працы, напр. „Opisanie powiatu borysowskiego” (1847).
  • (120) – 8.09.1904 г. на Наваградчыне нар. епіскап Віцебскі і Полацкі Афанасій (Антон Мартас). Закончыў Багаслоўскі факультэт Варшаўскага Унівэрсытэта (1930), быў манахам у Пачаеўскай лаўры. У час ІІ сусьветнай вайны прымаў удзел у беларускім нацыянальным руху, быў епіскапам Віцебскім і Полацкім,
  • (99) – у 1925 г. была заснавана Васілём Рагуляй ды Фабіянам Ярэмічам ініцыятыўная група пакліканьня партыі Беларускі Сялянскі Саюз. Друкаваным органам была „Сялянская Ніва”.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis