Pa prostu / Па-просту

  • Szucman z Nowaj Wioski

    Z cyklu "Płacz zvanoŭ" (Cz. 25)

    – Trzeba, żeby wszyscy Polacy chwycili się za prawo, bo jeśli Białorusy wezmą władzę w swoje ręce, to wszystkim będzie źle… Usim wiadomo, szto kali wosieniaj 1939 roku sawiety zajmali Zachodniuju Biełaruś, z wielkaj radaściu prywitali ich asobienno prawasłaŭnyja. Heto mieło swaje pryczyny, bo pad…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Hapčyna vnučka

    Siête stałosie v marciovi.

    Porankami šče trochi moroziło, ale dniom sonečko dobre hrêło, sniêh davno rozstav napreč. Posliêdnich para dion pohoda była vže vesnianaja.Agata šparko išła z dočkoju na prystanok, vony vybralisie do Biłostoku do dochtora. Marjola raz-po-raz pudbihała, starajučysie pospiêti za materoju, a siête ne było takoje proste…. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Pamiać

Płacz zwanoŭ

10. Abława na kamunistaŭ (4)

Kryż u miescy, u jakim Niemcy pastralali nietupcaŭ Fatahrafia aŭtara

U marcy 1942 r., u tym samym miensz-bolsz czasie szto ŭ Słoi i Harkawiczach, Niemcy padobnuju apieracju prawiali kala Nietupy i ŭ samoj wioscy, jakaja pry darozie z Krynak da Haradka. Z paczatku zrabili abławu na partyzantaŭ. Tut u lasach swaju bazu mieŭ atrad „Zwiazda”….

Pamiać

Płacz zwanoŭ

10. Abława na kamunistaŭ (3)

Cerkwa ŭ Juraŭlanach Fatahrafija aŭtara

Abławu ŭ Harkawiczach Niemcy zarhanizawali ŭ nacze. Akrużyli wiosku i ludziej zahnali ŭ szkołu. Śpiarsza zrabili pieratrus-rewizju ŭ 27-mi chatach. Chadzili z sołtysam, jaki wioŭ ich na padworki i kazaŭ, chto tam żywie. Niemcy szukali sawieckaj litaratury i rużja. U Harkawiczach szmat chto ŭ 1930-ych…

Pamiać

Płacz zwanoŭ

10. Abława na kamunistaŭ (2)

U takoj chaci jak heta z prybiełastockaho skansenu (pierawiezienaj z Hryboŭszczyny) żyŭ u Słoi Iwan Jakimiec z siamjoju, razam siem czaławiek Fatahrafija Miry Łukszy

A tak rok raniej pra kałchoz u Słoi pisała „Pabieda” (gazeta wychodziła ŭ Sakołcy): (…) 1 kwietnia 1940 r. u naszym sakolskim rajonie pa inicjatywie sialan z wioski Słoja (Szudziałaŭski sielsawiet) 57 haspadarak biadniakoŭ i siaradniakoŭ zhadzilisa złuczycca ŭ kałchoz. Raszenniem Sakolskaho rajispałkomu kałchozu imia…

Płacz zwanoŭ

10. Abława na kamunistaŭ

Nidaŭno minuło 70 let ad baluczaj tragedii, jakaja zdaryłasa ŭ Harkawiczach. Za Niemca, 8 marca 1942 r., hitleraŭcy razstralali tam dziewiacioch życialej. Pry darożcy za wioskaj, dzie adbyłasa egzekucja, da dzisia staić niewialiki kamienny pomniczak. Ale mało chto wiedaje, szto była heto czaść bolszaj akcji….

Płacz zwanoŭ

9. Pakazny sud u Szudziaławie

Sprawazdacza sakolskaho starasty z 1946 r.

U 1946 r. na Sakolszczynie było ŭsio jaszcze nadto nispakojno. Choć druhaja mirawaja wajna ŭże skonczyłasa i minaŭ druhi rok adkul prawaliŭso front i sawieckaja armia prahnała zhetul „Hitlara”, to mużykam pa wioskach nie dawali spakoju ŭsiakaj maści bandy. Abakradali ich, bili i nie raz…

Płacz zwanoŭ

8. Baba – szpieg z Kruszynianaŭ (3)

Sudowy pryhawor u sprawie agentki „Haliny” IPN

Żywuczy ŭ Waliłach-Stancji agent „Halina” mieła społku z nimieckimi kanfidentami – susiedkaj Marysiaj U. i jaje naraczonym folksdojczam Paŭłam Sojkaj (pachodziŭ z Ślonska, z Tychaŭ), jaki pracawaŭ jak pierawodczyk dla Gestapa. Marysia mieła dwoch bratoŭ, pracawali na poszcie ŭ Biełastoku. Adzin, Wacak, toża byŭ kanfidentam…

Płacz zwanoŭ

8. Baba – szpieg z Kruszynianaŭ (2)

Parsanalny farmular nimieckaha agenta ps. „Halina” IPN

Niemcy zapisali Stasiu jak agenta Gestapo pad pseŭdanimam „Halina”. Da kanca wajny było tolko paru miesiacaŭ. Stasia żyła dalej u brata ŭ Hardaku, ale czasto bywała ŭ baćkoŭ u Kruszynianach. Tam joj raskazwali, szto jakraz adbywajecca ŭ wioscy, a najbolsz pra partyzantaŭ. „Halina” waroczałasa ŭ…

Płacz zwanoŭ

8. Baba – szpieg z Kryszynianaŭ (1)

Kartka z nimieckaho kalandara na 1943 rok

Za Niemca ŭ Kruszynianach żyło wielmi mnoho ludziej, utraja bolsz jak cipier (uliczwajuczy dacznikaŭ). Najbolsz u hetaj tatraskaj wioscy było Makaloŭ, prawasłaŭnych. Z takoj familjaj adnych tolko Alaksandraŭ żyło tut dziewiacioch. Trochi było i katolikaŭ. Usie życieli – tatary i chryścijanie – hawaryli nie inaczaj…

Płacz zwanoŭ

7. „Kat” z Grodna (2)

Stefan W. na fatagrafii z aktaŭ sudowaj sprawy IPN

Alosza S. z Komataŭcaŭ u 1953 r. jak świedak u sprawie Stefana W. raskazwaŭ, szto ŭ 1932 r. zapisaŭso da Kamunistycznaj Partii Zachodniaj Biełarusi i byŭ u joj da kanca, da jaje rospusku ŭ 1938 r. Jaho zrabili skarbnikam, a potym sakratarom jaczejki. Pierszy raz…

Płacz zwanoŭ

7. „Kat” z Grodna (1)

Na Zachodniaj Biełarusi ŭ 30-ch letach razszumiełasa kamuna. Mużyki, najczaściej maładyja chłopcy i dziaŭczata, horbaju kinulisa ŭ hety ruch, spadziawajuczysa szto skienie jon pryhniot „panskaj” Polski. Padbuchtoryli ich toża balszawickija agitatary. Prawadyrom Kamunistycznaj Partii Zachodniaj Biełarusi na Sakolszczynie byŭ Siarhiej Prytycki z Harkawicz kala Szudziaława….

Календарыюм

Гадоў таму

  • у чэрвені

    – у 1519 г. Францыск Скарына выдае ў Празе Кнігу Руф, Кнігу Эсфір, Кнігу Плач Іяэміі. – 28.06.1660 г. войскі Вялікага Княства Літоўскага і польскія разбілі каля вёскі Палонка Слонімскага павету войскі расейскага агрэсара (камандуючы Іван Хаванскі). – 7.06.1825 г. …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (162) – 26.06.1863 г. быў створаны ў Вільні Выканаўчы Аддзел Літвы (Літоўска-Беларускі чырвоны жонд), старшыня Якуб Гейштар, члены: Кастусь Каліноўскі і Уладзіслаў Малахоўскі. Гэта быў цэнтр па кіраўніцтве паўстаньнем на Літве і Беларусі. Імкнуўся далучыць да паўстаньня народныя масы.
  • (116) – 26.06.1909 г. нар. у Менску Антон Адамовіч літаратуразнавец, пісьменьнік. Скончыў у 1928 г. Белпэдтэхнікум у Менску, пачаў вучыцца ў Беларускім Дзяржаўным Унівэрсытэце. У 1930 г. арыштаваны, сасланы ў Расію. У 1938 г. вярнуўся ў Менск. Падчас нямецкай акупацыі быў, між іншым,
  • (57) – 26.06.1968 г. памёр у Нью-Брансвіку (ЗША) а. Сьцяпан Войтанка (нар. 28.10.1886 г.), праваслаўны сьвятар высьвячаны ў 1918 г. у Гародні, у 30-ыя гады быў настаяцелем Марозавіцкага прыхода на Гарадзеншчыне. У 1938 г. быў звольнены Гарадзенскай кансысторыяй за «супраціў палянізацыі праваслаўнай царквы» і за ўдзел сына Віктара ў віленскіх беларускіх арганізацыях. З 1944 г. у эміграцыі. У 1948 г. браў удзел у аднаўленьні БАПЦ, служыў настаяцелем прыхода Жыровіцкай Божай Маці ў Гайленд-Парку. Апошнія гады сьвятарства правёў у прыходзе БАПЦ у Нью-Брансвіку. Пахаваны ў Іст-Брансвіку.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis
Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com