Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    24. Dochtar Maroz (6)

    U archiwie IPN kromie dakumentaŭ UB majuć jaszcze druhuju dakumentacju – z Wajskowaho rajanowaho sudu ŭ Biełastoku, dzie krychu bolsz infarmacjaŭ pra sprawu Wacława Maroza. Baraniŭ jaho adwakat Alaksandar Saroka z Warszawy. 26 kwietnia 1950 r. jak obrońca wojskowy pasłaŭ da suda ŭ Biełastoku piśmo,…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Hapčyna vnučka

    Siête stałosie v marciovi.

    Porankami šče trochi moroziło, ale dniom sonečko dobre hrêło, sniêh davno rozstav napreč. Posliêdnich para dion pohoda była vže vesnianaja.Agata šparko išła z dočkoju na prystanok, vony vybralisie do Biłostoku do dochtora. Marjola raz-po-raz pudbihała, starajučysie pospiêti za materoju, a siête ne było takoje proste…. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Дзённік рэдактара

Успаміны пра калегу і сябра

19 студзеня 2023 г.

10 гадоў таму пайшоў з жыцця наш сябра Юры Гумянюк Радыё Рацыя
10 гадоў таму пайшоў з жыцця наш сябра Юры Гумянюк
Радыё Рацыя

Сёння мінула дзесяць гадоў ад заўчаснай трагічнай смерці Юрыя Гуменюка, гарадзенскага супрацоўніка „Часопіса”. Ён упаў з дзявятага паверху інтэрнату непадалёк свайго дому, у якім жыў з матуляй. Паводле афіцыйнай версіі было гэта самагубства. Па сёння яго смерць даволі загадкавая. Бо ніхто не заўважыў, нават маці, што тады было з ім штосьці не так. Яму было толькі 44 гады, меў шмат розных планаў, хацеў скласці наступны зборнік вершаў.

Першы свой тэкст для „Часопіса” Юры даслаў у 2002 г. Ужо дакладна не памятаю, як трапіў ён у наш штомесячнік. Хутчэй за ўсё праз гародзенскую пісьменніцу Дануту Бічэль-Загнетаву (1 студзеня скончыла 85 гадоў) і яе сябра Алеся Чобата, нашага тады пастаяннага супрацоўніка. Як рэдактар я адразу заўважыў, што будзе добрым аўтарам. Пісаў практычна беспамылкова, прыходзілася толькі выпраўляць часам русізмы. Але змест заўсёды быў важны і цікавы. У фельетонах пісаў пра актуальныя падзеі ў Гродне і Беларусі, а ў іншых артыкулах найчасцей пра адраджэнскае асяроддзе як Таварыства вольных літаратараў, якога быў сябрам. Памятаецца яшчэ яго сямейны аповед у некалькіх частках „Прывід даўніх Крэсаў”. Аднак не закідваў ён нас, як цяперашнія аўтары з Беларусі, артыкуламі толькі пра мінулае. Што праўда ў тыя часы не было так жорсткай сітуацыі ў краіне як цяпер, рэжым даваў людзям больш свабоды.

Гумянюк меў даволі акуратную адукацыю. Скончыў аддзяленне паланістыкі Гарадзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта. Працаваў загадчыкам літаратурнай часткі Гарадзенскага тэатра лялек. Як журналіст і публіцыст праявіў актыўнасць на старонках незалежнай газеты „Пагоня”. Быў таксама паэтам, пісаў неграфаманскія вершы. Пакінуў некалькі зборнікаў паэзіі. Беларускія рок-гурты і паасобныя выканаўцы на яго тэксты стварылі каля дзвюх дзясяткаў песень.

Юры Гумянюк у „Часопісе” публікаваўся амаль восем гадоў, да 2009 г. Памятаю як амаль кожны месяц прыязджаў у Беласток і заходзіў да мяне ў рэдакцыю, каб узяць ганарар. Заўсёды мы даволі доўга з сабой размаўлялі. Гутарыць з ім было надта цікава і прыемна. Толькі крыху дзіўным было для мяне, калі ён ганарыўся, што „працуе за мяжою”…

Запамяталася яшчэ яго экстравагантнасць. Прыходзіў да мяне заўсёды элегантна апрануты, у капелюшы на галаве. Зімою у чорным паліто і з доўгім белым шалікам пад шыяй. У нас рэдка хто звяртаў асаблівую ўвагу на адзенне. Толькі нядаўна гэта памянялася, бо на горадзе ці нават у гіпермаркетах бачу надта шмат асоб прыстойна апранутых. Я нешта такое даўно заўважыў у Беларусі. Там для мяне гэта савецкая манера, калі ў кватэры можаш мець бардак, але выйсці з дому можна толькі акуратна апранутым.

З цёзкам сустракаліся мы таксама, калі я ездзіў у Гродна. Быў у яго доме, бачыў кабінет з кніжкамі, шыкоўныя печы з белай кафлі і акварыум з каляровымі рыбкамі. У гэтым будынку адчуваўся яшчэ несавецкі даваенны дух.

Дзякуючы „Часопісу” Гумянюк пасябраваў наогул з нашым беларускім асяроддзем у Беластоку. З часам наведваў таксама рэдакцыю „Нівы”, як паэт удзельнічаў у літаратурных „Бязмежжах”. На канец перастаў дасылаць нам свае тэксты. Пачаў займацца радыёжурналістыкай, супрацоўнічаў з Радыё Рацыя, а пасля з Беларускай службай Польскага радыё ў Варшаве.

Паходзіў з праваслаўнай сям’і, у якой былі таксама католікі. У родным доме адпяваў яго ўніяцкі святар, а пахавалі на камунальных могілках.

Юрка Хмялеўскі

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны. Неабходныя палі пазначаны як *

Календарыюм

Гадоў таму

  • у траўні

    – у 1085 г. дружыны Полацкага княства на чале з князем Усяславам Чарадзеем абаранілі беларускія землі ад захопніцкага нашэсьця князя кіеўскага Усяслава Манамаха. Захопнікі зьнішчылі Менск. Як пісаў кіеўскі летапісец „Не засталося ні чалавека, ні жывёлы”. – напады крыжакоў у …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (771) – перамога дружын Давыда Гарадзенскага у 1314 г. над войскамі крыжакоў пад Наваградкам.
  • (649) – у 1376 г. войскі Вялікага Княства Літоўскага на чале з князямі Кейстутам, Ягайлам, Любартам зваявалі Любліншчыну і Сандамершчыну і падышлі аж пад Кракаў. Вярнуліся зь вялікай здабычай дамоў.
  • (431) – 1494 г. – атрыманьне горадам Высокае самакіраваньня паводле магдэбургскага права.
  • (221) – 1.06.1804 г. у Наваспаскім на Смаленшчыне нар. Міхал Глінка, кампазітар, заснавальнік рускай клясычнай музыкі. Найбольш вядомыя яго творы: оперы „Жыцьцё за цара” (1836), „Руслан і Людміла” (1842), „Вальс-фантазія” (1839), скерца для аркестра „Камарынская” (1848). Памёр 15.02.1857 г. у
  • (132) – 1.06.1893 г. у Варшаве памёр Аляксандр Валіцкі (нар. 27.01.1826 г. у Вільні), кнігар, выдавец, музычны крытык і сьпявак, выканаўца песень Станіслава Манюшкі і першы ягоны бібліёграф (у 1873 г. выйшла яго кніга пра С. Манюшку).
  • (88) – 1.06.1937 г. з вакна будынку Народнага Камісарыята Унутраных Спраў БССР у Менску выкінуўся Мікалай Галадзед (нар. 21.05.1894 г. у Старым Крыўцы каля Новазыбкава), дзяржаўны дзеяч БССР, у 1927-1937 гг. старшыня СНК БССР. 14.06.1937 г. арыштаваны ў Маскве і накіраваны ў Менск.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis
Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com