Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    19.Szalony kamandant z Sannikoŭ

    Pośle taho, jak letam 1944 r. Krasnaja Armia prahnała ad nas hitleraŭcaŭ, z zaniatych viosak na front brali maładych mużczyn. Tak mabilizavali miż inszym Kola K. z Sannikoŭ – apuściełaj cipier vioski pad Krynkami, pamiż Kruszynianami i Szaciłami. Jon naradziŭso ŭ 1916 r. Za polskim…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

RSS і Facebook

Хроніка / Kronika

У Беларусі

ЗАПІСЫ ЧАСУ (VII-VIII.2023)

     by      Камэнтары / Komentarze
  • Развітанне з Алесем Пушкіным, палітвязнем, які сканаў за кратамі ў Гродне, адбылося ў роднай вёсцы мастака (Бобр на Міншчыне) Фота з Фейсбука
    Развітанне з Алесем Пушкіным, палітвязнем, які сканаў за кратамі ў Гродне, адбылося ў роднай вёсцы мастака (Бобр на Міншчыне)
    Фота з Фейсбука
  • Najemnicy rosyjskiej Grupy Wagnera po tzw. puczu 23 i 24 czerwca, zgodnie z porozumieniem zawartym z Łukaszenką, zaczęli partiami przybywać do Białorusi. Jak podały tamtejsze oficjalne źródła, będą szkolić białoruskich żołnierzy. W kilku miejscach stworzono dla nich specjalne obozy – największy pod Osipowiczami, gdzie w sumie może przebywać nawet 8 tys. żołnierzy. Nie wiadomo do końca, jaka dokładnie rola przypadnie wagnerowcom w Białorusi, jednak sama ich obecność zwiększyła czujność sąsiednich państw, w tym Polski. 
  • 4 lipca w wieku 46 lat zmarł nagle minister transportu i komunikacji Białorusi Alaksiej Aŭramienka. Urząd swój sprawował od 19 stycznia 2019 r. Rządowe media nie podały przyczyny śmierci Aŭramienki. To już trzecia śmierć wysokich rangą białoruskich urzędników w ciągu ostatniego roku: 26 listopada 2022 r. zmarł minister spraw zagranicznych Uładzimir Makiej, 2 kwietnia 2023 r. wiceminister gospodarki Siarhiej Mitiański.
  • 11 lipca na oddziale intensywnej terapii zmarł znany niezależny artysta Aleś Puszkin. Odbywał karę 5 lat ciężkiej kolonii karnej za namalowanie i wystawienie portretu antysowieckiego partyzanta, przez co zdaniem władz „rehabilitował i usprawiedliwiał nazizm”. W Warszawie pod mostem Poniatowskiego znajduje się mural upamiętniający artystę.
  • 25 lipca weszły w życie poprawki do ustawy „O językach”. Dotychczasowa obowiązywała od 1990 r. i gwarantowała prawo do nauki języków mniejszości. Obecna zniosła te gwarancje, zapewniając edukację w języku rosyjskim bądź białoruskim. Obywatel ma prawo wybrać jeden z języków państwowych do nauki, zaś pedagodzy muszą znać oba języki – białoruski i rosyjski. Mimo, że państwo zmieniło zasady dotyczące języków mniejszości, to przedszkola i szkoły mogą jednak tworzyć grupy i klasy, w których organizowana będzie ich nauka.
  • Skonfiskowane przez władze rok temu mińskie mieszkanie Sierhieja i Swiatłany Cichanoŭskich zostało 26 lipca sprzedane podczas licytacji. Ostateczna cena, którą zapłacił nabywca to 203 600 rubli białoruskich (324 364 zł).
  • 27 lipca Sąd Najwyższy na wniosek ministerstwa sprawiedliwości orzekł, że  Białoruska Partia „Zieloni”  nie spełnia wymogów nowej ustawy o partiach politycznych i podjął decyzję o likwidacji tego ugrupowania. Podobny los spotkał Białoruską Socjaldemokratyczną Hramadę, którą zakładał Stanisłaŭ Szuszkiewicz, pierwszy przywódca Białorusi po rozpadzie ZSRR.
  • 27 lipca sąd w Grodnie skazał na 6 lat kolonii karnej o zaostrzonym rygorze znanego niezależnego dziennikarza Pawła Mażejkę. Zarzucono mu „sprzyjanie działalności ekstremistycznej”, między innymi poprzez współpracę z telewizją Biełsat, którą białoruski reżim uznał za „ekstremistyczną”.
  • 2 sierpnia na 2,5 roku ograniczenia wolności za udział w protestach po sfałszowanych wyborach prezydenckich została skazana młoda śpiewaczka Patrycja Swicina. Wcześniej odrzuciła ona przyjęcie stypendium Łukaszenki dla młodych artystów, uzasadniając to swoją niezgodą na przemoc i prześladowania, które stosuje władza. Swicina została skazana na tzw. „chemię domową”, czyli ograniczenie wolności połączone z nakazem pracy na rzecz państwa.
  • 10 sierpnia z miejskiego cmentarza wojskowego w Grodnie usunięto tablice w języku polskim, upamiętniające żołnierzy Wojska Polskiego, poległych w wojnie polsko-bolszewickiej i podczas kampanii wrześniowej 1939 r.
  • 10 sierpnia wybuchł pożar w jednej z największych białoruskich rafinerii w Mozyrzu. Ogień został ugaszony, jednak straty są znaczne. Nie wiadomo nic o przyczynach pożaru, a niektórzy komentatorzy mówią o rosyjskiej prowokacji, która miała skierować podejrzenia na Ukrainę.
  • 11 sierpnia Aleksander Łukaszenka poinformował o zaproponowaniu Polsce „planu dobrego sąsiedztwa i pokoju”. Białoruskie MSZ ma w tej sprawie podjąć odpowiednie kroki. – Musimy rozmawiać z Polakami – powiedział białoruski dyktator w typowym dla siebie „ciepłym” stylu. Polskie MZS skrytykowało tę wypowiedź. – Przestańcie atakować naszą granicę, wypuśćcie z więzień Andrzeja Poczobuta i ponad tysiąc więźniów politycznych i nie prowadźcie więcej tej kampanii nienawiści, ataków, tej wojny hybrydowej przeciwko Polsce i przeciwko Ukrainie, będąc w sojuszu z Rosją – powiedział w Polsat News wiceszef MSZ Paweł Jabłoński. 
  • 14 sierpnia Sąd Najwyższy Białorusi ogłosił likwidację Białoruskiego Frontu Ludowego (BNF). To jedna z najstarszych białoruskich niezależnych partii, zarejestrowana oficjalnie w 1993 r. Jej najważniejszym twórcą i pierwszym przywódcą był Zianon Paźniak, który trzy lata później wyjechał z kraju obawiając się prześladowań politycznych. Obecny jej prezes Ryhor Kastusioŭ został w zeszłym roku skazany na 10 lat kolonii karnej za „próbę przewrotu państwowego”.
  • Wiersze Wincentego Dunina-Marcinkiewicza, poety doby romantyzmu posługującego się językiem polskim oraz językiem białoruskim w zapisie alfabetem łacińskim, zostały przez prokuraturę w Mińsku uznane za materiały ekstremistyczne. Chodzi o dwa utwory z czasów Powstania Styczniowego, w których poeta wrogo wypowiada się o Rosjanach – Maskalach.  
  • Brytyjski think tank Chatham House przeprowadził badania online wśród młodych Białorusinów (18-35 lat). Okazuje się, że w tej grupie jest dość duży rozrzut sympatii prozachodnich i prorosyjskich. Jeśli chodzi o kwestie bezpieczeństwa, to 41 proc. białoruskiej młodzieży uważa, że Białoruś powinna pozostać członkiem Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (organizacja, do której należą niektóre państwa Wspólnoty Niepodległych Państw), 47 proc. opowiada się za neutralnością, a 12 proc. – za przystąpieniem do NATO.
  • Białoruś jest wciąż chętnie odwiedzana przez rosyjskich turystów. Z danych departamentu turystyki resortu sportu i turystyki wynika, że liczba rosyjskich turystów w Białorusi wzrosła o 173 proc. w ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2023 r. w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku. W 2022 r. Rosjanie stanowili 96 proc. całkowitej liczby turystów odwiedzających ten kraj.
Вярнуцца на галоўную старонку / Powrót na stronę główną

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • у верасні

    1040 – У 983 г. вялікі князь Уладзімір на чале дружын, аснову якіх складалі дрыгавіцкія і крывіцкія воі, рушыў супраць яцьвягаў. Армія перайшла па землях сёньняшняй Беласточчыны і паводле „Повести временных лет” як напісана „Въ лето 6491 иде Володимир на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (258) – 25 верасьня 1765 г. у Гузаве (зараз Мазавецкае ваяв.) нарадзіўся Міхал Клеофаc Агінскі – дзяржаўны дзеяч, дыпламат, кампазітар (памёр 15.10.1833 г. у Флярэнцыі (Італія), дзе пахаваны ў пантэоне Санта Кручэ).
  • (175) – 25.09.1848 г. у Магілёве нар. Вацлаў Федаровіч, краязнавец, калекцыянер, юрыст, член-карэспандэнт Кракаўскай АУ. З 1884 г. жыў у Віцебску, працаваў намесьнікам старшыні Віцебскай вучонай архіўнай камісыі. Пісаў артыкулы па гісторыі краю ў „Витебские губернские ведомости”. Памёр 11.01.1911 г. у Рызе, пахаваны ў Віцебску на могілках касьцёла сьв. Варвары.
  • (148) – 25 верасьня 1875 г. у в. Асаўцы Кобрыньскага павету нарадзіўся Сяргей Паўловіч, настаўнік, нацыянальны дзеяч. У 1925-1928 гг. быў дырэктарам Віленскай Беларускай Гімназіі. Адзін з кіраўнікоў Таварыства Беларускай Школы. За беларускую, патрыятычную дзейнасьць пазбаўлены правоў навучаньня. Актыўна выступаў супраць палянізацыі беларускага насельніцтва. Між іншым быў рэдактарам дзіцячага царкоўна-культурнага часопіса „Снапок” (у 1937-1939 гадах), аўтарам школьных падручнікаў ды дапаможнікаў на беларускай мове. Памёр 16.09.1940 г. у Вільні, пахаваны на праваслаўных Свята Ефрасіньнеўскіх могілках.
  • (110) – 25.09.1913 г. у в. Нобель Пінскага павета нар. Сяргей Грахоўскі, беларускі пісьменьнік. У 1936 г. закончыў літаратурны факультэт Мінскага пэдагагічнага Інстытута, працаваў рэдактарам на Беларускім радыё. У 1936 г. рэпрэсаваны, 10 гадоў быў у лагеры. У  1946 – 1949 гг. выкладаў рускую мову і літаратуру ва Урэцкай сярэдняй школе на Случчыне. Пасьля паўторна арыштаваны і сасланы на вечнае пасяленьне ў Новасібірскую вобласьць. Пасьля рэабілітацыі ў 1955 г. вярнуўся ў Беларусь, працаваў на радыё, у часопісах „Бярозка”, „Вясёлка”. Першы верш надрукаваў у 1926 г. У 1973 і 1983 гг. выдаваліся яго „Выбраныя творы” ў 2 тамах. Памёр 11.12.2002 г. у Менску, пахаваны на Усходніх могілках.
  • (109) – 25.09.1914 г. у Зэльве Гродзенскага пав. нар. Аўген Смаршчок, праваслаўны сьвятар, старшыня Саюза Беларусаў у Бэльгіі. Рукапаложаны ў сан сьвятара Беларускай аўтакефальнай праваслаўнай царквы (БАПЦ) у 1950 г., быў адным з ініцыятараў і арганізатараў БАПЦ у Бэльгіі. Памёр 25.09.1984 г. у Грэверы каля Лювэну ў Бэльгіі.
  • (102) – 25-28.09.1921 г. у Празе адбылася Першая Усебеларуская Канфэрэнцыя – сход прадстаўнікоў беларускіх арганізацыяў з Заходняй Беларусі, Латвіі, Летувы, Нямеччыны, Чэха-Славакіі. Прысутныя падтрымалі прынцып поўнай незалежнасьці ды непадзельнасьці Беларусі. Між іншым удзельнікі сходу сьцьвердзілі, што лічаць ворагамі беларускага народу кожнага хто прызнае Рыжскі мірны трактат, які падзяліў беларускія землі між Расею і Польшчу. Прысутная на канфэрэнцыя была беларуская дзеячка родам з падбеластоцкіх Агароднічак Вера Маслоўская (Матэйчук).
  • (85) – 25.09.1938 г. у Краснасельскім каля Ваўкавыска нар. Вячаслаў Целеш, мастак і беларускі дзеяч у Латвіі. Жыве ў Рызе. Віншуем!
  • (58) – 25.09.1965 г. у Гільдэсгайм у Нямеччыне памёр Міхась Маскалік (нар. 18.03.1903 г. у Гарадзеі), каталіцкі сьвятар усходняга абраду, беларускі хадэцкі дзеяч.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Copyright © 2023 Czasopis