Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    21. Samaabarona i śmierć Żyda Berszki (2)

    Savieckaje vojsko i pahraniczniki spaczatku ŭsich ludziej z hetych troch viosak vyvieźli za Śvisłacz na zborny punkt u Nieparożnicach. Zahadali im usio z saboju zabrać, szto tolko mahli ŭziać na furmanku. Pośle saviety mieli ich parassyłać dalej u Biełaruś. Raptam pryjszoŭ zahad, szto kali chto…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    8. Kuneć sielanki

    Nocami z pod ramion krzyżów na rozdrogach sypie się gwiazd błękitne próchno chmurki siedzą przed progiem w murawie to kule białego puchu dmuchawiec Księżyc idzie srebrne chusty prać świerszczyki świergocą w stogach czegóż się bać (Józef Czechowicz, „Na wsi”, 1927) Jak mniê diś dumajetsie, dekada… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Хроніка / Kronika

ЗАПІСЫ ЧАСУ (I.2022)

У Беларусі

     ад      Камэнтары / Komentarze
  • Праф. Адам Мальдзіс (1932-2022) з медалём за выратаванне архіва Ларысы Геніюш у Зэльве, прызнаным у 2010 г. Фота Міхася Скоблы
    Праф. Адам Мальдзіс (1932-2022) з медалём за выратаванне архіва Ларысы Геніюш у Зэльве, прызнаным у 2010 г.
    Фота Міхася Скоблы
  • Ponad trzysta dziewcząt i chłopców – wyróżniających się w nauce i sporcie uczniów i studentów z całej Białorusi – wzięło udział w balu noworocznym, który odbył się 24 grudnia w Pałacu Niezależności w Mińsku. Został on zorganizowany po raz czwarty z inicjatywy Aleksandra Łukaszenki. – Białoruś to kraj zamków i pałaców, gdzie odbywały się i wiedeńskie, i polskie, i rosyjskie bale – powiedział on do uczestników tegorocznego balu.
  • 31 grudnia Aleksander Łukaszenka wydał dekret o nadaniu białoruskiego obywatelstwa 380 obywatelom Ukrainy. Po tym, jak podczas „wielkiej rozmowy z prezydentem”, jaka odbyła się 9 sierpnia ub.r., wystąpił on z takim zaproszeniem, z sąsiedniego państwa przybyło ponad 2,3 tys. osób. Wszyscy otrzymali białoruskie obywatelstwo, przyjechali głównie z obwodów donieckiego i ługańskiego.
  • Z dniem 1 stycznia wzrosły podatki, ceny usług i towarów oraz opłaty komunalne. Podrożały rozmowy telefoniczne, a także – średnio o 11 proc. – energia elektryczna i gaz.
  • Od tego roku wzrasta też w Białorusi wiek emerytalny – do 63 lat dla mężczyzn i 58 dla kobiet. Póki co na tym rozpoczęta w 2017 r. reforma się kończy. Wiek emerytalny co roku był podnoszony o sześć miesięcy.
  • Od 1 stycznia weszło w życie ogłoszone przez w władze w Mińsku embargo na artykuły spożywcze z krajów UE, a także z USA, Kanady, Norwegii, Albanii, Islandii, Macedonii Północnej, Wielkiej Brytanii, Czarnogóry i Szwajcarii. Są to państwa, które nałożyły sankcje na Białoruś, a embargo jest odpowiedzią na nie. Wśród zabronionych towarów znalazły się m.in. wieprzowina, wołowina i przetwory mięsne, mleko i nabiał, warzywa, owoce, orzechy, tłuszczów zwierzęcych, słodycze i sól. Zakaz nie obejmie tych produktów, które Białorusini przywożą z zagranicy na własny użytek.
  • Навагодні баль моладзі ў Палацы незалежнасці ў Мінску president.gov.by
    Навагодні баль моладзі ў Палацы незалежнасці ў Мінску
    president.gov.by
  • 3 stycznia w wieku 89 lat zmarł wybitny krytyk literacki, historyk, pisarz i dziennikarz, wielki białoruski patriota Adam Maldzis. Przyczynił się on m.in. do odkrycia i zbadania wielu nieznanych zabytków białoruskiej literatury, zajmował się w swoich poszukiwaniach najważniejszymi postaciami historii kultury, w tym św. Eufrozyną Połocką czy Franciszkiem Skaryną. Spotykał się i przyjaźnił z najwybitniejszymi twórcami literatury białoruskiej XX w., m.in. z Uładzimiram Karatkiewiczam czy Łarysą Hieniusz. Był członkiem Związku Pisarzy ZSRR, a w 1989 r. zakładał Białoruskie PEN-Centrum. Pełnił funkcję dyrektora Narodowego Centrum Badań i Edukacji im. Franciszka Skaryny, prezesa i honorowego przewodniczącego Międzynarodowego Stowarzyszenia Białorutenistów, czy kierownika Wydziału Kulturoznawstwa Międzynarodowej Akademii Nauk Eurazji. Był wielokrotnie nagradzany i odznaczany, w tym Medalem i Orderem Franciszka Skaryny, a w 2019 r., z okazji 100-lecia Białoruskiej Republiki Ludowej, otrzymał medal Rady BRL. Adam Maldzis prowadził też badania naukowe nad związkami literatury białoruskiej i polskiej. Wielki białoruski humanista spoczął 5 stycznia na cmentarzu we wsi Zadworniki w obwodzie ostrowieckim przy granicy z Litwą, w swoich rodzinnych stronach.
  • Polska konsul w Brześciu Olga Kacperczyk została wydalona z Białorusi. Białoruskie MSZ twierdzi, że pracownicy podległego jej konsulatu w Brześciu zainicjowali i zorganizowali próbę ucieczki Polaka podejrzanego ospowodowanie 2 stycznia wypadku samochodowego, w którym zginęły dwie Białorusinki. 5 stycznia do białoruskiego MSZ został wezwany polski charge d’affaires.
  • Centrum Obrony Praw Człowieka Wiasna opublikowało raport „Sytuacja praw człowieka na Białorusi w 2021 roku”. Wynika z niego, że represje polityczne w ubiegłym roku były największe we współczesnej historii Białorusi. I tak, co najmniej 1285 osób zostało skazanych w sprawach karnych o podłożu politycznym, zatrzymano 6443 osób, nie przeprowadzono wiarygodnych śledztw w sprawie śmierci uczestników pokojowych zgromadzeń, nie rozpatrzono żadnych skarg w sprawie tortur w więzieniach. Trwają też bezustanne represje wobec dziennikarzy w związku z ich działalnością zawodową – według Białoruskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy w więzieniu przebywa obecnie 32 dziennikarzy i pracowników mediów.
  • Emil Cz., polski dezerter zbiegły do Białorusi 16 grudnia 2021 r., jest wykorzystywany przez białoruskie służby do celów propagandowych. Od samego początku udziela wywiadów państwowej telewizji. Opowiadał m.in. o „zbrodniach” polskich żołnierzy. Początkowo mówił o kilku, a następnie kilkunastu ofiarach polskich funkcjonariuszy na granicy polsko-białoruskiej, następnie stwierdził, że sam jest ludobójcą, a ofiar było kilkadziesiąt, a w końcu oznajmił o udziale w 240 egzekucjach. Prokuratura Okręgowa w Warszawie wystawiła za nim list gończy, a Wojskowy Sąd Garnizonowy w Olsztynie wydał postanowienie o jego tymczasowym aresztowaniu. Dotyczy ono zarzutu dopuszczenia się przestępstwa dezercji zagrożonego karą od roku do 10 lat pozbawienia wolności.
  • 14 stycznia został oficjalnie zatwierdzony na stanowisku ambasadora Rosji w Białorusi Borys Gryzłow. Zastąpił Jewgienija Łukjanowa, który piastował to stanowisko przez niecały rok. Gryzłow ma 71 lat i uważany jest za bardzo wpływowego polityka Kremla.
  • 18 stycznia Rosja zaczęła przenosić wojska ze swego terytorium na sąsiadujący z Ukrainą obszar Białorusi. Oba kraje zamierzają w lutym przeprowadzić ćwiczenia wojskowe pod nazwą United Resolve. Zachodni analitycy wojskowi uważają, że ćwiczenia prawdopodobnie odbędą się w pobliżu granic z Polską, Litwą i Ukrainą. Białoruś uważana jest też za najbardziej prawdopodobną drogę inwazji Rosji na Ukrainę.
  • Minister Kultury Białorusi Anatol Markewicz ogłosił, iż ze względu na „destrukcyjne stanowisko” i wspieranie opozycji nakazał zwolnienie z pracy ponad 300 pracowników różnych instytucji kultury. I tak na przykład wyrzucono dyrektora Witebskiego Teatru im. Jakuba Kołasa Alaksandra Staryka, bo wystawiona w nim sztuka „Til” na motywach bajki o średniowiecznym żartownisiu Dylu Sowizdrzale nie spodobała się ministrowi. Kontrowersje wzbudziło padające ze sceny hasło „Niech żyje Flandria!” – kojarzyło się z opozycyjnym „Niech żyje Białoruś!” („Żywie Biełaruś!”). Ponadto aktorzy nosili na scenie czerwone kokardki, które mogły kojarzyć się z emblematami opozycji.
  • Jak poinformowała 18 stycznia rosyjska agencja TASS, na przełomie lutego i marca planowane jest uruchomienie drugiego bloku elektrowni atomowej w Ostrowcu. Przypomnijmy, iż pierwszy blok został uroczyście uruchomiony w listopadzie 2020 r.
  • 19 stycznia zatrzymano Siewiaryna Kwiatkoskiego, znanego pisarza, publicystę i dziennikarza, w przeszłości współpracownika prześladowanego przez białoruskie władze niezależnego portalu Nasza Niwa. Kwiatkoski po półrocznym pobycie poza granicami Białorusi, zdecydował się na powrót. Niemal od razu został zatrzymany w pobliżu swojego domu. Wszczęto przeciwko niemu sprawę karną za rzekomo antypaństwowe komentarze w Internecie. Tego samego dnia sąd w Mińsku „za organizację działań poważnie naruszających porządek społeczny i aktywny udział w nich” skazał na dwa lata kolonii karnej piłkarza drużyny Krumkaczy Mińsk i dziennikarza sportowego portalu Tribuna Alaksandra Iwulina. Obecnie w Białorusi jest 991 więźniów politycznych reżimu Łukaszenki.
  • 20 stycznia Aleksander Łukaszenka podpisał „Dekret o wyznaczeniu referendum republikańskiego” o zmianach w konstytucji. Odbędzie się ono 27 lutego 2022 r. W dekrecie podane zostało pytanie, na które mają odpowiedzieć Białorusini. Będzie ono brzmiało: „Czy przyjmie Pan/Pani zmiany i uzupełnienia Konstytucji Republiki Białoruś?” Gdy poprawki zaproponowane przez władze zostaną przegłosowane, liczba pełnionych przez Łukaszenkę kadencji prezydenckich zostanie wyzerowana i będzie mógł zostać legalnie wybrany jeszcze dwa razy. Z konstytucji wykreślony zostanie też zapis o dążeniu Białorusi do neutralności.
  • 21 żubrów utonęło w jednym ze stawów w Puszczy Białowieskiej – poinformowało Ministerstwo Zasobów Naturalnych i Środowiska. Do zdarzenia doszło w pobliżu wsi Masuszyn Wielki w rejonie Świsłocz. Pod liczącym ponad 100 osobników stadem, które przechodziło przez zamarznięty zbiornik wodny, załamał się lód. Do zbadania sprawy powołano specjalną komisję.
  • Dwie biegaczki narciarskie Swiatłana Andrijuk i Daria Dolidowicz zostały oskarżone o wspieranie opozycji w Białorusi. Z tego powodu Białoruski Związek Narciarski dezaktywował ich kody FIS i uniemożliwił reprezentowanie kraju na oficjalnych imprezach. Jedna z zawodniczek planuje w związku z tym przeniesienie się z Białorusi do Polski.
  • W igrzyskach olimpijskich w Pekinie, któreodbędą się w dniach 4-20 lutego, weźmie udział 28 Białorusinów, wśród nich największą grupę, 10 osób, stanowią biathloniści. Do Pekinu nie pojedzie syn białoruskiego dyktatora Wiktar Łukaszenka, szef Narodowego Komitetu Olimpijskiego, którego nie uznaje Międzynarodowy Komitet Olimpijski. MKOl nie finansuje też funkcjonowania białoruskiego komitetu, oprócz wypłat związanych ze stypendiami dla sportowców i przygotowaniem ich do igrzysk.
  • Dług publiczny Białorusi w ciągu 2021 r. wzrósł o ponad 2 mld rubli, z poziomu 55,3 do 58,3 mld rubli (90 mld PLN), poinformowały Bank Narodowy i Ministerstwo Finansów. Jednocześnie o 90 mln dolarów spadło zadłużenie zagraniczne – do poziomu 18,2 mld USD, co może mieć związek z sankcjami nałożonymi na Białoruś i ograniczeniem kontaktów gospodarczych z Zachodem. Jak komentują ekonomiści, z powodu sankcji głównym źródłem ewentualnych pożyczek dla państwa jest obecnie rynek wewnętrzny.
Вярнуцца на галоўную старонку / Powrót na stronę główną

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў красавіку

    980 – у 1044 г. пачаў княжаньне ў Полацку Усяслаў Брачыслававіч, званы Чарадзеем. Яго славутая дзейнасьць была апісана ў паэме „Слова аб паходзе Ігаравым”. 920 – у 1104 г. адбыўся вялікі паход кааліцыі князёў Кіеўскай Русі, арганізаваны Уладзімірам Манамахам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (161) – 26.04.1863 г. у Славенску каля Валожына ў сям’і праваслаўнага сьвятара нар. Яўстафій Арлоўскі, краязнавец, гісторык, пэдагог. Закончыў Пецярбурскі гісторыка-філялягічны інстытут (1885) і выкладаў гісторыю ў Гродзенскай гімназіі; дасьледаваў гісторыю Гродна і даказаў тоеснасьць яго з летапісным Городенем. Памёр 15.12.1913 г.
  • (141) – 26.04.1883 г. памёр Напалеон Орда, мастак і кампазытар (нар. 11.02.1807 г. у Варацэвічах на Піншчыне). Вучыўся ў студыі П. Жэрара ў Парыжы і ў Віленскім унівэрсытэце, удзельнічаў у паўстаньні 1830-1831 гг. Потым на эміграцыі ў Парыжы, з 1856 г. – у Варацэвічах, Гродне, на Валыні. Пакінуў па сабе архітэктурныя замалёўкі вёсак, маёнткаў, замкаў, палацаў, гарадоў Беларусі.
  • (38) – 26.04.1986 г. катастрофа на Чарнобыльскай Атамнай Электрастанцыі. Большасьць радыяцыі апала на тэрыторыі Беларусі – дзякуючы загаду савецкіх уладаў, самалёты савецкай арміі асадзілі хмары з атамным праменяваньням над беларускімі землямі.
  • (38) – 26.04.1986 г. наступіла трагічная катастрофа на Чарнобыльскай Атамнай Электрастанцыі, якая забрудзіля значную частку Беларусі.
  • (28) – 26.04.1996 г. у Менску адбылася масавая акцыя „Чарнобыльскі Шлях”, брутальна разагнаная АМОНам.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis