Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    21. Samaabarona i śmierć Żyda Berszki (2)

    Savieckaje vojsko i pahraniczniki spaczatku ŭsich ludziej z hetych troch viosak vyvieźli za Śvisłacz na zborny punkt u Nieparożnicach. Zahadali im usio z saboju zabrać, szto tolko mahli ŭziać na furmanku. Pośle saviety mieli ich parassyłać dalej u Biełaruś. Raptam pryjszoŭ zahad, szto kali chto…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    8. Kuneć sielanki

    Nocami z pod ramion krzyżów na rozdrogach sypie się gwiazd błękitne próchno chmurki siedzą przed progiem w murawie to kule białego puchu dmuchawiec Księżyc idzie srebrne chusty prać świerszczyki świergocą w stogach czegóż się bać (Józef Czechowicz, „Na wsi”, 1927) Jak mniê diś dumajetsie, dekada… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

ЗАПІСЫ ЧАСУ (V.2021)

У Беларусі

■9 maja na oficjalnej stronie administracji prezydenckiej pojawiła się informacja o wprowadzeniu nowego dekretu „O ochronie suwerenności i ustroju konstytucyjnego”. Zawiera on szczegółową instrukcję postępowania urzędników w przypadku zamachu na Aleksandra Łukaszenkę. Zgodnie z nowymi wytycznymi w przypadku zabójstwa głowy państwa władza ma automatycznie przejść w ręce Rady Bezpieczeństwa, a na terenie całego kraju ma zostać wprowadzony stan wojenny. Wspomniany dekret stanowi pokłosie działań związanych z rzekomym zamachem na Łukaszenkę, przygotowywanym przez państwa zachodnie.

■9 maja jak co roku w całej Białorusi odbyły się oficjalne i nieformalne akcje, upamiętniające Dzień Zwycięstwa. Z okazji 76. rocznicy zakończenia II wojny światowej w Mińsku zorganizowano centralne uroczystości na placu przed pomnikiem Zwycięstwa. W tym roku zaniechano defilady wojskowej. Łukaszenka i trzej jego synowie złożyli kwiaty i wieńce przed pomnikiem Zwycięstwa. W niebo wystrzelono kilka tysięcy czerwonych i zielonych balonów. Akcentów z oficjalnymi barwami państwowymi było nadzwyczaj wiele. Rozciągnięto nawet kilkudziesięciometrowej długości pas czerwono-zielonego płótna, w odpowiedzi niejako na podobne manifestowanie zakazanych biało-czerwono-białych barw podczas wielotysięcznych ubiegłorocznych protestów. Nieliczni już weterani II wojny światowej, którzy w Rosji z okazji Dnia Zwycięstwa otrzymali jak co roku premie pieniężne (równowartość stu dolarów, a w Kazachstanie aż dwóch tysięcy), w Białorusi musieli zadowolić się bonami na żywność – kaszę, mąkę, jajka…

Святкаванні Дня перамогі ў Мінску Telegram
Святкаванні Дня перамогі ў Мінску
Telegram

■11 maja wybuchł pożar XVIII-wiecznego kościoła w Budsławiu. To najważniejsze sanktuarium białoruskich katolików, miejsce wielu pielgrzymek. Na szczęście pożar bazyliki udało się szybko zgasić, spłonął jedynie dach. Ruchome rzeczy w porę wyniesiono, ogień nie tknął barokowego ołtarza i organów. Na remont dachu kościoła w kilka dni zebrano 320 tys. rubli (blisko pół miliona złotych). Główne uroczystości święta patronki sanktuarium, Matki Boskiej Budsławskiej, przypadające 2-3 lipca, odbędą się bez przeszkód. Ze względu na pandemię nie planuje się jednak w tym roku pielgrzymek.

Пажар касцёла ў Будславе 11 траўня Наша Ніва
Пажар касцёла ў Будславе 11 траўня
Наша Ніва

■13 maja zatrzymano Adama Bialackiego, syna prezesa Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna” Alesia Bialackiego. Przeprowadził on jednoosobową pikietę w okolicach stacji metra Kamienna Horka w Mińsku, prezentując plakat wzywający do solidarności z wieźniarkami politycznymi, dziennikarkami Biełsatu Kaciaryną Andrejewą i Darią Czulcową. Adam Bialacki trafił do aresztu, gdzie oczekuje na proces.

■13 maja prokuratura postawiła końcowe zarzuty Maryi Kalesnikawej, jednej z najważniejszych liderek białoruskiej opozycji. Jest m.in. oskarżona o udział w spisku, którego celem było niekonstytucyjne przejęcie władzy. Grozi za to do 12 lat więzienia. Maryja Kalesnikawa, kierująca kampanią opozycyjnego kandydata na prezydenta Wiktara Babaryki, a następnie współpracująca ze Swiatłaną Cichanoŭską. od września 2020 r. przebywa w areszcie.

■14 maja w Mińsku rozpoczął się proces grupy dwunastu studentów, sądzonych za udział w społecznych inicjatywach i pokojowych protestach. Studentów oskarżono o „organizację działań rażąco naruszających porządek publiczny”, za co grozi kara do trzech lat pozbawienia wolności. Do tej pory zarzuty popełnienia przestępstwa usłyszało w sumie ponad czterdziestu białoruskich studentów.

■19 maja w dzielnicy Róży Luksemburg w Baranowiczach rozbił się samolot wojskowyJAK-130, należący do bazy lotnictwa szturmowego w Lidzie. Wykonując lot ćwiczebny dwuosobowa załoga wykryła usterkę techniczną. Piloci – major Andrej Niczyparczyk i porucznik Mikita Kukanienka – do samego końca próbowali wyprowadzić samolot znad ludzkich siedzib. Upewniwszy się, że trajektoria lotu przebiega poza domami mieszkalnymi tuż przed katastrofą katapultowali się. Obaj piloci niestety zginęli. Odłamki rozbijającego się samolotu uszkodziły cztery znajdujące się w pobliżu auta oraz dach jednego z domów i wybiły szyby w oknach bloku mieszkalnego. Ofiar w ludziach nie było, jedynie jeden mężczyzna ze złamanym barkiem trafił do szpitala.

■Andrzej Pczobut, znany dziennikarz i członek niezależnego Związku Polaków na Białorusi, został przeniesiony z mińskiego aresztu Wołodarka do Żodzina, gdzie panują zdecydowanie surowsze zasady. Aresztowany od pewnego czasu nie może spotkać się z nikim z rodziny, a nawet napisać listu. Białoruska prokuratura zdecydowała o przedłużeniu aresztu dla wszystkich działaczy polskiej mniejszości o kolejne trzy miesiące.

■Andrej Szwed, prokurator generalny Białorusi, przedstawił wstępne wyniki trwającego od kwietnia śledztwa w ramach sprawy karnej dotyczącej „ludobójstwa narodu białoruskiego”. Okazało się, że odnaleziono „setki nieznanych do tej pory miejsc masowej zagłady Białorusinów”. Prokurator wskazał winowajców – są nimi według niego żołnierze polskiej Armii Krajowej i litewskie bataliony SS. Białoruś zamierza w najbliższym czasie przedstawić bliżej niesprecyzowanemu trybunałowi międzynarodowemu dowody i rozpocząć procedurę międzynarodowego „uznania ludobójstwa narodu białoruskiego”.  Michał  Dworczyk, szef Komitetu Politycznego Rady Ministrów określił białoruskie oskarżenia pod adresem AK jako skandaliczne.

■Historyczna biało-czerwono-biała flaga Białorusi powinna być traktowana jak zakazane symbole nazistowskie – uważają urzędnicy reżimu Łukaszenki. Zastępca szefa Głównego Wydziału do Walki z Przestępczością Zorganizowaną i Korupcją MSW Michaił Biedunkiewicz w jednym z wywiadów powiedział m.in.: – Nie możemy tak po prostu, obojętnie, patrzeć na symbolikę zdrajców. Dlatego w najbliższym czasie wystąpimy z inicjatywą, aby rozszerzyć listę nazistowskich symboli o biało-czerwono-białą  flagę. Historyczna flaga, która stała się znakiem wielkich protestów przeciwko sfałszowanym wyborom prezydenckim, była oficjalnym symbolem państwowym Republiki Białorusi do czasu aż Łukaszenka został prezydentem.

■18 maja wszczęto postępowania karne za „przestępstwa podatkowe” wobec kierownictwa największego białoruskiego niezależnego portalu TUT.by. W siedzibie redakcji odbyły się rewizje, zatrzymano co najmniej trzynaście osób. Jednocześnie został zablokowany dostęp do portalu TUT.by.  Prokuratura generalna wyjaśniła, że jest to związane z „publikowaniem niedozwolonych treści”, tj. przekazywaniem informacji w imieniu niezarejestrowanej organizacji (chodzi o fundację BYSOL, która m.in. udzielała pomocy osobom represjonowanym). Wśród aresztowanych znaleźli się m.in. Ludmiła Czekina, dyrektorka generalna firmy TUT BY MEDIA, główna księgowa Anżeła Asad i jej zastępczynie, kierowniczki działów sprzedaży i marketingu, zastępca redaktora naczelnego portalu Maksim Hajko, dziennikarka Alena Tałkaczowa. Niezależne Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy (BAŻ) określiło działania władz jako „kontynuację ataków na wolność słowa”.

■Studentka Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego w Mińsku Wialeta Ludczyk została zatrzymana za biało-czerwono-białą nalepkę na komputerze – wynika z informacji Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna”. „Przestępstwo” młodej dziewczyny dostrzegli ochroniarze podczas uniwersyteckiej imprezy i natychmiast wezwali OMON. Miński sędzia Alaksandr Pietrasz uznał ją następnie winną „wykrzykiwania hasła Żywie Biełaruś!” i ukarał grzywną w wysokości 2,9 tys. rubli (ok. 4,3 tys. zł).

■21 maja w kolonii karnej w Szkłowie zmarł więzień polityczny Witold Aszurak. 50-letni aktywista białoruskiej opozycji z Grodzieńszczyzny należał do Białoruskiego Frontu Narodowego, był koordynatorem ruchu O Wolność. Zajmował się m.in. upamiętnieniem powstańców styczniowych. W styczniu tego roku został skazany na pięć lat więzienia – za „przemoc wobec funkcjonariusza i organizację oraz przygotowanie działań poważnie naruszających porządek publiczny”. Był też dwukrotnie zatrzymywany za udział w ubiegłorocznych protestach przeciwko sfałszowaniu wyborów. Przyczyną śmierci miało być zatrzymanie pracy serca.

■W Brześciu aż 150 oskarżonych stanęło w maju przed sądem za udział w różnych akcjach protestacyjnych. Większość z nich otrzymała surowe kary więzienia. Tylko jednego dnia – 21 maja – 13 mieszkańców Brześcia zostało skazanych na kary od 3 do 4,5 lat pozbawienia wolności.

■Jak wynika z nieoficjalnych informacji, które zamieściła szefowa Biełsatu Agnieszka Romaszewska-Guzy, przebywającym w areszcie liderom niezależnego Związku Polaków na Białorusi władze oferowały wolność w zamian za opuszczenie kraju. Z oferty reżimu nie skorzystali na pewno Angelika Borys i Andrzej Poczobut. Nie wiadomo, jak odniosły się do niej pozostałe więzione osoby.

23 траўня на канале YouTube адбылася прэм’ера спектакля „Паўлінка” паводле п’есы Янкі Купалы ў выкананні тэатру Свабодныя Купалаўцы, які заснавалі акцёры, што пакінулі працу ў Драматычным тэатры імя Янкі Купалы ў Мінску на знак пратэсту супраць прымянення жорсткіх метадаў сілавікамі падчас жнівеньскіх пратэстаў у мінулым годзе. Спектакль можна глядзець пад адрасам https://youtu.be/caeMIEEMg-s, дзе даступны таксама субтытры на англійскай, французскай, нямецкай, украінскай, польскай, рускай і нават кітайскай мовах. Telegram
23 траўня на канале YouTube адбылася прэм’ера спектакля „Паўлінка” паводле п’есы Янкі Купалы ў выкананні тэатру Свабодныя Купалаўцы, які заснавалі акцёры, што пакінулі працу ў Драматычным тэатры імя Янкі Купалы ў Мінску на знак пратэсту супраць прымянення жорсткіх метадаў сілавікамі падчас жнівеньскіх пратэстаў у мінулым годзе. Спектакль можна глядзець пад адрасам https://youtu.be/caeMIEEMg-s, дзе даступны таксама субтытры на англійскай, французскай, нямецкай, украінскай, польскай, рускай і нават кітайскай мовах.
Telegram

■25 maja sąd okręgowy w Mohylewie skazał siedem osób na wyroki od 4 do 7 lat za organizację masowych zamieszek. Sędzia Iryna Lanczawa skazała Pawła Siewierynca, lidera Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji na 7 lat kolonii karnej o wzmocnionym rygorze. Aktywiści Europejskiej Białorusi Maksim Winiarski i Paweł Juchniewicz dostali po 5 lat, Jaŭhien Afnahiel i Andrej Wojnicz po 7 lat kolonii karnej. Irynę Szczasną, administratorkę profilu komunikatora Telegram „Maja kraina Biełaruś”, skazano na 4 lata kolonii karnej.

■Emeryci w Białorusi mają najgorzej w Europie – wynika z rankingu, przygotowanego przez grupę finansowo-analityczną  Blacktower. Najlepszymi krajami do życia na emeryturze okazały się Finlandia, Hiszpania i Słowenia. Najniższe, 37. miejsce na tej liście zajęła Białoruś. Polska znalazła się na 26. pozycji. Ranking sporządzono na podstawie kilku wskaźników: przestępczości, kosztów życia, cen nieruchomości, długości życia oraz liczby mieszkańców w wieku ponad 65 lat.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў красавіку

    980 – у 1044 г. пачаў княжаньне ў Полацку Усяслаў Брачыслававіч, званы Чарадзеем. Яго славутая дзейнасьць была апісана ў паэме „Слова аб паходзе Ігаравым”. 920 – у 1104 г. адбыўся вялікі паход кааліцыі князёў Кіеўскай Русі, арганізаваны Уладзімірам Манамахам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (249) – 24.04.1775 г. у Будлеве Бельскага пав. Гродзенскай губ. (зараз гміна Вышкі, Бельскага пав. Падляшскага ваяв.) нар. кс. Якуб Забядэвуш Фалькоўскі, адзін з пачынальнікаў навучаньня глуханямых мове жэстаў, быў рэктарам піярскай школы ў Шчучыне, у 1817 г. адкрыў у Варшаве першую польскую школу для глуханямых. У 1826-1837 гг. быў першым пробашчам касьцёла сьв. Аляксандра ў Варшаве на Пляцы Трох Крыжоў, у якога падзямельлях пахаваны пасля сьмерці. Памёр у Варшаве 2.09.1848 г.
  • (139) – 24.04.1885 г. у Гродзенскай губ. (у Гродне або ў Кузьніцы) нар. Анна Саланка, настаўніца, якая ў 1909 г. разам з сястрой Марыяй і кс. Францішкам Грынкевічам заснавалі Гродзенскі гурток беларускай моладзі, першую беларускую арганізацыю на Гарадзеншчыне. У 1906 г. закончыла Гродзенскую жаночую гімназію і выехала на навуку ў Інсбрук, дзе з кс. кс. Ф. Грынкевічам і Адамам Лісоўскім заснавала беларускі гурток. У 1911 г. выйшла замуж за гімназіяльнага настаўніка Алексея Селівачова. Памерла ў Вільні 2.02.1915 г. Пахавана на могілках Росы.
  • (135) – 24.04.1889 г. у Стоўпцах нар. Юры Сабалеўскі, беларускі палітычны і нацыянальны дзеяч, пасол у польскі сойм у 1926-1928 гг. Арыштаваны НКВД пасьля 1939 г., уцёк з савецкай турмы ў канцы чэрвеня 1941 г. Актыўна ўдзельнічаў
  • (80) – 24.04.1944 г. у Суботніках каля Іўя нар. Зянон Пазьняк, археоляг і палітычны беларускі дзеяч. Зараз у эміграцыі. Жадаем шмат сілаў і нягаснучай надзеі на сапраўдную Беларусь!

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis