Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    Cztery miny na Niemcaŭ u Staroj Wilejcy letam 1943 r.

    Ściapanawa daczka kali staje pierad dźwiaryma rodnaj chaty, adrazu ŭspaminaje baćka, jakoho padstrelili bandyty na jaje waczach. Ja raskazaŭ, jak taja tragediu zastałasia ŭ pamiaci ludziej z wioski. Kali spomniŭ pra dochtara „Maroza”, starejszaja kabieta skazała imia i familju: Wacław Mróz. Praz paru miesiacaŭ u…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    14. Chto vpravo, chto vliêvo, chto v błudy

    Posłuchavšy v radivi 13 hrudnia 1981 promovu generała Jaruzelśkoho razy dva-try, my z Gienikom R. i Janom G. vyryšyli, što nam u Varšavi nema sensu zmahatisie ni za socijalizm, ni proti socijalizmu, i postanovili evakuovatisie na Biłostôčynu. Zreštoju, šče pered południom toho samoho dnia administracija domów studenta ohołosiła zarządzenie, što studenty povinny pokinuti akademiki i jiêchati dochaty. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Dzieje osady

Na początku był ostęp Pocerkow

Ta mikroskopijna leśna osada, położona przy Drodze Sinickiej w Puszczy Białowieskiej, do dzisiaj nie ma jednej, poprawnej nazwy. We współczesnych źródłach podawana jest najczęściej jako Podcerkwa, Podcerkiew czy Podcerkwy. W archiwalnych dokumentach i dawnych publikacjach natrafimy jeszcze na inne nazwy – Pocerkowie, Pocierkwie, Pocierkwy, Podcerkowie,…

Wspomnienie

Zmarła Olga Szurkowska

Nieubłaganie topnieje pokolenie ludzi urodzonych w Białowieży w okresie międzywojennym. Część z nich spędziła tutaj całe życie, inni rozproszyli się po całym kraju i świecie. Niedawno dotarła do nas z Warszawy wiadomość o śmierci Olgi Szurkowskiej – nauczycielki, pedagoga i literatki. Pani Olga zmarła 9…

100 lat temu

Rok pod znakiem zalążków Parku Narodowego w Białowieży

Widok na carski pałac i kasyno (z lewej) w Białowieży

Czym żyła Białowieża sto lat temu, czyli w 1921 roku? Przede wszystkim zabliźniała wciąż rany zadane jej przez pierwszą wojnę światową. Niemcy opuścili miejscowość w końcu grudnia 1918 roku. Białowieża, wraz z otaczającą ją Puszczą Białowieską, znalazła się w granicach Rzeczypospolitej Polskiej. Wprawdzie w połowie…

Dzieje wsi

Topiło – wieś, w której bywa nawet premier (cz. 2)

Topiło. Przystanek kolejki wąskotorowej Fot. Wikipedia

W latach siedemdziesiątych z Białowieży do Topiła wytyczono dziewiętnastokilometrowy szlak żółty. Natomiast od czerwca 2003 roku funkcjonuje nowy, niebieski szlak rowerowy o długości 42 km, który prowadzi wzdłuż kilku rezerwatów przyrody do Topiła, a następnie przez wsie Piaski i Orzeszkowo do Hajnówki. W okolicy wsi…

Dzieje wsi

Topiło – wieś, w której bywa nawet premier (cz. 1)

Ogrodzony plac z wiatą wypoczynkową w Topile niedaleko przystanku wąskotorówki

Na terenie Puszczy Białowieskiej występuje kilka uroczysk, które w swej nazwie mają rdzeń „topi”. To Topilec (w oddziale 732), Topiłki (w dawnej straży świetliczańskiej), Topiłko (w oddz. 551, 552), Topiły (w oddz. 598) czy też Topiło (w oddz. 700 i 732). Nietrudno się domyśleć, że…

Przed laty

Zabójstwo leśniczego Skąpskiego

Budynek w Białowieży, w którym mieścił się Sąd Grodzki. W sierpniu 1925 roku odbyła się w nim pierwsza rozprawa sądowa przeciwko zabójcom leśniczego Skąpskiego. Początek lat 60 Fot. Jan Bodurka

Pierwsza wojna światowa zgotowała mieszkańcom Podlasia los nie do pozazdroszczenia. Spora część miejscowej ludności została wywieziona w głąb Rosji. Powróciła na swoje siedliska po zakończeniu działań wojennych. Na miejscu zastała spalone domy, budynki gospodarcze oraz dziczejące pola uprawne. Trzeba było zaczynać od zera. Bieda i…

Czekając na Charona

Często przywołuję w pamięci pogawędkę z pewnym małżeństwem, którą odbyłem dawno temu, jeszcze w latach siedemdziesiątych. Oboje mieli po osiemdziesiąt lat, dzisiaj już na pewno nie żyją. W pewnym momencie starszy pan powiedział: – Życie bardzo szybko mija. Nie zdążyliśmy z żoną nawet spostrzec, kiedy…

Wspomnienie

Mikołaja Wołkowyckiego sny i jawa

Białowieża wydała na świat co najmniej dwóch ponadprzeciętnie uzdolnionych Mikołajów Wołkowyckich. Obaj urodzili się w Zastawie – dawniej wsi na Polanie Białowieskiej, która obecnie jest częścią Białowieży. Sławę wykraczającą poza białowieskie opłotki zyskał tylko jeden z nich – białostocki artysta malarz i rzeźbiarz. Ten drugi,…

Wspomnienie

Miłował bliźnich i białowieską prezyrodę

O. Klaudiusz Puszkarski z dziećmi po lekcji religii. Obok niego nauczycielka Prakseda Dackiewicz Fot ze zbiorów Piotra Zabornego

Najstarsze pokolenie prawosławnych białowieżan bardzo ciepło wspomina tego kapłana, który posługę duszpasterską wykonywał w Białowieży przez czterdzieści lat. W tym czasie ochrzcił około półtora tysiąca dzieci, związał węzłem małżeńskim ponad czterysta par i odprowadził na wieczne spoczynek blisko dziewięciuset parafian. A początki jego duszpasterskiej drogi…

Wspomnienie

Nona Kurianowicz – działaczka kultury z Białowieży

Nona Kurianowicz z bratem Aleksym przy mogile swych zamordowanych przez hitlerowców dziadków, Mojsieja i Kseni Dudziczów, w rezerwacie ścisłym Białowieskiego Parku Narodowego, rok 1992 Z archiwum Stefana Kurianowicza

Białowieżanie zapamiętali ją przede wszystkim jako osobę zasłużoną dla miejscowej kultury. Z wykształcenia była technikiem leśnictwa, ale pracowała w gminnej bibliotece, później otrzymała awans na dyrektora Białowieskiego Ośrodka Kultury. Dała się też poznać jako ofiarna działaczka społeczna. W czerwcu br. mija 15 lat od jej…

Календарыюм

Гадоў таму

  • У красавіку

    – 9(21).04.1835 г. у Віцебску нар. Ялегі Пранціш Вуль (сапр. Элегі Францішак Карафа-Карыбут), беларускі паэт. Удзельнічаў у  студзенскім паўстаньні, за што быў сасланы ў Сібір. Апошнія гады жыцьця правёў у Варшаве, дзе з Вінцэсем Каратынскім і Адамам Плугам стварыў беларускі …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (88) – 11.04.1937 г. памёр (пакончыў жыцьцё самагубствам у Магілёўскім псыхіятрычым шпіталі) Цішка Гартны (Зьміцер Жылуновіч – нар. 4.11.1887 г. у Капылі), пісьменьнік, дзяржаўны беларускі дзеяч БССР. Дэбютаваў у „Нашай Ніве” ў 1908 г. Быў членам Цэнтральнага Выканаўчага Камітэту БССР (1920-1931). 15.11.1936 г. арыштаваны.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis