Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    Na dopyt uziaty byŭ miż inszym Ramuald Rajs „Bury”

    Pra toje, dzie buduć padłożany miny, kromie manciora wiedaŭ jaszcze jaho spolnik, jaki byŭ felczaram (sanitariuszam) u szpitali ŭ Staroj Wilejcy. Tolko ŭ listapadzie 1948 r. mancioru ŭdałoso zwiazacca z dochtaram Marozam. Ad peŭnaj kabiety, jakaja pryjechała da Biełagardu z Biełastoka, dawiedaŭso, szto leczyć jon…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Hapčyna vnučka

    Siête stałosie v marciovi.

    Porankami šče trochi moroziło, ale dniom sonečko dobre hrêło, sniêh davno rozstav napreč. Posliêdnich para dion pohoda była vže vesnianaja.Agata šparko išła z dočkoju na prystanok, vony vybralisie do Biłostoku do dochtora. Marjola raz-po-raz pudbihała, starajučysie pospiêti za materoju, a siête ne było takoje proste…. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Дзённік рэдактара

Падляская мова памірае

5 чэрвеня 2023 г.

Беласток, 5 чэрвеня 2023 г. Галіна і Ян Максімюкі падпісваюць свае кніжкі чытачам Фота Юркі Хмялеўскага

На аўтарскай сустрэчы з Галінай і Янам Максімюкамі ў Цэнтры праваслаўнай культуры ў Беластоку. Гэта быў ужо чарговы тур нашых аўтараў па Падляшшы. Так як у мінулым годзе з’ехалі яны на маль два тыдні з Прагі, каб прэзентаваць свае навейшыя кніжкі на падляскай мове. Былі…

Płacz zwanoŭ

18. Laśniczy z Aziarka

Fot. Ewa Zwierzyńska

Za Niemcam vielmi pastradała padsakolskaja vioska Viarchles, jakaja ŭ Szdziałaŭskaj hminie. U hetaj rubrycy była ŭże havorka, jak jaje życialej muczyli szucmany. Byŭ u joj pastarunak nimieckaj żandarmerii. Hitleraŭcy pilnavali svaich paradkaŭ u vakolicy i z nikim nie cackalisa. Chvaciło, szto chtości nie adstaviŭ należnaho…

Uwikłanie

30 lat w sidłach bezpieki (cz. 5)

Sokrat Janowicz i Wasil Bykaŭ w 1996 r. Spotkanie po latach w Misku „Nie żal prażytaha”

W liście do Alaksieja Karpiuka Sokrat Janowicz impulsywnie wyłożył treści i poglądy ogólnie odpowiadające prawdzie, lecz musiały minąć jeszcze dziesiątki lat, by otwarcie można było o tym mówić. I też nie do końca, bo do dziś czasem są to tak trudne sprawy, że nawet historycy…

Дзённік рэдактара

Усюдыісны Юрый

6 траўня 2023 г.

Царква ў Кажанах Фота Юркі Хмялеўскага

На Юрыя ў Кажанах над Нарваю. Прыхадское свята там у канцы верасня – на Уздзвіжанне Крыжа Гасподняга, бо так высвенчана была цяперашняя царква, якую пабудавалі ў 1886 г. Паводле гістарычных звестак ранейшая была Георгіеўская і таму па сёння ўрачыста адзначаеца тут і гэтае свята. Кажанскі…

Дзённік рэдактара

Прафесар Кандрацюк – жывы прыклад беларускай інтэлектуальнай руплівасці

27 красавіка 2023 г.

Прафесар Міхал Кандрацюк заўсёды з усмешкай на твары Фота Юркі Хмялеўскага

Пабываў я ў беластоцкім Цэнтры праваслаўнай культуры на чарговай сустрэчы арганізаванай там звычайна ў апошні чацвер месяца Культурным таварыствам „Русь”. На гэты раз яе героем быў прафесар Міхал Кандрацюк, з якім я знаёмы яшчэ з дзевяностых гадоў. Ён – беларус родам з падгайнаўскіх Дубін, што…

Płacz zwanoŭ

18. Petelski vel Talkoŭski (2)

Niszczasny zapynak u Krynkach Niemcy apłanavali letam 1942 r., a kapali jaho piraważno Żyde Fatagrafia z archiwa hazety „Tutaj”

Viasnoju i letam 1954 r. sakolskija uboŭcy pra Jana Petelskaho raspytvali kaho tolki mahli ŭ Krynkach, Kruszynianach, a navat tych, jakija zhetul vyjechali abo siadzieli ŭ ciurmach. Czatyroch kryńczaniaŭ zhodno havaryli, jak hety szucman muczyŭ Żydoŭ, kali ich z hiety zhaniali, kab kapali zapynak-basen na…

Uwikłanie

30 lat w sidłach bezpieki (cz. 4)

Alaksiej Karpiuk i Wasil Bykaŭ. Lata 60. XX w. Fot. Uładzimir Kruk

W świetle materiałów z IPN pierwszoplanowym zadaniem TW „Kastusia” była penetracja środowiska białoruskiego w celu wskazania służbom osób o podejrzanej przeszłości i antykomunistycznych poglądach. Chodziło zwłaszcza o repatriantów zza wschodniej granicy, miżwajennych dziejaczoŭ, często współpracujących potem z hitlerowcami. Również tych, którzy znaleźli się na Zachodzie,…

Дзённік рэдактара

Сын Сакрата Яновіча перавыдаў апошнюю кнігу свайго бацькі

28 сакавіка 2023 г.

Яраслаў Яновіч прыслаў мне выдадзены ім нядаўна тоўсты том з незвычайным зместам. Гэта перадрук апошняй кніжкі яго бацькі Сакрата „Хатняе стагоддзе” з 2008 г. (раней часткамі апублікаванай у „Часопісе”) з паралельным перакладам сына на польскую мову. Траціну аб’ёму складаюць зноскі, допісы і паясненні, у тым…

My tut byli, jość i budziem

Малюнак Міраслава Здрайкоўскага

Upublicznione 11 kwietnia wstępne wyniki ostatniego spisu powszechnego odnośnie deklaracji narodowościowych ludności w Polsce pokazały, że w ciągu dziesięciu lat liczba osób z narodową tożsamością białoruską znacznie wzrosła. To dla nas oczywiście dobra wiadomość, choć budzi pytania i niejasności. Główny Urząd Statystyczny przeprowadził ten spis…

Дзённік рэдактара

Развітанне са Сцяпанам Копам – правадніком падляшскай фалькларыстыкі

13 красавіка 2023 г.

Сцяпан Копа (1945-2023) падчас фэсту ў Валілах-Двары ў Гарадоцкай гміне, 2014 г. Фота Юркі Хмялеўскага

Прыйшлося развітацца са Сцяпанам Копам. Над труною на праваслаўных могілках на Выгодзе ў Беластоку сказаў я невялікую прамову. Пачаў з таго, што нашая падляшская зямля слаўная тым, што на свет выдае незвычайных таленавітых людзей. Безумоўна такім быў Сцяпан Копа. Ён як вядомы музыкант і фалькларыст…

Календарыюм

Гадоў таму

  • У красавіку

    – 9(21).04.1835 г. у Віцебску нар. Ялегі Пранціш Вуль (сапр. Элегі Францішак Карафа-Карыбут), беларускі паэт. Удзельнічаў у  студзенскім паўстаньні, за што быў сасланы ў Сібір. Апошнія гады жыцьця правёў у Варшаве, дзе з Вінцэсем Каратынскім і Адамам Плугам стварыў беларускі …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (423) – 19.04.1602 г. пам. Ян Абрамовіч, ваявода менскі і смаленскі. Адукаваны чалавек, праціўнік езуітаў. Выдаўца „Катэхізіса” (1598 г.) з 300 рэлігійнымі песьнямі.
  • (144) – 19.04.1881 г. у в. Такары на Беласточчыне (сучасным памежжы з Рэспублікай Беларусь) нар. Усевалад Ігнатоўскі – выдатны беларускі гісторык, грамадзкі дзеяч. Скончыў у 1911 г. Юр’еўскі Унівэрсытэт у Тарту. У 1912-1914 гг. быў выкладчыкам у Віленскай жаночай гімназіі М. Вінаградавай, у  1914-1919 гг. -- Менскага Настаўніцкага Інстытуту. У час вайны ўключыўся ў нацыянальную ды палітычную дзейнасьць, быў між іншым членам Цэнтральнага Камітэту Беларускай Партыі Сацыялістаў Рэвалюцыянераў. У 20-ыя гады займаў шэраг дзяржаўных пасад у БССР. Меў вялікі ўплыў на праведзеньне працэсу беларусізацыі. З 1926 г. быў старшынёй Інстытуту Беларускай Культуры, а з 1928 г. прэзідэнтам Беларускай Акадэміі Навук. Напісаў больш за 30 навуковых прац, адна з найбольш вядомых гэта „Кароткі нарыс гісторыі Беларусі”. З 1930 г. прасьледаваны савецкімі ворганамі бяспекі. Пасьля аднаго з допытаў, 4.02.1931 г. пакончыў жыцьцё самагубствам. У 1937 г. жонка была асуджана на 8 гадоў лагераў, а двое сыноў расстраляных.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis