Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (4)

    Syne, kab adkapać ich, paprasili Bronisia Czarnamysaho z susiednich Klabanaŭcaŭ. Toj uziaŭ z saboju jaszcze dvoch mużczyn i noczu pajechali na miesca tragedii. Kali paczali raskopvać jamu, z siaredziny trysnuła kroŭ. Pamału vyciahnuli dva trupy Sidaroviczaŭ i pa cichu pryviaźli ich da Kundziczaŭ. Myła ich…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    13. Stan nevyznačanosti

    Orła wrona nie pokona! [Antykomunistyčne hasło v vojennum stani v Pôlščy.] Statut Białoruskiego Zrzeszenia Studentów (BAS) pisavsie mnoju miêseci dva. Odnočasno my začali vyšukuvati „našych” studentuv u akademikach raznych vyžšych škôł u Varšavi i psychologično pudhotovlati jich do toho, što budemo rejestrovati biłoruśku studenćku organizaciju… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Дзённік рэдактара

Польшча ўрбанізуецца. А Падляшша?

2 студзеня 2023 г.

Сёння Крынкі – соннае мястэчка Фота Юркі Хмялеўскага
Сёння Крынкі – соннае мястэчка
Фота Юркі Хмялеўскага

Стала вядома, што з 1-га студзеня ў Польшчы з’явілася пятнаццаць новых гарадоў. На гэты раз гарадскіх правоў не атрымала ні адна мясцовасць з Падляшша, не было тут такой ініцыятывы. Звычайна падымаюць яе мясцовыя самаўрады і самі жыхары, каб павысіць ранг свайго мястэчка – фармальна вёскі. Часта разыходзіцца пра аднаўленне гарадскіх правоў, страчаных даўней па розных прычынах. Канчатковае рашэнне прымае ўрад, канкрэтна Міністэрства ўнутраных спраў і адміністрацыі.

Прэм’ер-міністр Матэвуш Маравецкі, калі прадстаўнікам новых польскіх гарадоў уручаў акты прысваення новых правоў і сімвалічныя ключы ад гарадскіх варот, сказаў, што гэта не толькі для гонару, але і забавязанне, каб развівацца. Кіраўнік ураду быў упэўнены, што новыя гарады, дзякуючы павышанаму прэстыжу, стануць прыцягваць новых інвестараў, прадпрымальнікаў і ствараць дадатковыя працоўныя месцы. Затым павінен павышацца таксама лік жыхароў.

У практыцы не заўсёды так бывае. Найчасцей такая змена толькі фармальнасць. Войт аўтаматычна становіцца бургамістрам, рада гміны ператвараецца ў гарадскую, так як і гмінная ўправа.

14 гадоў таму былі вернуты гарадскія правы маім Крынкам. З таго часу, на жаль, не бачу тут ніякага развіцця. Наадварот – ёсць рэгрэс. Новы статус мясцовасці дагэтуль не прынёс спадзяваных змен. За гэты час толькі адрамантавана шмат вуліц і гмінных будынкаў. Але ў суседнім Гарадку не менш, хаця фармальна гэта надалей вёска і калісь таксама з гарадскімі правамі.

Карысную змену відаць толькі ў Міхалове, якое стала горадам таксама 14 гадоў таму. Там пабудавалі адразу гарадскую ратушу з вежай з гадзіннікам і нават крыты басейн. Там таксама адрамантавалі вуліцы і камунальныя будынкі. Было за што, бо падатак ад адной толькі газакампрэсарнай станцыі ў Кандратках каля Ялоўкі гэта больш як палова бюджэту гміны Крынкі. Хаця ў Міхалове буйныя інвестары так і не з’явіліся, то горад яно крыху нават напамінае. Ёсць тут „Бядронка” і яшчэ дзве іншыя буйныя крамы, вялікая гаспода з гасцініцай і меншыя рэстаранчыкі. У Крынках гэтага няма.

У параўнанні з Міхаловам ці нават Гарадком цяперашнія Крынкі гэта сумнае і соннае мястэчка. Вечарком цалкам яно пусцее, нават у самім цэнтры. Прычына адна – Крынкі апынуліся на перыферыях, на канцы свету. Таму маладыя тут не застаюцца, рэдка хто. Пасля аднаўлення гарадскіх правоў колькасць жыхароў зменшылася на амаль 12 прац. Як ні дзіўна, у Міхалове гэты паказчык яшчэ большы, бо амаль 14 прац. Прыгадваецца мне, як бургамістр пераконваў, што дзякуючы гарадскім правам мясцовасць будзе разрастацца. Аказваецца, ёсць наадварот, бо Міхалова ўсё ж такі як і Крынкі невялікі перыферыйны горад. Маладыя таксама найчасцей згэтуль выязджаюць у большыя цэнтры, найбольш у Беласток.

Юрка Хмялеўскі

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • У лістападзе

    505 – 1519 г. Заканчэньне пабудовы Барысаглебскай царквы ў Навагарадку, помніка архітэктуры готыкі. 445 – 1579 г. Пераўтварэньне Віленскай Езуіцкай Акадэміі ў Віленскі Унівэрсытэт – першы унівэрсытэт ва ўсходняй Эўропе. 405 – 1619 г. Надрукаваньне „Грамматики словенския правильная синтагма” Мялеція Сматрыцкага. 325 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (121) – 2.11.1903 г. у Варшаве памёр Адам Плуг (сапраўднае Антоні Пяткевіч), пісьменьнік і журналіст. (Пра А. Плуга больш глядзі ў календарыюме за мінулы месяц – з нагоды 190-ых угодкаў нараджэньня).
  • (115) – 2.11.1909 г. у Прусах Слуцкага пав. нар. Максім Лужанін, паэт, aўтар між іншым паэмаў „Неаплачаны рахунак”, „Галасуе вясна за вясну”. Памёр 16.08.2001 г. у Менску; пахаваны ў Паперні.
  • (94) – 2.11.1930 г. у вёсцы Бандары на Беласточчыне нар. Аляксандр Баршчэўскі (Алесь Барскі) паэт, літаратуразнавец, перакладчык, вучоны. Друкуецца з 1956 г., аўтар шматлікіх зборнікаў вершаў, паэм, навуковых артыкулаў, унівэрсытэцкіх ды школьнах падручнікаў. Шматгадовы старшыня „Белавежы”, ГП БГКТ. Віншуем з юбілеем!

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis