Рашучую роль у палітычных пераменах у Польшчы адыграў Каталіцкі касцёл, асабліва з моманту, калі рымскім папам стаў кардынал родам з-пад Кракава Караль Вайтыла, вядомы як Ян Павал ІІ. Цяпер у Беларусі такіх аналогій не відаць.

Праваслаўная царква, дамінуючая канфесія, намагаецца заставацца нейтральнай калі ідзе наогул пра палітыку, хаця ў сваёй натуры ёсць праўладная (так як і ў многіх краінах на свеце). Аднак крывавая жнівеньская канфрантацыя многім іерархам і святаром не дазволіла быць абыякавымі. Некаторыя з іх адкрыта скрытыкавалі ўладу за жорсткія метады, недапушчальныя рэлігіяй. Аляксандр Лукашэнка меў за гэта прэтэнзіі.

Новы патрыярхальны экзарх у Беларусі, мітрапаліт Веніямін – беларус, які нечакана змяніў на гэтай пасадзе расейца мітрапаліта Паўла – паводзіць сябе даволі стрымана.

18 верасня ў Мінску адбылося грандыёзнае праўладнае жаночае форум „За Беларусь” з удзелам каля пяці тысяч удзельніцаў, якіх аўтобусы прывезлі з усёй Беларусі. Гэта быў адказ Лукашэнкі на суботнія маршы пратэстуючых жанчын. У праўладным форуме прыняла ўдзел м.інш. праваслаўная манашка з Гродна, матушка Гаўрыіла. Агітавала за Лукашэнкам, а яго апанентаў, якіх сотні тысяч што нядзелю выходзяць на беларускія вуліцы, назвала „шалёнымі”. Сваю „пропаведзь” чытала яна з карткі, значыць – было гэта рэжысіраванае.

На другі дзень прэсавы сакратар беларускай Царквы напісаў у інтэрнэце, што „матушка Гаўрыіла бясспрэчна парушыла прынцып апалітычнасці беларускай Царквы, але выказала толькі ўласныя погляды, яе асабістыя”.

Каталіцкі касцёл, які налічвае нашмат менш вернікаў, вуснамі іерархаў і ксяндзоў болей адназначна выказваецца ў справе цяперашняга драматычнага крызісу ў Беларусі. Моліцца за поспех пераменаў і заклікае да дыялогу ўлады з пратэстуючымі.

Становішча Царквы і Касцёла аднак не мае вялікага значэння, паколькі грамадзяне Беларусі ў сваёй масе не надта ўжо веруючыя. Цяперашнія паводзіны пастыраў, асабліва праваслаўных, на жаль, гэтага не мяняюць.

Юрка Хмялеўскі