Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    Na dopyt uziaty byŭ miż inszym Ramuald Rajs „Bury”

    Pra toje, dzie buduć padłożany miny, kromie manciora wiedaŭ jaszcze jaho spolnik, jaki byŭ felczaram (sanitariuszam) u szpitali ŭ Staroj Wilejcy. Tolko ŭ listapadzie 1948 r. mancioru ŭdałoso zwiazacca z dochtaram Marozam. Ad peŭnaj kabiety, jakaja pryjechała da Biełagardu z Biełastoka, dawiedaŭso, szto leczyć jon…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Hapčyna vnučka

    Siête stałosie v marciovi.

    Porankami šče trochi moroziło, ale dniom sonečko dobre hrêło, sniêh davno rozstav napreč. Posliêdnich para dion pohoda była vže vesnianaja.Agata šparko išła z dočkoju na prystanok, vony vybralisie do Biłostoku do dochtora. Marjola raz-po-raz pudbihała, starajučysie pospiêti za materoju, a siête ne było takoje proste…. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

ЗАПІСЫ ЧАСУ (IV.2022)

На Падляшшы

  • Адкрыты 9 красавіка бюст архіепіскапа Мірана ля сцен супрасльскага манастыра Фота Радаслава Дабравольскага
    Адкрыты 9 красавіка бюст архіепіскапа Мірана ля сцен супрасльскага манастыра
    Фота Радаслава Дабравольскага
  • 30 marca podczas sesji rady miejskiej w Hajnówce radna (niezależna) Ewa Rygorowicz wypowiedziała słowa wpisujące się w kremlowską propagandę wokół wojny w Ukrainie. – Słucham niezależnych mediów polskich, rosyjskich, amerykańskich i wiecie do jakich wniosków dochodzę? Że to nie jest wojna Rosji z Ukrainą, to jest wojna NATO z Rosją – stwierdziła publicznie hajnowianka. Dodała również, że „Rosjanie pomagają ukraińskim uchodźcom na równi z innymi krajami”. Jej słowa kontrastowały z treścią przyjętego przez radę stanowiska, potępiającego atak Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i wyrażającego solidarność z narodem ukraińskim w walce z najeźdźcą. Nierozważna wypowiedź radnej spotkała się z powszechną krytyką i oburzeniem polityków i mediów w regionie.
  • Na początku kwietnia kolejka TIR-ów do jedynego polsko-białoruskiego przejścia granicznego na Podlasiu w Bobrownikach sięgała prawie granic podbiałostockich Sobolewa i Grabówki. Kierowcy czekali na odprawę nawet ponad 80 godzin. Ciężarówki jadące w kierunku Białorusi i Rosji poddawane były drobiazgowym kontrolom przez polskie służby – stąd m.in. tak długi czas oczekiwania na przejazd. Kolejki zniknęły po 10 kwietnia, gdy zaczął obowiązywać unijny zakaz wjazdu rosyjskich i białoruskich ciężarówek na obszar UE.
  • W dniach 31 marca – 3 kwietnia odbył się w Białymstoku 20. festiwal UNDERGROUND/INDEPENDENT?, poświęcony szeroko pojętym prawom człowieka. Jednym z wydarzeń festiwalu była prezentacja filmu „Gdy kwiaty nie milczą”, białoruskiego reżysera Andreja Kuciły, opowiadającego o Białorusi w czasach brutalnych represji. Po pokazie odbyło się spotkanie z twórcą filmu i dyskusja o współczesnej Białorusi i coraz trudniejszej sytuacji uchodźców politycznych.
  • 2 kwietnia w białostockiej Galerii Arsenał otwarto wystawę „Gdy słońce jest nisko – cienie są długie”. Na ekspozycję składają się prace i działania ponad 20 białoruskich artystów różnych pokoleń, a sama wystawa jest przekrojową prezentacją sztuki białoruskiej, jej historycznego i współczesnego kontekstu. Kuratorkami wystawy są pochodzące z Białorusi Anna Karpenko i Sophia Sadovskaya. Ekspozycję będzie można oglądać w Białymstoku do 13 maja. Galeria Arsenał realizuje wystawę wraz z Galerie für Zeitgenössische Kunst w Lipsku (gdzie będzie pokazywana w dniach 10 czerwca – 25 września) i Instytutem Goethego w Warszawie.
  • 6 kwietnia w białostockiej Galerii Arsenał odbyło się spotkanie czterech artystek z Ukrainy, Białorusi i Polski, które wspólnie z publicznością dyskutowały o wojnie, kryzysie humanitarnym, totalitaryzmie w Białorusi, a także o sztuce i emocjach. Uczestniczkami panelu były: Łada Nakanieczna, Marina Napruszkina, Katarzyna Hertz i Jana Szostak. Spotkanie było imprezą towarzyszącą wystawie sztuki białoruskiej „Gdy słońce jest nisko – cienie są długie”, prezentowanej w Galerii Arsenał.
  • 9 kwietnia w przededniu 12. rocznicy katastrofy smoleńskiej w Supraślu uroczyście odsłonięto i poświęcono popiersie arcybiskupa Mirona (Chodakowskiego), jednej z ofiar tragedii. Był prawosławnym ordynariuszem Wojska Polskiego i wieloletnim przełożonym monasteru supraskiego, w którym został pochowany. Popiersie, ustawione przed Pałacem Opatów, ufundował właściciel firmy Pronar Sergiusz Martyniuk, a prace artystyczne wykonał białostocki metaloplastyk Janusz Tałuć.
  • 10 kwietnia została odprawiona prawosławna liturgia w rzymskokatolickim kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Łomży. W trakcie liturgii wzniesiono modlitwy o pokój w Ukrainie, a także za wszystkie ofiary wojny. Na koniec odprawiono krótką żałobną litiję w intencji tragicznie zmarłych w katastrofie smoleńskiej. W liturgii wzięli udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych. Kolejną prawosławną liturgię we wspomnianej łomżyńskiej świątyni odprawiono 24 kwietnia, w pierwszy dzień prawosławnej Wielkanocy. Obie liturgie są efektem porozumienia rzymskokatolickiej Diecezji Łomżyńskiej z prawosławną Diecezją Białostocko-Gdańską, które ma m.in. związek z pobytem w Łomży prawosławnych uchodźców z Ukrainy. Podobne wydarzenia miały też miejsce w innych kościołach katolickich w różnych regionach Polski.
  • 11 kwietnia Rada Miasta Białystok zgodziła się, by Stowarzyszenie Bractwo Prawosławne św.św. Cyryla i Metodego kupiło z 80-proc. bonifikatą budynek szkoły przy ulicy Ludwika Waryńskiego 30 (wartość całej nieruchomości – grunt i budynek – oszacowano na 5,09 mln zł). Od 2009 r. mieści się tam powstała w 2007 r. Niepubliczna Szkoła Podstawowa św.św. Cyryla i Metodego. Budynek przez pięć lat był użytkowany w oparciu o kolejno zawierane umowy najmu, w 2013 r. aktem notarialnym użytkowanie ustanowiono na okres 25 lat. Starania o nabycie nieruchomości na własność trwały od 2018 r. Wniosek podyktowany był – jak napisano w jego uzasadnieniu – „potrzebą rozwijania przez Stowarzyszenie działalności oświatowej, charytatywnej, opiekuńczej, wychowawczej, kulturalnej oraz wspierania mniejszości narodowych i wyznaniowych regionu Podlasia w duchu tolerancji”. Obecnie w „prawosławnej” szkole w Białymstoku uczy się 206 uczniów z Polski i 15 z Ukrainy, placówka prowadzi też naukę języków mniejszości, w tym białoruskiego.
  • 12 kwietnia w kawiarni Fama w Białymstoku odbyło sie spotkanie w ramach cyklu „Rozmowy kulturalne”, poświęcone albumowi „Niwa Foto Arch”, wydanego w 2021 r. przez Radę Programową Tygodnika Niwa. Znalazło się w nim blisko 350 zdjęć z lat 1956-2000, pochodzących z archiwum redakcyjnego białoruskiego tygodnika. W spotkaniu wzięli udział twórcy albumu – artysta fotograf Paweł Grześ i grafik Jerzy Osiennik oraz redaktor naczelny Niwy Eugeniusz Wappa. Rozmowę prowadziła Ilona Karpiuk białostockiego Nie Teatru, solistka białoruskiego zespołu Ilo&Friends.
  • 18 kwietnia w Białowieży w wieku 75 lat zmarł profesor Anatol Odzijewicz, znany fizyk i matematyk Uniwersytetu w Białymstoku. Był współzałożycielem Stowarzyszenia Kulturalnego „RUŚ”, miłośnikiem zabytków. Z jego inicjatywy w 1978 r. powstał znany skansen architektury drewnianej ludności ruskiej Podlasia w Białowieży, w którym też w chwili śmierci przebywał. Prof. Odzijewicz spoczął na cmentarzu prawosławnym w rodzinnej Orli.
  • 22 kwietnia do Jerozolimy udała się, prawosławna delegacja z Polski, by przywieźć Święty Ogień, który następnego dnia w Wielką Sobotę jak co roku zszedł w tamtejszej Bazylice Grobu Świętego. Już po raz trzeci z rzędu organizację pielgrzymki wsparł samorząd województwa podlaskiego. W skład delegacji na czele z biskupem hajnowskim Pawłem znaleźli się też przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP oraz – po raz pierwszy – marszałek podlaski Artur Kosicki i radny wojewódzki Sławomir Nazaruk (niegdyś związany z Czasopisem). Przywieziony z Jerozolimy Święty Ogień po kilku godzinach od zejścia trafił do wiernych w Polsce, przede wszystkim w Białymstoku i na Podlasiu, podczas nocnych nabożeństw ku czci Zmartwychwstania Pańskiego. Wrota Podlasia
    22 kwietnia do Jerozolimy udała się, prawosławna delegacja z Polski, by przywieźć Święty Ogień, który następnego dnia w Wielką Sobotę jak co roku zszedł w tamtejszej Bazylice Grobu Świętego. Już po raz trzeci z rzędu organizację pielgrzymki wsparł samorząd województwa podlaskiego. W skład delegacji na czele z biskupem hajnowskim Pawłem znaleźli się też przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP oraz – po raz pierwszy – marszałek podlaski Artur Kosicki i radny wojewódzki Sławomir Nazaruk (niegdyś związany z Czasopisem). Przywieziony z Jerozolimy Święty Ogień po kilku godzinach od zejścia trafił do wiernych w Polsce, przede wszystkim w Białymstoku i na Podlasiu, podczas nocnych nabożeństw ku czci Zmartwychwstania Pańskiego.
    Wrota Podlasia
  • W dniach 22-24 kwietnia na Stadionie Miejskim w Białymstoku odbyły się 9.Targi Książki. Wzięło w niej udział ponad 80 wydawnictw, a czytelnicy mogli spotkać się w sumie z 20 autorami książek. Targi połączone były z Festiwalem Literackim „Na pograniczu kultur”. Organizatorem imprezy jest Fundacja Sąsiedzi, która do udziału w poprzednich edycjach festiwalu zawsze starała się zapraszać księgarzy i literatów z Białorusi. Tym razem uniemożliwiały to związane z wojną w Ukrainie napięte stosunki polsko-białoruskie.
  • Na polsko-białoruskiej granicy wciąż pojawiają się uchodźcy, którzy chcą wejść nielegalnie do Polski. W kwietnia było to blisko tysiąc osób (w tym rodziny z małymi dziećmi) z Syrii, Iraku, Jemenu, Egiptu, Somalii, Sudanu, Pakistanu i Indii. Jak poinformowała Straż Graniczna od początku 2022 r. było ponad cztery tysiące prób nielegalnego przekroczenia polsko-białoruskiej granicy.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • У красавіку

    – 9(21).04.1835 г. у Віцебску нар. Ялегі Пранціш Вуль (сапр. Элегі Францішак Карафа-Карыбут), беларускі паэт. Удзельнічаў у  студзенскім паўстаньні, за што быў сасланы ў Сібір. Апошнія гады жыцьця правёў у Варшаве, дзе з Вінцэсем Каратынскім і Адамам Плугам стварыў беларускі …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (192) – 21.04.1833 г. у Мастаўлянах нар. Віктар Отан Каліноўскі (пам. 6.11.1862 г.), родны брат Кастуся Каліноўскага. Вучыўся ў Сьвіслачы, Гародні, Маскве, Пецярбургу. Вывучаў старадаўнія беларускія і літоўскія рукапісы. Сабраў каля 5000 рукапісаў і кніг, прысьвечаных Старабеларускай дзяржаве. Памёр на сухоты.
  • (122) – 21.04.1903 г. у Барысаве нар. Мікола Аляхновіч, літаратурны крытык ад 1926 г. Закончыў літаратурна-лінгвістычнае аддзяленьне пэдагагічнага факультэта БДУ, працаваў навуковым супрацоўнікам Інстытуту Літаратуры і Мастацтва АН БССР. У 1936 г. быў рэпрэсаваны, у ссылцы на Калыме (1938 – 1942), у Іркуцкай і Карагандзінскай абласьцях. У 1957 г. рэабілітаваны, жыў у Ленінградзе. Памёр 9.04.1959 г.
  • (102) – 21.04.1923 г. памёр Ігнат Канчэўскі, паэт, філёзаф і публіцыст (нар. у 1896 г. у Вільні), аўтар эсэ „Адвечным шляхам” (Вільня 1921) пра драматызм гістарычнага лёсу Беларусаў.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis