Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (2)

    UB-oŭcy z Sakołki, jakija pravia try let viali śledztvo, ustanavili, szto maldunak na rasstralanych „kamunistaŭ” skłali sołtys z Łapiczaŭ Ivan Charuży, sołtys z Trejglaŭ Franak Karpuk i padsołtys z hetaj vioski Edzik Jurczenia. Pad kaniec grudnia 1942 r. mielisa jany sptakacca ŭ czaćvier na bazary…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

ЗАПІСЫ ЧАСУ (IV.2022)

На Падляшшы

  • Адкрыты 9 красавіка бюст архіепіскапа Мірана ля сцен супрасльскага манастыра Фота Радаслава Дабравольскага
    Адкрыты 9 красавіка бюст архіепіскапа Мірана ля сцен супрасльскага манастыра
    Фота Радаслава Дабравольскага
  • 30 marca podczas sesji rady miejskiej w Hajnówce radna (niezależna) Ewa Rygorowicz wypowiedziała słowa wpisujące się w kremlowską propagandę wokół wojny w Ukrainie. – Słucham niezależnych mediów polskich, rosyjskich, amerykańskich i wiecie do jakich wniosków dochodzę? Że to nie jest wojna Rosji z Ukrainą, to jest wojna NATO z Rosją – stwierdziła publicznie hajnowianka. Dodała również, że „Rosjanie pomagają ukraińskim uchodźcom na równi z innymi krajami”. Jej słowa kontrastowały z treścią przyjętego przez radę stanowiska, potępiającego atak Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i wyrażającego solidarność z narodem ukraińskim w walce z najeźdźcą. Nierozważna wypowiedź radnej spotkała się z powszechną krytyką i oburzeniem polityków i mediów w regionie.
  • Na początku kwietnia kolejka TIR-ów do jedynego polsko-białoruskiego przejścia granicznego na Podlasiu w Bobrownikach sięgała prawie granic podbiałostockich Sobolewa i Grabówki. Kierowcy czekali na odprawę nawet ponad 80 godzin. Ciężarówki jadące w kierunku Białorusi i Rosji poddawane były drobiazgowym kontrolom przez polskie służby – stąd m.in. tak długi czas oczekiwania na przejazd. Kolejki zniknęły po 10 kwietnia, gdy zaczął obowiązywać unijny zakaz wjazdu rosyjskich i białoruskich ciężarówek na obszar UE.
  • W dniach 31 marca – 3 kwietnia odbył się w Białymstoku 20. festiwal UNDERGROUND/INDEPENDENT?, poświęcony szeroko pojętym prawom człowieka. Jednym z wydarzeń festiwalu była prezentacja filmu „Gdy kwiaty nie milczą”, białoruskiego reżysera Andreja Kuciły, opowiadającego o Białorusi w czasach brutalnych represji. Po pokazie odbyło się spotkanie z twórcą filmu i dyskusja o współczesnej Białorusi i coraz trudniejszej sytuacji uchodźców politycznych.
  • 2 kwietnia w białostockiej Galerii Arsenał otwarto wystawę „Gdy słońce jest nisko – cienie są długie”. Na ekspozycję składają się prace i działania ponad 20 białoruskich artystów różnych pokoleń, a sama wystawa jest przekrojową prezentacją sztuki białoruskiej, jej historycznego i współczesnego kontekstu. Kuratorkami wystawy są pochodzące z Białorusi Anna Karpenko i Sophia Sadovskaya. Ekspozycję będzie można oglądać w Białymstoku do 13 maja. Galeria Arsenał realizuje wystawę wraz z Galerie für Zeitgenössische Kunst w Lipsku (gdzie będzie pokazywana w dniach 10 czerwca – 25 września) i Instytutem Goethego w Warszawie.
  • 6 kwietnia w białostockiej Galerii Arsenał odbyło się spotkanie czterech artystek z Ukrainy, Białorusi i Polski, które wspólnie z publicznością dyskutowały o wojnie, kryzysie humanitarnym, totalitaryzmie w Białorusi, a także o sztuce i emocjach. Uczestniczkami panelu były: Łada Nakanieczna, Marina Napruszkina, Katarzyna Hertz i Jana Szostak. Spotkanie było imprezą towarzyszącą wystawie sztuki białoruskiej „Gdy słońce jest nisko – cienie są długie”, prezentowanej w Galerii Arsenał.
  • 9 kwietnia w przededniu 12. rocznicy katastrofy smoleńskiej w Supraślu uroczyście odsłonięto i poświęcono popiersie arcybiskupa Mirona (Chodakowskiego), jednej z ofiar tragedii. Był prawosławnym ordynariuszem Wojska Polskiego i wieloletnim przełożonym monasteru supraskiego, w którym został pochowany. Popiersie, ustawione przed Pałacem Opatów, ufundował właściciel firmy Pronar Sergiusz Martyniuk, a prace artystyczne wykonał białostocki metaloplastyk Janusz Tałuć.
  • 10 kwietnia została odprawiona prawosławna liturgia w rzymskokatolickim kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Łomży. W trakcie liturgii wzniesiono modlitwy o pokój w Ukrainie, a także za wszystkie ofiary wojny. Na koniec odprawiono krótką żałobną litiję w intencji tragicznie zmarłych w katastrofie smoleńskiej. W liturgii wzięli udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych. Kolejną prawosławną liturgię we wspomnianej łomżyńskiej świątyni odprawiono 24 kwietnia, w pierwszy dzień prawosławnej Wielkanocy. Obie liturgie są efektem porozumienia rzymskokatolickiej Diecezji Łomżyńskiej z prawosławną Diecezją Białostocko-Gdańską, które ma m.in. związek z pobytem w Łomży prawosławnych uchodźców z Ukrainy. Podobne wydarzenia miały też miejsce w innych kościołach katolickich w różnych regionach Polski.
  • 11 kwietnia Rada Miasta Białystok zgodziła się, by Stowarzyszenie Bractwo Prawosławne św.św. Cyryla i Metodego kupiło z 80-proc. bonifikatą budynek szkoły przy ulicy Ludwika Waryńskiego 30 (wartość całej nieruchomości – grunt i budynek – oszacowano na 5,09 mln zł). Od 2009 r. mieści się tam powstała w 2007 r. Niepubliczna Szkoła Podstawowa św.św. Cyryla i Metodego. Budynek przez pięć lat był użytkowany w oparciu o kolejno zawierane umowy najmu, w 2013 r. aktem notarialnym użytkowanie ustanowiono na okres 25 lat. Starania o nabycie nieruchomości na własność trwały od 2018 r. Wniosek podyktowany był – jak napisano w jego uzasadnieniu – „potrzebą rozwijania przez Stowarzyszenie działalności oświatowej, charytatywnej, opiekuńczej, wychowawczej, kulturalnej oraz wspierania mniejszości narodowych i wyznaniowych regionu Podlasia w duchu tolerancji”. Obecnie w „prawosławnej” szkole w Białymstoku uczy się 206 uczniów z Polski i 15 z Ukrainy, placówka prowadzi też naukę języków mniejszości, w tym białoruskiego.
  • 12 kwietnia w kawiarni Fama w Białymstoku odbyło sie spotkanie w ramach cyklu „Rozmowy kulturalne”, poświęcone albumowi „Niwa Foto Arch”, wydanego w 2021 r. przez Radę Programową Tygodnika Niwa. Znalazło się w nim blisko 350 zdjęć z lat 1956-2000, pochodzących z archiwum redakcyjnego białoruskiego tygodnika. W spotkaniu wzięli udział twórcy albumu – artysta fotograf Paweł Grześ i grafik Jerzy Osiennik oraz redaktor naczelny Niwy Eugeniusz Wappa. Rozmowę prowadziła Ilona Karpiuk białostockiego Nie Teatru, solistka białoruskiego zespołu Ilo&Friends.
  • 18 kwietnia w Białowieży w wieku 75 lat zmarł profesor Anatol Odzijewicz, znany fizyk i matematyk Uniwersytetu w Białymstoku. Był współzałożycielem Stowarzyszenia Kulturalnego „RUŚ”, miłośnikiem zabytków. Z jego inicjatywy w 1978 r. powstał znany skansen architektury drewnianej ludności ruskiej Podlasia w Białowieży, w którym też w chwili śmierci przebywał. Prof. Odzijewicz spoczął na cmentarzu prawosławnym w rodzinnej Orli.
  • 22 kwietnia do Jerozolimy udała się, prawosławna delegacja z Polski, by przywieźć Święty Ogień, który następnego dnia w Wielką Sobotę jak co roku zszedł w tamtejszej Bazylice Grobu Świętego. Już po raz trzeci z rzędu organizację pielgrzymki wsparł samorząd województwa podlaskiego. W skład delegacji na czele z biskupem hajnowskim Pawłem znaleźli się też przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP oraz – po raz pierwszy – marszałek podlaski Artur Kosicki i radny wojewódzki Sławomir Nazaruk (niegdyś związany z Czasopisem). Przywieziony z Jerozolimy Święty Ogień po kilku godzinach od zejścia trafił do wiernych w Polsce, przede wszystkim w Białymstoku i na Podlasiu, podczas nocnych nabożeństw ku czci Zmartwychwstania Pańskiego. Wrota Podlasia
    22 kwietnia do Jerozolimy udała się, prawosławna delegacja z Polski, by przywieźć Święty Ogień, który następnego dnia w Wielką Sobotę jak co roku zszedł w tamtejszej Bazylice Grobu Świętego. Już po raz trzeci z rzędu organizację pielgrzymki wsparł samorząd województwa podlaskiego. W skład delegacji na czele z biskupem hajnowskim Pawłem znaleźli się też przedstawiciele Kancelarii Prezydenta RP oraz – po raz pierwszy – marszałek podlaski Artur Kosicki i radny wojewódzki Sławomir Nazaruk (niegdyś związany z Czasopisem). Przywieziony z Jerozolimy Święty Ogień po kilku godzinach od zejścia trafił do wiernych w Polsce, przede wszystkim w Białymstoku i na Podlasiu, podczas nocnych nabożeństw ku czci Zmartwychwstania Pańskiego.
    Wrota Podlasia
  • W dniach 22-24 kwietnia na Stadionie Miejskim w Białymstoku odbyły się 9.Targi Książki. Wzięło w niej udział ponad 80 wydawnictw, a czytelnicy mogli spotkać się w sumie z 20 autorami książek. Targi połączone były z Festiwalem Literackim „Na pograniczu kultur”. Organizatorem imprezy jest Fundacja Sąsiedzi, która do udziału w poprzednich edycjach festiwalu zawsze starała się zapraszać księgarzy i literatów z Białorusi. Tym razem uniemożliwiały to związane z wojną w Ukrainie napięte stosunki polsko-białoruskie.
  • Na polsko-białoruskiej granicy wciąż pojawiają się uchodźcy, którzy chcą wejść nielegalnie do Polski. W kwietnia było to blisko tysiąc osób (w tym rodziny z małymi dziećmi) z Syrii, Iraku, Jemenu, Egiptu, Somalii, Sudanu, Pakistanu i Indii. Jak poinformowała Straż Graniczna od początku 2022 r. było ponad cztery tysiące prób nielegalnego przekroczenia polsko-białoruskiej granicy.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • у верасні

    750 – няўдалая аблога ў 1274 г. Наваградка аб’яднанымі галіцка-валынскімі і татарскімі войскамі. 510 –  8.09.1514 г.  перамога пад Оршай (на рацэ Крапіўна) 30-тысячнай беларуска-літоўскай арміі пад кіраўніцтвам гетмана Канстанціна Астрожскага над утрая большым маскоўскім войскам. У выніку бітвы ўсходняя Беларусь была вызвалена …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (622) – 1402 г., апошняя аблога крыжакамі Гарадзенскага замку.
  • (234) – 11.09.1790 г. у Слоніме нар. Вацлаў Пэлікан, мэдык, грамадзкі і палітычны дзеяч, прафэсар (з 1817 г.) і рэктар (1826 – 1831) Віленскага ўнівэрсытэта. Памёр і пахаваны ў сваім маёнтку Пеліканы ля возера Палік каля Барысава.
  • (169) – 11 верасьня 1855 г. у Новабеліцы (зараз у межах Гомеля) нарадзіўся Еўдакім Раманаў – беларускі фальклярыст, этнограф, археоляг (пам. 20.01.1922 г.). Сабраў больш за 10 тыс. фальклёрных твораў, апісаў каля тысячы гарадзішчаў ды іншых арxеалягічных помнікаў. Апублікаваў болей за 200 прац з фальклёру, этнаграфіі ды гісторыі Беларусі. Памёр 20.01.1922 г. у Стаўрапалі ў Расеі.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis