Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (3)

    Na UB u Sakołcy i pośle ŭ sudzie ŭ Biełastoku abvinavaczanych i śviedkaŭ asablivo szczacielno raspytvali pra sąd doraźny, jaki Niemcy pierad rasstrełam zrabili ŭ vadzianym mlinie ŭ Nietupie. Hety dzieravianny budynak staić i dziś nad reczkaj pry szasie da Kruszynianaŭ nidaloko vioski Biełahorcy. Daŭno…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

ЗАПІСЫ ЧАСУ (XI.2021)

На Падляшшы

  • „Літаратурная серада” ў Падляшскай кніжніцы ў Беластоку, прысвечана Віктару Шведу Фота Юркі Хмялеўскага
    „Літаратурная серада” ў Падляшскай кніжніцы ў Беластоку, прысвечана Віктару Шведу
    Фота Юркі Хмялеўскага
  • Pod koniec października we wsi Koszki w gminie Orla odbył się protest przeciwko prowadzeniu interesów przez szwedzkiego giganta IKEA z reżimem Aleksandra Łukaszenki (w tej miejscowości znajduje się fabryka płyt drzewnych spółki Swedspan, należącej do szwedzkiego koncernu). Białoruś jest piątym pod względem ilości dostawcą drewna dla sieci IKEA. W 2020 r. 7 proc. surowca wykorzystanego przez firmę pochodziło z Białorusi. W akcji w Koszkach udział wzięli Białorusini, którzy ze względu na represje polityczne musieli opuścić swój kraj i osiedlić się w Białymstoku.
  • 3 listopada w ramach cyklu „Środa literacka” w Książnicy Podlaskiej w Białymstoku odbyło się spotkanie poświęcone zmarłemu przed rokiem Wiktorowi Szwedzie. Białoruskiego poetę, autora siedemnastu tomików wierszy, wspominali przyjaciele i znajomi. Pokazany został film w reż. Marka Włodzimirowa z 2013 r., prezentujący tę zasłużoną dla naszej mniejszości postać. Akcentem muzycznym był na zakończenie występ Anatola Borowika, który wykonał przy akompaniamencie gitary piosenkę do słów jednego z wierszy Wiktora Szweda, a następnie zaśpiewał kilka utworów Bułata Okudżawy.
  • 8 listopada przy przejściu granicznym w Kuźnicy po białoruskiej stronie zgromadziło się kilka tysięcy uchodźców (według szacunkowych danych polskich służb nawet 3-4 tysiące). Zostali oni głównie przywiezieni z Mińska w zorganizowanych transportach, a następnie doprowadzeni do granicy przez białoruskich funkcjonariuszy. Polska straż graniczna, policja i wojsko zabezpieczyły teren i nie pozwoliły na przerwanie prowizorycznego ogrodzenia na granicznym pasie i wtargnięcie tłumu na terytorium Polski. 9 listopada strona polska zamknęła całkowicie przejście graniczne w Kuźnicy. Wszystkie ciężarówki jadące do Białorusi przekierowano do Bobrownik – na przejazd trzeba było oczekiwać dwa dni w 35-kilometrowej kolejce. W ciągu kolejnych nocy liczące od 100 do 200 osób grupy migrantów, kierowanych przez białoruskie służby, dokonywało kolejnych prób sforsowania siłą granicy.
  • 9 listopada na Uniwersytecie w Białymstoku odbyła się uroczystość wręczania nagrody im. Lwa Sapiehy. Otrzymali ją białoruscy historycy Ihar Melnikaŭ oraz Kaciaryna Krywiczanina „za zasługi w kształtowaniu i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi oraz budowaniu niepodległej, demokratycznej Białorusi”. Inicjatorami ustanowienia nagrody w 2006 r. były Studium Europy Wschodniej UW i Kolegium Europy Wschodniej we Wrocławiu. UwB, obok Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, jest jednym z jej fundatorów.
  • Przy polsko-białoruskiej granicy coraz częściej dochodzi do ataków niezidentyfikowanych napastników na błąkających się imigrantów. Doszło do niego m.in. 11 listopada pod Hajnówką, gdzie metalowym łomem zostali pobici dwaj młodzi mężczyźni i kobieta. 12 listopada pod Wólką Terechowską (gmina Czeremcha) znaleziono zwłoki około 20-letniego mężczyzny, pochodzącego z Syrii. Doszło też do uszkodzenia pięciu pojazdów Medyków na Granicy – wolontariuszy pełniących misję niedaleko strefy stanu wyjątkowego. W nocy z 13 na 14 listopada w Świnorojach koło Narewki zostały zdemolowane ich samochody: przebite opony, wybite szyby, rozbite lampy i zniszczone karoserie. Sprawcy podejrzani o zniszczenie mienia zostali zatrzymani 17 listopada. To dwóch mężczyzn w wieku 25 i 23 lat i 23-letnia kobieta z Białegostoku, powiązani ze środowiskiem miejscowych pseudokibiców.
  • Na jednym z portali społecznościowych skrajni nacjonaliści z Białegostoku zapowiedzieli tworzenie w okolicach granicy polsko-białoruskiej „patroli narodowych”. Ich celem ma być wyłapywanie osób, które przekraczają granicę nielegalnie. W zapowiedzi utworzenia takich „patroli” można było przeczytać m.in.: „Nie będziemy dłużej biernie przyglądać się, jak kolejna fala imigrantów przez ułomne prawo oraz liberalnych, lewicowych aktywistów zalewa naszą ojczyznę. Nasi przodkowie krwią własną oraz wroga uświęcali naszą ziemię i granicę, dziś my jako Polacy, nacjonaliści, czujemy się w obowiązku, by ich strzec”.
  • Сёлетні культурны сезон БГКТ быў даволі складаным. Найперш з увагі на каранавірусную сітуацыю. Атмасферу на мерапрыемствах камплікаваў яшчэ мігранцкі крызіс на беларуска-польскай мяжы. Усё такі большасць імпрэзаў, хаця ў абмежаванай форме, удалося сарганізаваць. Адбыўся нават –15 лістапада ў Падляшскай оперы ў Беластоку, спознены гала-канцэрт Фестывалю „Беларуская песня 2021”. 21 лістапада ў Гайнаўскім доме культуры прайшоў заключны агляд „Беларускі абрад на сцэне”. На здымку: калектыў „Малінкі” з Маліннік у гміне Орля Фота са старонкі БГКТ у Фейсбуку
    Сёлетні культурны сезон БГКТ быў даволі складаным. Найперш з увагі на каранавірусную сітуацыю. Атмасферу на мерапрыемствах камплікаваў яшчэ мігранцкі крызіс на беларуска-польскай мяжы. Усё такі большасць імпрэзаў, хаця ў абмежаванай форме, удалося сарганізаваць. Адбыўся нават –15 лістапада ў Падляшскай оперы ў Беластоку, спознены гала-канцэрт Фестывалю „Беларуская песня 2021”. 21 лістапада ў Гайнаўскім доме культуры прайшоў заключны агляд „Беларускі абрад на сцэне”. На здымку: калектыў „Малінкі” з Маліннік у гміне Орля
    Фота са старонкі БГКТ у Фейсбуку
  • 11 listopada podczas koncertu „W lustrze patriotyzmu” w Podlaskim Instytucie Kultury w Białymstoku odbyło się uroczyste wręczenie honorowych odznak Województwa Podlaskiego, przyznawanych osobom i instytucjom przyczyniającym się do rozwoju i promocji regionu. Jedno z wyróżnień otrzymał Mikołaj Buszko z Hajnówki, przedstawiciel naszej mniejszości, dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej.
  • 16 listopada doszło do najostrzejszej z dotychczasowych próby przedarcia się migrantów na przejściu w Kuźnicy Białostockiej. W ruch poszły kije i kamienie. Polskie służby użyły armatek wodnych i gazu łzawiącego. Sześciu funkcjonariuszy zostało rannych i wymagało interwencji medycznej.
  • Na muzułmańskim cmentarzu w Bohonikach pochowano już cztery ofiary nielegalnych akcji przekraczania polsko-białoruskiej granicy. Zmarli to młodzi mężczyźni (od 19 do 36 lat) – muzułmanie pochodzący z Bliskiego Wschodu oraz nienarodzone dziecko (sześciomiesięczny płód obumarł w ciele wyczerpanej matki – Irakijki – znalezionej wraz z rodziną w lesie pod Hajnówką). Tożsamości jednej z ofiar nie udało się ustalić.
  • 20 listopada w Hajnówce odbyła się akcja społeczna pod nazwą: „Matki na granicę. Miejsce dzieci nie jest w lesie”. Wzięło w niej udział kilkadziesiąt matek z całej Polski, m.in. Krakowa, Wrocławia i Warszawy, które przyjechały na granicę strefy stanu wyjątkowego. Uczestnicy manifestacji skandowali hasła wzywające do otoczenia opieką dzieci migrantów, trzymali też zdjęcia małych uchodźców, zrobione w lasach na polsko-białoruskim pograniczu.
  • 21 listopada w centrum Białegostoku odbyła się „akcja protestu przeciwko wojnie hybrydowej, wywołanej przez reżim Łukaszenki z wykorzystaniem migrantów jako żywej broni na granicy Polska – Białoruś”. Wydarzenie zorganizowała białoruska diaspora Białegostoku.
  • W dniach 22-24 listopada w Białymstoku i Bielsku Podlaskim Agnieszka Kasińska-Metryka oraz Rafał Dudała – profesorowie Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach – prezentowali swoją książkę na temat polskich Białorusinów. Powstała ona w oparciu o wywiady przeprowadzone przed dwoma laty z przedstawicielami naszego środowiska. Znalazły się w niej m.in. opinie i wypowiedzi redaktora naczelnego Czasopisu Jerzego Chmielewskiego i przewodniczącego Stowarzyszenia Dziennikarzy Białoruskich Tomasza Sulimy.
  • 23 listopada, w wieku 71 lat, po długiej chorobie, zmarł w rodzinnych Łubnikach pod Zabłudowem Jan Leończuk, jeden z najbardziej znanych podlaskich poetów. Był także prozaikiem, tłumaczem i wydawcą, wieloletnim dyrektorem Książnicy Podlaskiej (1998-2016). Debiutował jako 20-latek w „Kontrastach” – cenionym w Polsce kwartalniku wydawanym w Białymstoku. Potem jego utwory drukowały m.in „Poezja”, „Literatura”, „Tygodnik Kulturalny”. Ukazało się też kilkanaście samodzielnych tomików jego wierszy. Za swoją twórczość trzykrotnie uhonorowany został Nagrodą Literacką Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego. Jan Leończuk przez prawie ćwierć wieku na antenie Radia Białystok czytał słynne „Zapiśniki”, tworzone na bieżąco poetyckie zapisy codziennych trudów i radości życia na podlaskiej wsi i w mieście Białystok. 26 listopada odbyły się uroczystości pogrzebowe – poeta spoczął na cmentarzu w Zabłudowie.
  • W centrum Białegostoku przez cały listopad czynna była wystawa fotografii „Białorusini mają głos”. Ekspozycja prezentuje obrazki z życia białoruskiej diaspory w Białymstoku, w tym aktywność społeczną i polityczną białoruskich imigrantów. Wystawa, przygotowana przez działaczy diaspory, powstała przy wsparciu władz Białegostoku.
  • Marek Chmielewski, sołtys Orli oraz radny tutejszej gminy, jest jednym z sześciu finalistów Nagrody POLIN. We współpracy z tamtejszym ośrodkiem kultury oraz lokalnymi organizacjami pozarządowymi podejmuje szereg działań mających na celu upamiętnienie żydowskich mieszkańców gminy. Ufundował m.in. pomnik pamięci, który wraz z przyjaciółmi ustawił na cmentarzu żydowskim. Przyznawana od 2015 r. przez Muzeum Historii Żydów Polskich Nagroda POLIN honoruje osoby, organizacje lub instytucje aktywnie działające na rzecz ochrony pamięci o historii polskich Żydów.
  • Prawosławny monaster Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Supraślu może stać się piątym Pomnikiem Historii w naszym województwie. Obiekt pojawił się oficjalnie w grupie kilku wizytowanych zabytków, które „kandydują do uznania za Pomniki Historii”. Obecnie na terenie województwa podlaskiego mamy cztery takie miejsca – „Kanał Augustowski – droga wodna”, „Bohoniki i Kruszyniany – meczety i mizary”, „Zespół kościoła pw. Chrystusa Króla i św. Rocha w Białymstoku” oraz „Tykocin – historyczny zespół miasta”.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў кастрычніку

    1005 – 1019 г. першая згадка ў летапісах пра Бярэсьце. 710 – 1314 г. князь Давыд Гарадзенскі разбіў вялікі паход крыжакоў на Наваградак. 625 – 1399 г. паражэньне ад татараў арміі Вялікага Княства Літоўскага на чале зь князём Вітаўтам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (592) – 15.10.1432 г. князь Вялікага Княства Літоўскага Жыгімонт (малодшы брат Вітаўта) аднавіў унію з Польшчай, але пасьля перамогі над Сьвідрыгайлам зноў вырашыў вызваліцца ад саюза з Польшчай.
  • (307) – У 1717 г. нар. Кароль Вырвіч (пам. у 1793 г.), пэдагог, філёзаф. Паходзіў зь сям’і незаможнага беларускага шляхціца з Браслаўшчыны. Выкладчык Collegium Nobilium. Аўтар падручнікаў „Паходжаньне сучасных дзяржаў і народаў”, „Кароткае сыстэматычнае выкладаньне ўсеагульнай гісторыі”, „Сучасная геаграфія”, „Усеагульная геаграфія”.
  • (207) – 15.10.1817 г. у Золотурне ў Швайцарыі пам. Андрэй Тадэвуш Банавэнтура Касьцюшка (нар. 30.11.1745 г. у фальварку Сяхновічы на Берасьцейшчыне ў сям’і  беларускага шляхціца) – вядомы палітычны дзеяч Рэчы Паспалітай.
  • (191) – 15.10.1833 г. у Флярэнцыі пам. Міхал Клеофас Агінскі (нар. 25.09.1765 г. у Гузаве пад Варшавай), дзяржаўны дзеяч, кампазітар, аўтар слыннага паланэза „Развітаньне з радзімай”.
  • (146) – 15.10.1878 г. памёр Ігнацы Касовіч (нар. у 1808 г. на Віцебшчыне), філолаг. Закончыў Галоўную духоўную сэмінарыю Віленскага унівэрсытэта. З 1833 г. прафэсар грэцкай мовы і царкоўнага красамоўства ў грэка-каталіцкай сэмінарыі ў Жыровічах. З 1835 г. выкладаў у Кромскай, Смаленскай, Маскоўскай гімназыях. З 1870 г. працаваў прафэсарам грэцкай мовы ў Варшаўскім унівэрсытэце. Разам з братам Каятанам склаў „Грэчэска-рускі слоўнік” (1847). 
  • (79) – 15.10.1945 г. пачала свой першы год працы Беларуская гімназія ў ДП-лягеры ў Ватэнштаце (Нямеччына). Дырэктарам школы быў Вацлаў Пануцэвіч (Папуцэвіч).
  • (74) – 15.10.1950 г. у Саўт-Рывэры (ЗША) а. Мікалаем Лапіцкім і Сьвятаславам Коўшам было заснавана Аб’яднаньне праваслаўных беларусаў.
  • (35) – 15.10.1989 г. у Менску памерла Вера Пола, актрыса. Нар. у Менску 7.02.1901 г., у 1922-1977 гг. працавала ў тэатры імя Янкі Купалы. Найбольш значныя ролі: Агата ў „Паўлінцы” Я. Купалы, Маланьня ў „Кар’еры таварыша Брызгаліна” Е. Міровіча, Карміліца ў „Рамэо і Джульета” Уільяма Шэкспіра.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis