Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    19.Szalony kamandant z Sannikoŭ

    Pośle taho, jak letam 1944 r. Krasnaja Armia prahnała ad nas hitleraŭcaŭ, z zaniatych viosak na front brali maładych mużczyn. Tak mabilizavali miż inszym Kola K. z Sannikoŭ – apuściełaj cipier vioski pad Krynkami, pamiż Kruszynianami i Szaciłami. Jon naradziŭso ŭ 1916 r. Za polskim…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

RSS і Facebook

Дзённік рэдактара

6 жніўня 2023 г.

Нягледзячы на палітычныя абставіны пасля некалькігадовага перапынку на сцэне „Прымацкай бяседы” зноў выступілі госці з Беларусі Фота Аляксандра Васілюка
Нягледзячы на палітычныя абставіны пасля некалькігадовага перапынку на сцэне „Прымацкай бяседы” зноў выступілі госці з Беларусі
Фота Аляксандра Васілюка

Субота, сярэдзіна лета. У рэгіёне мноства беларускіх імпрэзаў. Меншых і большых фэстаў і забаў з „нашымі” песнямі. У Міхалове „Прымацкая Бяседа”. У Інтэрнэце праслухаў размову у адным з беластоцкіх радыёвяшчанняў, у якой дырэктар міхалоўскага ГОКа запрашаў на „23. już edycję imprezy”. Хвілюня, добра памятаю, што першая „Прымацкая Бяседа” адбылася ў 2011 г. Пасля чатырох выпускаў наступных чатырох не было, толькі ў тым жа часе ладзіліся „Беларускія фольк-сустрэчы” і ўжо без „Прымакоў”. „Прымацкую Бяседу” аднавілі толькі ў 2020 г., калі, дарэчы, пачалася пандэмія і прыйшлося два разы арганізаваць яе без публікі, у онлайн-фармаце. Так што сёлета адбылася яна па-праўдзе восьмы раз. 

Адкуль тады „23. edycjа”? Ясная справа, што арганізатары навязваюць да 2000 г., калі кіраўнік гурта „Прымакі” Юрка Астапчук як новы дырэктар Дому культуры ў Гарадку прыдумаў – супольна з БГКТ – „Сяброўскую бяседу”. Калі пасля дзевяці гадоў сышоў з гэтай пасады, імпрэза надалей адбывалася штогод два тыдні пасля „Басовішча” ў Барыку (апошнім часам ў амфітэатры над Зарэчанскім залівам). 

Значыць маем штосьці накшталт сітуацыі з дзвюма фестывалямі царкоўнай музыкі на Беласточчыне, якіх арганізатары адклікаюцца да адных і тых жа вытокаў у 1982 г. На шчасце паміж Гарадком і Міхаловам няма такога як той расколу. На што тады аднолькавая нумарацыя абедзвюх „Бяседаў”?

Такая імпрэза 23 гады таму была задумана як штогадовая сяброўская сустрэча беларускіх калектываў з Беласточчыны і ансамбляў з Беларусі. У Гарадку такая формула ўтрымоўвалася доўга. У апошнюю суботу ліпеня звыш 15-ці гадоў у Барык прыязджала заўсёды 20-30 калектываў з усяго рэгіёну. Выступалі ў першым блоку праграмы. І хаця спявалі толькі па адной песні, працягвалася гэта да трох гадзін як марафон беларускіх народных спеваў. Пасля была канцэртная частка, затым агульная забава ад поўначы да ранку. З часам калектываў з рэгіёну меншала і меншала. Па дзвюх прычынах. Шмат якія наогул спынілі сваю дзейнасць, а для многіх іншых на бяседах так у Гарадку, як і ў Міхалове не хапала ўжо месца, паколькі арганізатары пачалі запрашаць амаль выключна эстрадныя, а не народныя гурты.

Па агульна вядомых прычынах ад трох гадоў у фэстах на Беласточчыне не выступаюць таксама калектывы з Беларусі. Здараюцца аднак выключэнні. Пасля перапынку звязанага з пандэміяй і сітуацыяй на польска-беларускай мяжы як першы адважыўся запрасіць выканаўцаў з Беларусі Дом культуры ў Дуброве-Беластоцкай. На пачатку ліпеня прыехалі сюды – праз Літву – дзеці з музычнай школы ў Мінску і тэатральнай студыі з сярэдняй школы з Мінскага раёну. Выступіў таксама хор дарослых адтуль і салісты з інструментамі. Музыкі выканалі вядомыя беларускія песні.

Арганізатары такога канцэрта патлумачылі, што гасцей з Беларусі запрасілі таксама па тое, каб на свае вочы пабачылі яны, якой хлуснёю ёсць прапаганда рэжыму ў Мінску. Што ў Польшчы ў крамах няма дэфіцыту ні солі, ні цукру, што можна без страху выказваць свае погляды.

Дуброўскія калектывы ўжо раней у рамках культурнага абмену супрацоўнічалі з ансамблямі з Мінска. Госці зноў запрасілі іх да сябе. Але, як сказаў дырэктар ГОКа, „паехаць туды ў цяперашняй сітуацыі было б неразумным”.

Нягледзячы на палітычныя абставіны пасля некалькігадовага перапынку госці з Беларусі выступілі таксама на сцэне сёлетняй „Прымацкай бяседы”. З Мінска прыехалі „Ігрыца”, „Гуляй, казак” ды добра вядомая на Беласточчыне „Купалінка”. Бургамістр Міхалова са сцэны сказаў, што пакуль будзе ён на гэтым пасту, не паддасца палітычнай плыні, і не спыніць кантактаў з Беларуссю. Але госці з Мінска прэзентавалі не толькі беларускую культуру, бо спявалі таксама па-руску. Да таго часам пад фанаграму, што ўжо паўсюднае і ў нас.

Што такое фанаграма? Агульна кажучы гэта playback – імітацыя інструментальнага а часта і вакальнага выступу выканаўцаў, якія на сцэне прысутнічаюць як статысты. Толькі вуснамі варушаць, калі спяваюць, а музыканты робяць выгляд, што іграюць. Гучыць зроблены раней запіс. Хаця вакал і музыка палепшана там адпаведнымі камп’ютарнымі праграмамі, то ўсё гэта штучнае. Існуюць прылады, якія падключаюцца да мікрафона, дзякуючы чаму голас выканаўцы карэктуецца нават падчас жывога выступу. Галасы спевакоў гучаць тады аднак ненатуральна, а часам нават гратэскава.

Таму, на жаль, вельмі рэдка ўжо можна пачуць у нас натуральную беларускую музыку, аўтэнтычныя песні, пабачыць традыцыйныя музычныя інструменты – гармонік, скрыпку, гітару, бубны…

Юрка Хмялеўскі

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • у верасні

    1040 – У 983 г. вялікі князь Уладзімір на чале дружын, аснову якіх складалі дрыгавіцкія і крывіцкія воі, рушыў супраць яцьвягаў. Армія перайшла па землях сёньняшняй Беласточчыны і паводле „Повести временных лет” як напісана „Въ лето 6491 иде Володимир на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (258) – 25 верасьня 1765 г. у Гузаве (зараз Мазавецкае ваяв.) нарадзіўся Міхал Клеофаc Агінскі – дзяржаўны дзеяч, дыпламат, кампазітар (памёр 15.10.1833 г. у Флярэнцыі (Італія), дзе пахаваны ў пантэоне Санта Кручэ).
  • (175) – 25.09.1848 г. у Магілёве нар. Вацлаў Федаровіч, краязнавец, калекцыянер, юрыст, член-карэспандэнт Кракаўскай АУ. З 1884 г. жыў у Віцебску, працаваў намесьнікам старшыні Віцебскай вучонай архіўнай камісыі. Пісаў артыкулы па гісторыі краю ў „Витебские губернские ведомости”. Памёр 11.01.1911 г. у Рызе, пахаваны ў Віцебску на могілках касьцёла сьв. Варвары.
  • (148) – 25 верасьня 1875 г. у в. Асаўцы Кобрыньскага павету нарадзіўся Сяргей Паўловіч, настаўнік, нацыянальны дзеяч. У 1925-1928 гг. быў дырэктарам Віленскай Беларускай Гімназіі. Адзін з кіраўнікоў Таварыства Беларускай Школы. За беларускую, патрыятычную дзейнасьць пазбаўлены правоў навучаньня. Актыўна выступаў супраць палянізацыі беларускага насельніцтва. Між іншым быў рэдактарам дзіцячага царкоўна-культурнага часопіса „Снапок” (у 1937-1939 гадах), аўтарам школьных падручнікаў ды дапаможнікаў на беларускай мове. Памёр 16.09.1940 г. у Вільні, пахаваны на праваслаўных Свята Ефрасіньнеўскіх могілках.
  • (110) – 25.09.1913 г. у в. Нобель Пінскага павета нар. Сяргей Грахоўскі, беларускі пісьменьнік. У 1936 г. закончыў літаратурны факультэт Мінскага пэдагагічнага Інстытута, працаваў рэдактарам на Беларускім радыё. У 1936 г. рэпрэсаваны, 10 гадоў быў у лагеры. У  1946 – 1949 гг. выкладаў рускую мову і літаратуру ва Урэцкай сярэдняй школе на Случчыне. Пасьля паўторна арыштаваны і сасланы на вечнае пасяленьне ў Новасібірскую вобласьць. Пасьля рэабілітацыі ў 1955 г. вярнуўся ў Беларусь, працаваў на радыё, у часопісах „Бярозка”, „Вясёлка”. Першы верш надрукаваў у 1926 г. У 1973 і 1983 гг. выдаваліся яго „Выбраныя творы” ў 2 тамах. Памёр 11.12.2002 г. у Менску, пахаваны на Усходніх могілках.
  • (109) – 25.09.1914 г. у Зэльве Гродзенскага пав. нар. Аўген Смаршчок, праваслаўны сьвятар, старшыня Саюза Беларусаў у Бэльгіі. Рукапаложаны ў сан сьвятара Беларускай аўтакефальнай праваслаўнай царквы (БАПЦ) у 1950 г., быў адным з ініцыятараў і арганізатараў БАПЦ у Бэльгіі. Памёр 25.09.1984 г. у Грэверы каля Лювэну ў Бэльгіі.
  • (102) – 25-28.09.1921 г. у Празе адбылася Першая Усебеларуская Канфэрэнцыя – сход прадстаўнікоў беларускіх арганізацыяў з Заходняй Беларусі, Латвіі, Летувы, Нямеччыны, Чэха-Славакіі. Прысутныя падтрымалі прынцып поўнай незалежнасьці ды непадзельнасьці Беларусі. Між іншым удзельнікі сходу сьцьвердзілі, што лічаць ворагамі беларускага народу кожнага хто прызнае Рыжскі мірны трактат, які падзяліў беларускія землі між Расею і Польшчу. Прысутная на канфэрэнцыя была беларуская дзеячка родам з падбеластоцкіх Агароднічак Вера Маслоўская (Матэйчук).
  • (85) – 25.09.1938 г. у Краснасельскім каля Ваўкавыска нар. Вячаслаў Целеш, мастак і беларускі дзеяч у Латвіі. Жыве ў Рызе. Віншуем!
  • (58) – 25.09.1965 г. у Гільдэсгайм у Нямеччыне памёр Міхась Маскалік (нар. 18.03.1903 г. у Гарадзеі), каталіцкі сьвятар усходняга абраду, беларускі хадэцкі дзеяч.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Copyright © 2023 Czasopis