Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    17. Petelski vel Talkoŭski

    Pasiarod 20-cioch szucmanaŭ, jakija na paczatku nimieckaj akupacji służyli na pastarunku żandarmerii ŭ Krynkach, było czatyroch Petelskich, katolikaŭ z Kruszynianaŭ. Śled pa ich zachawaŭso ŭ dakumantach śledztwa, zawiedzienaha uboŭcami dziesiać let pa wajnie. Życiel Krynak, szawiec Szutkiewicz (abrablaŭ jon jaszcze 3,5 ha ziamli), jaki tedy…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Nečysta siła, ničoho inšoho

    Ne znaju, što z siêtoho vyjde: musit, ničoho dobroho na samy kuneć, jak to naohuł byvaje z usiêm, što maje choť ščôpoť čohoś spôlnoho z nečystoju siłoju. Zakônčyvšy cykl rozkazuv „Ne može byti!”, ja vže dumała, što ničoho inšoho ne napišu, bo vsio, što chotiêła…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Amerykanizacja języka białoruskiego

У лукашэнкаўскай Беларусі на надпісах будуць ліквідаваць беларушчыну ў лацінскім варыянце мяняючы яго на еўрапейска-амерыканскі. На ўсіх указальніках, нават на станцыях метро ў Мінску (на здымку). Нягледзячы пры тым на велізарны кошт такой аперацыі... Фота з Інтэрнэту
У лукашэнкаўскай Беларусі на надпісах будуць ліквідаваць беларушчыну ў лацінскім варыянце мяняючы яго на еўрапейска-амерыканскі. На ўсіх указальніках, нават на станцыях метро ў Мінску (на здымку). Нягледзячы пры тым на велізарны кошт такой аперацыі…
Фота з Інтэрнэту

Na początku kwietnia rząd w Mińsku zniósł dotychczasową transliterację nazw geograficznych, w tym miejscowości i ulic, w oparciu o klasyczną łacinkę. Wyrugowano litery «č», «š», «ŭ», «ž» і «h», które zastąpiono odpowiednio «ch», «sh», «w», «zh», «g». Oto przykłady:

  • Плошча Савецкая – dotąd było Płošča Savieckaja – teraz Ploshcha Savieckaja
  • вуліца Гараднічанская –  vulica Haradničanskaja –  vulica Garadnichanskaja
  • Шчучыншчына –   Ščučynšnčyna – Shchuchynshchyna

Naša Niva podała jeszcze następujące przykłady: Vierabjovichy (Вераб’ёвічы), Safijewka (Сафіеўка), Tatarshchyna (Татаршчына), Ulukawje (Улукаўе), Sharkawshchyna (Шаркаўшчына), Charnaruchcha (Чарнаручча), Zhazhelka (Жажэлка), Murawjowka (Мураўеўка), Dziedaw Kurgan (Дзедаў Курган).

Jest to transliteracja, stosowana w paszportach, komunikacji dyplomatycznej i kontaktach międzynarodowych. Obowiązuje od dawna, dostosowując się do zapisu słów z języka białoruskiego po angielsku, także przez zachodnich dziennikarzy.

Prawdziwym powodem wycofania klasycznej łacinki białoruskiej z przestrzeni publicznej kraju były żądania prorosyjskich aktywistów na czele z Volhaj Bandaravaj, która latem ub.r. zaczęła domagać się likwidacji na drogowskazach dublowanych zapisów nazw pisanych dotychczasowym sposobem, a swą inicjatywę nazwała „Razem obronimy kraj od kolabora-nacjonalistów”. Klasyczna łacinka zaczęła władzom łukaszenkowskim uwierać, gdyż nawiązuje do nieuznawanych przez nie i atakowanych historycznych białoruskich tradycji i wartości narodowych. Można sie spodziewać, że w łukaszenkowskim kraju zakazane zostanie w ogóle używanie historycznej łacinki.

Jak przypomina Naša Niva, która niedawno u siebie uruchomiła wariant z klasyczną łacinką, język białoruski posiada trzy alfabety. Pierwszy to powszechna obecnie cyrylica, a drugi – alfabet łaciński, w którym ukazywała się już 160 lat temu „Mużyckaja praŭda”. Istnieje też białoruski alfabet arabski. Stworzyli go Tatarzy w Wielkim Księstwie Litewskim. Kiedy zatracili swój język, przeszli na białoruski, a dokładniej na powszechną i dominującą wtedy w ich nowej ojczyźnie mowę prostą, którą zaczęli zapisywać literami arabskimi.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў чэрвені

    995 – Каля 1028 г. нар. князь полацкі Усяслаў Брачыслававіч (памёр у 1101 г.), выдатны ўладар, змагаўся за самастойнасьць і незалежнасьць Полацкага княства. У 1068 г. быў выбраны вялікім князем кіеўскім, праз год зрокся гэтага пасаду, вярнуўся ў Полацак, дзе …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (504) – у 1519 г. Францыск Скарына выдае ў Празе Кнігу Руф, Кнігу Эсфір, Кнігу Плач Іяэміі.
  • (407) – пачатак дзейнасьці ў 1616 г. у Магілёве праваслаўнай брацкай друкарні, якая дзейнічала да 1773 г.
  • (104) – 5.06.1919 г. у Вільні быў надрукованы першы нумар „Беларускага жыцьця” пад рэдакцыяй Францішка Аляхновіча.
  • (85) – 5.06.1938 г. расстраляны Юры Лістапад (нар. у красавіку 1897 г. у Варкавічах на Случчыне), кіраўнік беларускага руху на Случчыне, настаўнік.
  • (81) – 5.06.1942 г. у Ракаве нар. Вячаслаў Рагойша, літаратуразнавец і перакладчык, аўтар шэрагу манаграфіяў па тэорыі, практыцы і гісторыі беларускай літаратуры. Віншуем!

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Copyright © 2023 Czasopis