Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (1)

    U viosaczcy Trejgli niedaloka Krynak za sanacji żyli bahatyja haspadare Jurczeni, jakija mieli 23 ha ziamli. „Bahatyroŭ” u czerwcu 1941 r. enkavudzisty vyvieźli na Sibir (viarnulisa ŭ 1946 r.). Z hetaj pryczyny pośle pajszła ŭ vioscy i vakolicy nizhoda. Syn „kułakoŭ” Edzik za sanacji byŭ…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    11. Jabłyka i pomarančy

    Knižki i filmy podôbny do jabłyk i pomarančuv. Odny i druhi naležat do ovocuv, ale smakujut preč po-raznomu. (Steven King) To było tohdy, jak ja brontavsie hołodny po Krystijaniji, siêtum divovidnum miêsti, kotoroho čołoviêk ne pokine, poka vono ne nakłade na joho svojoji pôznaki… Siêty… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Amerykanizacja języka białoruskiego

У лукашэнкаўскай Беларусі на надпісах будуць ліквідаваць беларушчыну ў лацінскім варыянце мяняючы яго на еўрапейска-амерыканскі. На ўсіх указальніках, нават на станцыях метро ў Мінску (на здымку). Нягледзячы пры тым на велізарны кошт такой аперацыі... Фота з Інтэрнэту
У лукашэнкаўскай Беларусі на надпісах будуць ліквідаваць беларушчыну ў лацінскім варыянце мяняючы яго на еўрапейска-амерыканскі. На ўсіх указальніках, нават на станцыях метро ў Мінску (на здымку). Нягледзячы пры тым на велізарны кошт такой аперацыі…
Фота з Інтэрнэту

Na początku kwietnia rząd w Mińsku zniósł dotychczasową transliterację nazw geograficznych, w tym miejscowości i ulic, w oparciu o klasyczną łacinkę. Wyrugowano litery «č», «š», «ŭ», «ž» і «h», które zastąpiono odpowiednio «ch», «sh», «w», «zh», «g». Oto przykłady:

  • Плошча Савецкая – dotąd było Płošča Savieckaja – teraz Ploshcha Savieckaja
  • вуліца Гараднічанская –  vulica Haradničanskaja –  vulica Garadnichanskaja
  • Шчучыншчына –   Ščučynšnčyna – Shchuchynshchyna

Naša Niva podała jeszcze następujące przykłady: Vierabjovichy (Вераб’ёвічы), Safijewka (Сафіеўка), Tatarshchyna (Татаршчына), Ulukawje (Улукаўе), Sharkawshchyna (Шаркаўшчына), Charnaruchcha (Чарнаручча), Zhazhelka (Жажэлка), Murawjowka (Мураўеўка), Dziedaw Kurgan (Дзедаў Курган).

Jest to transliteracja, stosowana w paszportach, komunikacji dyplomatycznej i kontaktach międzynarodowych. Obowiązuje od dawna, dostosowując się do zapisu słów z języka białoruskiego po angielsku, także przez zachodnich dziennikarzy.

Prawdziwym powodem wycofania klasycznej łacinki białoruskiej z przestrzeni publicznej kraju były żądania prorosyjskich aktywistów na czele z Volhaj Bandaravaj, która latem ub.r. zaczęła domagać się likwidacji na drogowskazach dublowanych zapisów nazw pisanych dotychczasowym sposobem, a swą inicjatywę nazwała „Razem obronimy kraj od kolabora-nacjonalistów”. Klasyczna łacinka zaczęła władzom łukaszenkowskim uwierać, gdyż nawiązuje do nieuznawanych przez nie i atakowanych historycznych białoruskich tradycji i wartości narodowych. Można sie spodziewać, że w łukaszenkowskim kraju zakazane zostanie w ogóle używanie historycznej łacinki.

Jak przypomina Naša Niva, która niedawno u siebie uruchomiła wariant z klasyczną łacinką, język białoruski posiada trzy alfabety. Pierwszy to powszechna obecnie cyrylica, a drugi – alfabet łaciński, w którym ukazywała się już 160 lat temu „Mużyckaja praŭda”. Istnieje też białoruski alfabet arabski. Stworzyli go Tatarzy w Wielkim Księstwie Litewskim. Kiedy zatracili swój język, przeszli na białoruski, a dokładniej na powszechną i dominującą wtedy w ich nowej ojczyźnie mowę prostą, którą zaczęli zapisywać literami arabskimi.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў ліпені-жніўні

    710 – перамога дружын Давыда Гарадзенскага у 1314 г. над войскамі крыжакоў пад Наваградкам. 625 – 12 жніўня 1399 г. паражэньне войск Вялікага Княства Літоўскага на чале з князем Вітаўтам у бітве супраць войскаў Залатой Арды на рацэ Ворскла. 510 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (597) – у 1427 г. Вялікае Княства Літоўскае падпарадкавала сабе Вярхоўскія княствы (у вярхоўях ракі Ака).
  • (114) – 27.07.1910 г. у Войнаве Наваградзкага пав. памёр Уладыслаў Дыбоўскі (нарадзіўся 18.04.1838 г. у Адамарыне Вілейскага пав.), заолаг, батанік, палеантолаг, мінералог і фальклярыст. Закончыў Дэрпцкі унівэрсытэт, у якім працаваў з 1871 г., у 1878 г. пераехаў у Наваградчыну, дасьледаваў флёру і фаўну Наваградчыны, збіраў беларускі фальклёр.
  • (34) – 27.07.1990 г. Вярхоўны Савет БССР прыняў Дэклярацыю Аб Дзяржаўным Сувэрэнітэце БССР. Дзяржаўнае сьвята Рэспублікі Беларусь да часу прыходу да ўлады А. Лукашэнкі.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis