Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (3)

    Na UB u Sakołcy i pośle ŭ sudzie ŭ Biełastoku abvinavaczanych i śviedkaŭ asablivo szczacielno raspytvali pra sąd doraźny, jaki Niemcy pierad rasstrełam zrabili ŭ vadzianym mlinie ŭ Nietupie. Hety dzieravianny budynak staić i dziś nad reczkaj pry szasie da Kruszynianaŭ nidaloko vioski Biełahorcy. Daŭno…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

ЗАПІСЫ ЧАСУ (X.2023)

У Польшчы

  • 11 października Faktyczny Dom Kultury („kameralna przestrzeń w centrum Warszawy”) zorganizował spotkanie z dziennikarzem Onetu Witoldem Juraszem z okazji premiery jego książki „Demon zza miedzy”. Autor szuka w niej odpowiedzi na pytanie, „czemu Polska przegrała Białoruś i czy kiedykolwiek w ogóle podjęła grę o to, by nie stała sie rosyjską półkolonią”. Zdaniem Jurasza „Białorusini są jednym z najbardziej zachodnich w duchu narodów byłego ZSRR, a równocześnie obywatelami najbardziej sowieckiego państwa powstałego po rozpadzie Sowietów”. Spotkanie prowadził Aleksander Milinkiewicz, mieszkający w Polsce legendarny przedstawiciel białoruskiej opozycji, kontrkandydat Łukaszenki w wyborach prezydenckich w 2006 r.
  • 1 października rządowe Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego opublikowało raport „Emigracja białoruska w Polsce”. W sondażu wzięło udział ponad tysiąc dwieście osób. Wynika z niego, że 45 proc. Białorusinów, którzy przyjechali do Polski, nie planuje powrotu do kraju. Zdecydowanie najbardziej przyjaznym narodem wobec Białorusinów, zdaniem badanych, są Polacy, tylko 2 proc. było odmiennego zdania. 56 proc. respondentów nie utrzymuje jakichkolwiek kontaktów z organizacjami białoruskimi w Polsce. „Nowa emigracja białoruska w RP okazuje się być bardzo spójna i homogeniczna w swoich poglądach na sprawy polityczne, narodowo językowe, historyczno-kulturowe. Nie mamy tu do czynienia z przekrojem całego społeczeństwa białoruskiego, z „Białorusią w miniaturze”, lecz ze środowiskiem emigrantów o wyrazistych, dość jednoznacznych poglądach, dla których nie ma miejsca w dzisiejszym państwie białoruskim” – napisano w podsumowaniu raportu.
  • W dniach 1-8 października we Wrocławiu odbył się XI Festiwal Niezależnej Kultury Białoruskiej. W programie były koncerty, wystawy, prezentacje wydawnictw, pokazy filmów, spektakle, warsztaty i inne działania. Pierwszego dnia uczestnicy wydarzenia mieli okazję spotkać się ze Światłaną Cichanoŭską, liderką białoruskiej opozycji na emigracji. Organizatorem imprezy jest Fundacja „Za Wolność Waszą i Naszą”, przy wsparciu władz miasta Wrocławia, marszałka i wojewody dolnośląskiego we współpracy z licznymi partnerami – instytucjami kultury.
  • Białoruski deputowany Dzianis Karaś, który podawał się za oficjalnego obserwatora wyborów parlamentarnych w Polsce z ramienia OBWE, nie został wpuszczony do Polski. Jako zatwardziały zwolennik Łukaszenki w listopadzie ubiegłego roku trafił na listę sankcyjną polskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. W ramach misji obserwacyjnej Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE do Polski przyjechało łącznie ponad 100 osób. Białoruski „obserwator” próbował protestować, jednak, jak podała oficjalnie Państwowa Komisja Wyborcza, „osoba o takim imieniu i nazwisku nie otrzymała zaświadczenia dla obserwatora międzynarodowego, które sygnuje PKW.
  • 14 października we Wrocławiu wręczono prestiżową doroczną Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus 2023. Otrzymał ją Sasa Stanisić, niemieckojęzyczny pisarz bośniackiego pochodzenia, autor autobiograficznej powieści „Skąd” (Wydawnictwo Książkowe Klimaty), w której wraca do dzieciństwa w Jugosławii i ucieczki do Niemiec. Nagroda za przekład trafiła do tłumaczki wspomnianej książki Małgorzaty Gralińskiej. Zwycięzca otrzymał pamiątkową statuetkę oraz czek na 150 tys. zł.
  • 17 października na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie odbył się wernisaż wystawy pt. „Martyrologia białoruska”. Zaprezentowano na niej cykl portretów białoruskich więźniów politycznych autorstwa Ksienii Anhielowej, białoruskiej malarki, związanej z opozycyjną inicjatywą społeczną „Chrześcijańska Wizja”. Wystawa potrwa do 4 grudnia.
  • 17 października zakończył swoją misję w Warszawie pełniący obowiązki ambasadora Białorusi w Polsce Aleksandr Czasnoŭski. Dyplomata został charge d’affaires po tym, jak Białoruś odwołała ambasadora z Polski w październiku 2020 r. i wezwała Warszawę do odwołania swojego przedstawiciela. Od tego czasu ambasadorowie obu państw nie wrócili już do swoich placówek. 
  • Polska prokuratura wydała europejski nakaz aresztowania urzędników reżimu Łukaszenki, którym zarzuca się torturowanie więźniów politycznych. Na liście znaleźli się major Jaŭhien Szapiaćko – naczelnik Centrum Izolacji Naruszających Prawo (areszt tymczasowy) przy ul. Akrescina w Mińsku oraz jego zastępca major Gleb Dryl. Listy gończe wysłano także za Dzmitrijem Strabowem – naczelnikiem Więzienia nr 8 w podmińskim Żodzinie; Jaŭhienem Sawiczem – chorążym milicji OMON-u przy mińskim Głównym Zarządzie Spraw Wewnętrznych; Julią Sakałową, starszym porucznikiem Wydziału ds. Obywatelstwa i Migracji mińskiego Głównego Zarządu Spraw Wewnętrznych oraz Karyną Wałujską, chorążą milicji w komisariacie mińskiej dzielnicy Frunzenskij Rajon. Decyzje podjęto z inicjatywy Narodowego Zarządu Antykryzysowego, organizacji białoruskiej opozycji na wychodźstwie, która działa w Warszawie.
  • Jak poinformował białoruski portal informatyczny dev.by powołując się na Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej, w całej Polsce działa ponad 17 tysięcy firm IT, z czego 2 proc., czyli 387, to przedsiębiorstwa z białoruskim kapitałem. 90 proc. z nich otwarto po 2020 r., czyli po sfałszowanych wyborach prezydenckich i masowej emigracji Białorusinów. Pod koniec 2019 r. w Polsce istniało zaledwie 76 białoruskich firm IT.
  • Nakładem Wydawnictwa Warszawskiej Metropolii Prawosławnej ukazała się książka prof. Antoniego Mironowicza pt. „Cerkiew Prawosławna w Polsce i jej droga do autokefalii”. Publikacja zapowiada niejako przyszłoroczne obchody 100-lecia autokefalii Cerkwi prawosławnej w Polsce.  

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў кастрычніку

    1005 – 1019 г. першая згадка ў летапісах пра Бярэсьце. 710 – 1314 г. князь Давыд Гарадзенскі разбіў вялікі паход крыжакоў на Наваградак. 625 – 1399 г. паражэньне ад татараў арміі Вялікага Княства Літоўскага на чале зь князём Вітаўтам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (437) – атрыманьне ў 1587 г. горадам Лідай самакіраваньня паводле магдэбурскага права.
  • (133) – 18.10.1891 г. нар. Лукаш Голад, праваслаўны сьвятар, прыхільнік беларусізацыі праваслаўнай царквы, за што парасьледаваўся польскімі ўладамі. У 1927-1928 гг. у Вільні рэдагаваў і выдаваў часопіс „Праваслаўная Беларусь”. Памёр 6.11.1947 г. у Вільні, дзе і пахаваны на праваслаўных могілках.
  • (131) – 18.10.1893 у Каўнасе нар. Уладзімір Уладамірскі (сапраўднае Малейка), акцёр. Сцэнічную дзейнасьць пачынаў у 1920 г. у Бабруйску. У гг. 1924-1959 іграў у тэатры імя Янкі Купалы ў Менску. Памёр 24.01.1971 г. у Менску, пахаваны там на Усхoдніх могілках.
  • (118) – 18.10.1906 г. у Зарудзічах на Смаргоншчыне нар. Алесь Салагуб, беларускі паэт, вязень Лукішак. Закончыў Віленскую беларускую гімназію (1927), у 1928 г. нелегальна перайшоў у БССР, дзе закончыў Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт (1931). 10.08.1933 г. быў арыштаваны  і 17.05.1934 г. расстраляны. Друкаваўся з 1925 г., у 1929 г. у Менску выйшаў зборнік вершаў „Лукішкі”. У 1961 г. у часопісе „Полымя” апублікаваны яго „Лукішскі дзёньнік”.
  • (106) – 18.10.1918 г. у Віцебску памёр Уладзімір Стукаліч, гісторык і краязнавец. Нар. 28.10(9.11.)1856 г. у Якабштаце Курляндзкай губ. Гадаваўся ў Віцебску, дзе закончыў гімназыю. У гг. 1879-1883 вучыўся на юрыдычным факультэце Пецярбургскага унівэрсытэта. Працаваў у казённых палатах у Слоніме, Гродне, Віцебску. У 1886 абараніў кандыдацкую дысэртацыю „Юрыдычнае становішча гарадзкіх абшчын у Заходняй Русі”. Працаваў адвакатам у Віцебску. Пісаў працы пра Аляксея Сапунова, Міколу Нікіфароўскага, выказваўся за адкрыцьцё унівэрсытэта ў Віцебску. Быў адным са стваральнікаў і членам Віцебскай вучонай архіўнай камісыі.
  • (105) – 18.10.1919 г. у в. Старое Сяло на Меншчыне нар. Усевалад Кароль – палітычна-грамадзкі дзеяч. У 1928-1929 гг. вучыўся ў беларускай гімназіі ў Радашковічах. З 1929 г. вучань Віленскай Беларускай Гімназіі, якую закончыў у 1936 г. Пасьля студэнт мэдычнага факультэту Віленскага Унівэрсытэту.
  • (104) – 18.10.1920 г. закончыліся ваенныя дзеянні паміж Польскім войскам і Чырвонаю арміяй.
  • (53) – 18.10.1971 г. у Бальбінаве (Латвія) памёр кс. Язэп Гайлевіч (нар. 26.02.1893 г. у Драздах Дзісенскага пав.), прыхільнік беларусізацыі каталіцкага касьцёла, дзеяч Беларускага руху ў Латвіі.
  • (33) – 18.10.1991 г.  памёр у Вішневе Пятро Бітэль (нар. 19.06.1912 г. у Радуні), настаўнік, пісьменьнік і перакладчык, м. інш. „Пана Тадэуша” на беларускую мову; вязень сталінскіх лагероў (1950-1956).

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis