Kali pišu hetyja słovy, za tydzień da zakančeńnia biełaruskaha žniŭnia 2020, to nia baču pierakanaŭčych dokazaŭ, što režym Alaksandra Łukašenki „ruchnie” ŭ bližejšyja dni ci bližejšyja tydni.
Dźvie rečy, jak mnie zdajecca, vyrazna śviedčać ab tym, što kiraŭnik Biełarusi, jaki z treskam prajhraŭ sioletnija prezydenckija vybary, zastaniecca jašče na niejki niavyznačany čas pry ŭładzie jak uzurpatar i načalnik milicejska-vajskovaj chunty.
Pa-pieršaje, Łukašenku ŭdałosia nie dapuścić da ahulnaha strajku biełaruskich dziaržaŭnych pradpryjemstvaŭ-hihantaŭ, na jakich trymajecca archaičnaja ekanomika krainy. Kali b jany salidarna zastrajkavali i padtrymali stotysiačnyja mitynhi ŭ Miensku, sychod Łukašenki na śmietnik historyi byŭ by vyrašany. Ale spantannaja biełaruskaja „revalucyja hodnaści”, jakaja mahutna ździviła ŭvieś śviet i, što skryvać, samich biełarusaŭ, dała zboj jakraz tam, dzie patrebnyja strohaja arhanizavanaść i niemałyja materyjalna-finansavyja resursy, kab atrymaŭsia pieramožny strajk.
Pa-druhoje, Maskva, jakaja ŭ pieršyja dni paślavybarčych pratestaŭ u Biełarusi zachoŭvała dystancyju, vyrašyła pryjści na paratunak biełaruskamu ŭzurpataru. Kiraŭnik rasiejskaj dyplamatyi Siarhiej Łaŭroŭ daŭ jasna zrazumieć, jak Kreml bačyć vyrašeńnie biełaruskaj prablemy – praz kanstytucyjnuju reformu i „hramadzki dyjaloh”, jaki budzie aprabavany Łukašenkam. A heta aznačaje, što Łukašenka atrymaŭ ad Maskvy indulhiencyju za hrachi, u jakich jon i nia dumaje raskajvacca, i carte blanche na toje, što jamu rabić dalej. Adnačasova Łaŭroŭ vykazaŭ sumnieńnie ŭ lehitymnaści apazycyjnaj Kaardynacyjnaj rady, jakaja svaim hałoŭnym zadańniem stavić mirnuju pieradaču ŭłady šlacham novych, sumlennych i prazrystych vybaraŭ. Karaciej, Kreml za kanstytucyjnuju reformu i dyjaloh u Biełarusi, ale pra kirunak reformy i ŭdzielnikaŭ dyjalohu maje vyrašać Łukašenka.
I ŭsio ž Biełaruś pad kaniec žniŭnia 2020 – heta zusim inšaja kraina, čym taja, jakoj jana była, skažam, pad kaniec krasavika ci navat traŭnia 2020. Heta kraina, u jakoj bolšaść žycharoŭ razumieje, što paśla kryvavaj razpravy milicyi i OMONu z paślavybarčymi pratestami na vulicach i paśla katavańniaŭ zatrymanych u zaścienkach mienskaha Akreścina i ŭ inšych turmach, uzurpatar ustalavaŭ režym unutranaj akupacyi.
Pieravažnaja bolšaść biełarusaŭ apynułasia ŭ psychalahičnaj sytuacyi narodu, akupavanaha čužyncami. Hetkaje adčuvańnie tolki ŭzmacniłasia, kali na mienskija vulicy vyjšła biełaruskaje vojska, jakoje nibyta maje baranić biełarusaŭ ad źniešniaj ahresii. Akazałasie, što najstrašniejšym prykładam „źniešniaj ahresii” byŭ pieralot z boku Litvy ŭ Biełaruś vaśmi pavietranych balonikaŭ ź bieł-čyrvona-biełaj symbolikaj. Ministerstva abarony Biełarusi zajaviła, što hetyja baloniki z antydziaržaŭnaj symbolikaj byli „spynieny z dapamohaj viertalotaŭ”. Hratesk z pahroźlivym padtekstam: ludzi na mitynhi vychodziać taksama z antydziaržaŭnaj symbolikaj. Ich taksama buduć spyniać z dapamohaj viertalotaŭ?
Jašče bolšym hrateskam byŭ viertalotny pieralot Łukašenki ŭ broniežylecie i z aŭtamatam nad Mienskam, jaki nie pasaromielisia pakazać na ŭsich kanałach łukašenkaŭskija prapahandysty. Źjaviłasia darečnaje narodnaje pytańnie: ci tak pavinien reahavać čałaviek, za jakoha dva tydni raniej prahałasavali nibyta 80 pracentaŭ biełarusaŭ? I druhoje narodnaje pytańnie: ci ŭsio ŭ paradku ź jaho hałavoj?
Skazać, što suprać uzurpatarstva Łukašenki vystupaje ŭsia Biełaruś, nielha. Pavodle majho adčuvańnia, pryblizna čverć biełaruskaha nasielnictva, z roznych pryčynaŭ, padtrymlivaje Łukašenku. U hetaj hrupie – nia tolki dziaržaŭnaja administracyja ŭsich uzroŭniaŭ, nia tolki milicyja sa svaimi sadystami z OMONu, nia tolki aficerskaja kadra armii, ale i dziasiatki tysiač členaŭ vybarčych kamisij, jakija ciaham bolš čym dvuch dziesiacihodździaŭ falšavali vyniki vybaraŭ na karyść Łukašenki. Va ŭsich ich, zrazumieła, jość siemji. Jim usim nia treba nijakaj źmieny. Jany zastajucca na baku zła. Zastajucca ŭ rabstvie, ź jakoha sioleta pačaŭsia vychad astatnich troch čverciaŭ.
Jan Maksimiuk