У Беларусі

Дэманстрацыя супраць паглыбленай інтэграцыі з Расіяй на Кастрычніцкай плошчы ў Мінску
Фота Ксеніі Тарасевіч
30 listopada aktywiści Ruchu Solidarności „Razam” odwiedzili miasteczka Hrozów i Siemieżewo, gdzie pod koniec 1920 roku trwały walki o niepodległość Białorusi oraz złożyli kwiaty pod pomnikami powstańców słuckich. Słucki czyn zbrojny wybuchł 27 listopada 1920 roku w centralnej Białorusi. Celem powstańców była obrona Ziemi Słuckiej przed bolszewikami. Wcześniej z terenów tych wycofało się Wojsko Polskie.
Ponad tysiąc osób uczestniczyło 7 grudnia w Mińsku w proteście przeciwko porozumieniom o pogłębieniu integracji z Białorusi z Rosją. Na Placu Październikowym zgromadzili się liderzy partii opozycyjnych, m.in. Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji, Zjednoczonej Partii Obywatelskiej, Ruchu o Wolność, Ruchu Solidarności Razem, Solidarności Białorusi. Jeszcze więcej – bo ponad 1,5 tysiąca demonstrantów – zgromadziło się w centrum białoruskiej stolicy 20 grudnia. To jedne z najliczniejszych w ostatnich latach manifestacji, zorganizowanych przez opozycję. Akcje wsparcia dla białoruskiej niezależności zorganizowano też m.in. w Petersburgu i Kijowie.
W dniach 5-6 grudnia w Kamieniukach po białoruskiej stronie Puszczy Białowieskiej odbyło się seminarium nt. renaturalizacji rzek przepływających przez puszczę, w tym przywrócenia pierwotnego biegu Narewki. Zarówno stronę polską, jak i białoruską reprezentowali przedstawiciele władz parków narodowych, lasów państwowych i organizacji ekologicznych. Spotkanie odbyło się w ramach białoruskiego Programu Wsparcia Ochrony Puszczy Białowieskiej.
Genarał major Ihar Siarhiejenka, dotychczasowy zastępca szefa KGB, stanął na czele Administracji Prezydenta Białorusi. Zastąpił na tym stanowisku Natallę Kaczanawą, którą Łukaszenka umieścił w białoruskim senacie – Radzie Republiki. Zastępcą Siarhiejenki została profesor prawa Wolha Czuprys.
11 grudnia w Mińsku odbyło się 11. Forum Inwestorów Polskich. Podczas spotkań i wystąpień omawiano zagadnienia dotyczące działania mechanizmów rynkowych białoruskiej gospodarki, w tym m.in. certyfikację towarów, mechanizmy wsparcia biznesu, rynek finansowy, ulgi i zwolnienia podatkowe, działalność Wolnych Stref Ekonomicznych. Ważną częścią forum były spotkania i rozmowy z praktykami biznesu z Polski, którzy od wielu lat inwestują w Białorusi. Głównymi organizatorami wydarzenia były Zrzeszenie Polskiego Biznesu w RB i Ambasada RP w Mińsku.
12 grudnia prezydent Tatarstanu Rustam Minichanow spotkał się w Mińsku z Aleksandrem Łukaszenką. Białoruski przywódca zaproponował gościowi wydobywanie ropy w rządzonej przez niego republice Federacji Rosyjskiej. Obecnie w ramach współpracy gospodarczej Białorusi z Tatarstanem w tym regionie Rosji produkowane są ciągniki MTZ i windy zakładów z Mohylewa.
16 grudnia prezydent Łukaszenka podpisał ustawę, która przewiduje m.in. przedłużenie z 5 do 10 dni terminu, w ciągu którego cudzoziemcy, którzy przyjechali do Białorusi, są zobowiązani do zameldowania się zgodnie z miejscem czasowego pobytu. Podróżni zyskali też prawo do uzyskania informacji, czy figurują na „czarnej liście” osób z zakazem wjazdu na terytorium Białorusi i Rosji. Do tej pory o sankcjach dowiadywali się dopiero na granicy. Nowe prawo wejdzie w życie od połowy stycznia.
Strzały na białorusko-polskiej granicy. 19 grudnia pogranicznicy z Grodna otworzyli ogień do dwóch obywateli Rosji, którzy usiłowali nielegalnie przedostać się do Unii Europejskiej. Podejrzani nie zatrzymali się na wezwanie funkcjonariuszy, którzy w tych okolicznościach użyli broni. Do incydentu doszło w okolicach Świsłoczy na Grodzieńszczyźnie. Przy zatrzymanych znaleziono smartfony z wytyczonymi na mapach trasami do Polski, kompas, dwa noże myśliwskie, latarkę, pieniądze i rosyjskie paszporty. Ich ostatecznym celem była Francja. 22 grudnia białoruskie służby zatrzymały kolejnego Rosjanina z podobnym wyposażeniem, który usiłował nielegalnie przekroczyć granicę na Grodzieńszczyźnie. Wszystkim zatrzymanym grozi deportacja do Rosji i pięcioletni zakaz wjazdu do Białorusi.
Pół miliarda dolarów chińskiego kredytu wpłynęło na konto białoruskiego ministerstwa finansów 20 grudnia. Pieniądze te pozyskano w trybie pilnym po tym, jak Rosja odmówiła Białorusi kredytu w wysokości 600 mln dolarów, uzależniając jego przyznanie od postępów w rokowaniach między Moskwą a Mińskiem, dotyczących procesów integracyjnych.
W 2019 r. Polska zrealizowała w Białorusi 20 projektów o wartości 2,2 mln euro – takie dane podała ambasada RP w Mińsku. Projekty te mają na celu wsparcie rozwoju regionalnego, prywatnej przedsiębiorczości, integracji społecznej osób z ograniczonymi możliwościami, a także dzieci, które są pozbawione opieki rodzicielskiej. W latach 2016-2019 Polska przeznaczyła na współpracę dwustronną w ramach programu współpracy rozwojowej 10 mln euro.
Książki napisane po białorusku okazały się bestsellerami w Białorusi w latach 2018-18. Taką informację podała największa sieć państwowych księgarni Biełkniha. Na pierwszym miejscu uplasowało się „Dzikaje palawannie karala Stacha”, autorstwa klasyka białoruskiej literatury Uładzimira Karatkiewicza (1930-1984), wydane po raz pierwszy w 1964 r. Wśród najczęściej sprzedawanych książek znalazł się też białoruskojęzyczny „Dziciaczy atłas Biełarusi” i album fotograficzny „Biełaruś zamkawaja”, wydrukowany po rosyjsku i angielsku. Warto przypomnieć, że w języku białoruskim mówi na co dzień tylko co czwarty Białorusin, a jedynie 17 proc. książek na rynku wydawniczym drukowanych jest po białorusku.
Brześć i obwód brzeski stabilnie rozwija się w sferze turystyki, a wskaźniki tempa wzrostu eksportu usług turystycznych są jednymi z najlepszych w kraju – poinformowały miejscowe władze. Szacuje się, że w 2019 r. graniczący z Polską obwód brzeski odwiedziło milion turystów. Duży wpływ na ten stan rzeczy mogło mieć utworzenie strefy bezwizowej, obejmującej wspomniane wyżej obszary Białorusi.
Na przedmieściach Mińska, w sąsiedztwie Kuropat – miejscu zbiorowych mogił ofiar NKWD – zostanie wybudowane Narodowe Centrum Wystawiennicze. Kompleks budynków przypomina z lotu ptaka chaber – symbol Białorusi. Otwarte place pomiędzy nimi zostaną wybrukowane w biało-czerwone ornamenty z pasów słuckich. Inwestycja ma zostać zrealizowana do 2021 r. Jego budowę zlecił prezydent Aleksander Łukaszenka.
W Grodnie zburzono ponadstuletni drewniany Dom Kapyłowa. Ten unikatowy budynek, przykład rosyjskiego modernizmu drewnianego, nigdy nie został wpisany na listę zabytków. Grodno posiada niemało tego typu obiektów, które nadają mu niepowtarzalny charakter, a nie są przez władze uznawane za godne ocalenia. Dom Kapyłowa zburzono ze względu na zły stan techniczny.
Największą w historii niepodległej Białorusi ilość narkotyków – 550 kg czystej heroiny – skonfiskowały w Mińsku białoruskie służby. Zatrzymano czterech obywateli – jak to określono – jednego z państw śródziemnomorskich. Białoruś okazała się być punktem przerzutowym na szlaku narkotykowym z Afganistanu do Europy Zachodniej.
Wykonano kolejny wyrok śmierci. Rozstrzelano 36-letniego Alaksandra Asipowicza z Bobrujska, któremu karę śmierci wymierzył sąd obwodowy w Mohylewie. Oskarżony odwołał się od wyroku do Sądu Najwyższego, ten nie przychylił się jednak do apelacji. Z prawa łaski nie skorzystał też prezydent. Asipowicz w bestialski sposób zamordował dwie młode kobiety. To trzecia wykonana w tym roku kara śmierci w Białorusi. Przez ostatnie 20 lat w majestacie prawa rozstrzelano tam ponad 400 osób.

Календарыюм

Гадоў таму

ў траўні
770 – у 1254 г. быў падпісаны мірны дагавор паміж вялікім князем Міндоўгам і галіцка-валынскім князем Данілам Раманавічам. 740 – разгром у 1284 г. войскамі літоўскага князя Рынгальда мангола-татарскіх войск каля вёскі Магільна. 530 – у 1494 г. у Гародні …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

(263) – 6.05.1761 г. у в. Ясенцы, Лідзкага павету нар. Станіслаў Юндзіл, адзін зь першых дасьледчыкаў флёры й фаўны ў Беларусі.

(222) – 6.05.1802 г. у Дварцы каля Кобрына нар. Станіслаў Горскі (пам. 3.05.1864 г.), прыродазнавец, мэдык, пэдагог. Выкладаў ва ўнівэрсытэце, а потым у мэдыка-хірургічнай акадэміі ў Вільні. Як адзін з першых апісаў расьліннасьць Белавежскай пушчы.

(180) – у 1844 г. пасьля 108 гадоў дзейнасьці былы зачынена ў Слуцку мануфактура вядомых шаўковых паясоў.

(120) – 6.05.1904 г. у Нізку каля Узды нар. Паўлюк Трус, паэт. Закончыў Беларускі Пэдагагічны Тэхнікум у Менску (1927), вучыўся ў Беларускім Дзяржаўным Унівэрсытэце. У 1925 г. выйшаў зборнік яго вершаў „Вершы”. Памёр 30.08.1929 г. у Менску, пахаваны на Вайсковых могілках.

(119) – 6.05.1905 г. у Слуцку нар. Юрка Гаўрук, перакладчык м.інш. драмаў У. Шэкспіра на беларускую мову: „Сон у летнюю ноч” (1925), „Гамлет” (1935), „Атэла” (1954), „Канец – справе вянец” (1964), „Кароль Лір” (1974), „Антоній і Клеапатра”, якія ставіліся ў беларускіх тэатрах. Закончыўшы Вышэйшы літаратурна-мастацкі інстытут у Маскве ў 1925 г., выкладаў замежную літаратуру ў Горацкай Сельскагаспадарчай Акадэміі і ў Магілёўскім

ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

(98) – 6.05.1926 г. памёр у Вільні Казімір Сваяк (кс. Кастанты Стэповіч), сьвятар, грамадзка-нацыянальны дзеяч, паэт (нар. 19.02.1890 г. у в. Барані Сьвянцянскага павету). Пахаваны ў Вільні на Росах.

(90) – 6.05.1934 г. пам. у Празе Мікалай Вяршынін (Верамей). Нарадзіўся ў 1878 г. у Налібоках, Наваградзкага павету. З 1918 г. быў консулям БНР у Чэхаславаччыне. Актыўна ўдзельнічаў у жыцьці беларускай эміграцыі. Пахаваны на Альшанскіх могілках у Празе.

Pa prostu / Па-просту

Płacz zwanoŭ

21. Samaabarona i śmierć Żyda Berszki (2)

Po pudlaśki / По-пудляські

Kinoman

9. Miastu H. na do widzenia

RSS і Facebook

Хроніка / Kronika

У Беларусі

Пакінуць адказ Адмяніць адказ

Пошук / szukaj

Календарыюм

ў траўні

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары