23 сакавіка (у суботу) традыцыйна ўжо з нагоды 101-ых угодкаў Беларускай Народнай Рэспублікі, дваццаты год запар, беларусы Трыгарада сустрэліся на Гарнізонных могілках у цэнтры Гданьска, каб ушанаваць памяць Сэрафіны і Лукі Дзекуцяў-Малеяў ды мастака Козьмы Чурылы. Пры магіле Лукі Дзекуця-Малея пастар баптысцкай царквы ў Гданьску Робэрт Мікса прачытаў фрагмент Евангельля сьв. Яна, а пасля інтэпрэтуючы яго прыраўняў Л. Дзекуць-Малея да Ісуса Хрыста. Лена Глагоўская гэты сам фрагмент прачытала на беларускай мове – у перакладзе Л. Дзекуця-Малея і прадставіла яго заслугі як камісара БНР для Беласточчыны, а пасля як пастара баптысцкай царквы ў Брэсце і на Палесьсі. На магіле ўсклалі вянок і запалілі знічкі. Прысутнічалі таксама ўнучка Л. Дзекуць-Малея – Альжбета і праўнук Лукаш. Кветкі таксама палажылі і запалілі знічкі на магілах беларускай настаўніцы Сэрафіны Дзекуць-Малей і мастака Козьмы Чурылы. Не абмінулі і магілы нашага быўшага дзеяча Анатоля Піруты, родам з Сакольшчыны.
Традыцыяй з 2008 г. сталася таксама ўскладаньне кветак пры камені ў гонар Янкі Купалы, які знаходзіцца ў Гданьску-Аліве. Чытаюцца там вершы паэта і ўспамінаецца гісторыя яго адкрыцьця. Улады горада задбалі пра акружэньне каменя, пасадзіўшы вакол яго аздобную траву і кветкі. З сумам прыходзіцца сцьвердзіць, што нашыя штогадовыя намаганьні, каб выраслі там явар і каліна, якіх заўзята штогод насаджвалі, не бачныя пасьля дзесяці гадоў. Нехта мэтанакіравана зьнішчаў нашыя насаджэньні. Аднаго году нават горад сам вырашыў пасадзіць каліну (явар яшчэ быў), але зьнікла і яна. Насаджвалі таксама і кветкі, якія нехта выкопваў. Наша грамада пры камені штогод выклікае зацікаўленьне шпацыруючых там людзей. На гэты раз жанчына запытала, чаму Янка Купала памёр так рана, што з ім здарылася.
У сядзібе БКТ «Хатка» ў Сопаце адбылася сяброўская сустрэча, якая пачалася ад гімнаў «Мы выйдзем шчыльнымі радамі» і «Магутны Божа». Пасьля віншаваньняў з нагоды ўгодкаў БНР рэдактар Ганна Сабэцкая расказала пра свае сустрэчы з беларускімі пісьменьнікамі, асабліва з Янкам Брылем, з якім сябравала, а які ў верасьні 1939 г. бараніў Гдыню. Паказала здымкі са свайго архіва і кнігі з дарчымі подпісамі ад Янкі Брыля. Ганна Сабэцкая вядомая таксама як перакладчыца беларускай літаратуры на польскую мову, зрабіла шмат праграмаў для Польскага радыё пра беларускую літаратуру і пра нацыянальныя меншасьці. У сяброўскай атмасферы сустрэча цягнулася некалькі гадзін. Асабліва цешыла прысутнасьць беларускай моладзі, якая дамінавала на нашых сьвяткаваньнях.
Лена Глагоўская
Фота Міхала Куштэйкі, Ірыны Гаданьчук-Герэлюк і Анны Сабэцкай
