У Беларусі

Pa prostu / Па-просту

Milicjanty ŭ Krynkach 1944-1948 (1)

Z cyklu "Płacz zvanoŭ" (Cz. 26)
Kali letam 1944 r. krasnaarmiejcy wyhnali zhetul hitleraŭcaŭ, polskija kamunisty paczali adrazu arhanizawać swaju właść. U Krynkach wybarczy schod zrabili 29 aŭgusta, a 6 sienciabra skampletawali użond hminy. U Archiwum Państwowym u Biełastoku je ŭstanoŭczyja pratakoły. Naznaczyli tedy adzinaccać czynoŭnikŭ dla użendu (usie jany byli… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Дэманстрацыя супраць паглыбленай інтэграцыі з Расіяй на Кастрычніцкай плошчы ў Мінску
Фота Ксеніі Тарасевіч
30 listopada aktywiści Ruchu Solidarności „Razam” odwiedzili miasteczka Hrozów i Siemieżewo, gdzie pod koniec 1920 roku trwały walki o niepodległość Białorusi oraz złożyli kwiaty pod pomnikami powstańców słuckich. Słucki czyn zbrojny wybuchł 27 listopada 1920 roku w centralnej Białorusi. Celem powstańców była obrona Ziemi Słuckiej przed bolszewikami. Wcześniej z terenów tych wycofało się Wojsko Polskie.
Ponad tysiąc osób uczestniczyło 7 grudnia w Mińsku w proteście przeciwko porozumieniom o pogłębieniu integracji z Białorusi z Rosją. Na Placu Październikowym zgromadzili się liderzy partii opozycyjnych, m.in. Białoruskiej Chrześcijańskiej Demokracji, Zjednoczonej Partii Obywatelskiej, Ruchu o Wolność, Ruchu Solidarności Razem, Solidarności Białorusi. Jeszcze więcej – bo ponad 1,5 tysiąca demonstrantów – zgromadziło się w centrum białoruskiej stolicy 20 grudnia. To jedne z najliczniejszych w ostatnich latach manifestacji, zorganizowanych przez opozycję. Akcje wsparcia dla białoruskiej niezależności zorganizowano też m.in. w Petersburgu i Kijowie.
W dniach 5-6 grudnia w Kamieniukach po białoruskiej stronie Puszczy Białowieskiej odbyło się seminarium nt. renaturalizacji rzek przepływających przez puszczę, w tym przywrócenia pierwotnego biegu Narewki. Zarówno stronę polską, jak i białoruską reprezentowali przedstawiciele władz parków narodowych, lasów państwowych i organizacji ekologicznych. Spotkanie odbyło się w ramach białoruskiego Programu Wsparcia Ochrony Puszczy Białowieskiej.
Genarał major Ihar Siarhiejenka, dotychczasowy zastępca szefa KGB, stanął na czele Administracji Prezydenta Białorusi. Zastąpił na tym stanowisku Natallę Kaczanawą, którą Łukaszenka umieścił w białoruskim senacie – Radzie Republiki. Zastępcą Siarhiejenki została profesor prawa Wolha Czuprys.
11 grudnia w Mińsku odbyło się 11. Forum Inwestorów Polskich. Podczas spotkań i wystąpień omawiano zagadnienia dotyczące działania mechanizmów rynkowych białoruskiej gospodarki, w tym m.in. certyfikację towarów, mechanizmy wsparcia biznesu, rynek finansowy, ulgi i zwolnienia podatkowe, działalność Wolnych Stref Ekonomicznych. Ważną częścią forum były spotkania i rozmowy z praktykami biznesu z Polski, którzy od wielu lat inwestują w Białorusi. Głównymi organizatorami wydarzenia były Zrzeszenie Polskiego Biznesu w RB i Ambasada RP w Mińsku.
12 grudnia prezydent Tatarstanu Rustam Minichanow spotkał się w Mińsku z Aleksandrem Łukaszenką. Białoruski przywódca zaproponował gościowi wydobywanie ropy w rządzonej przez niego republice Federacji Rosyjskiej. Obecnie w ramach współpracy gospodarczej Białorusi z Tatarstanem w tym regionie Rosji produkowane są ciągniki MTZ i windy zakładów z Mohylewa.
16 grudnia prezydent Łukaszenka podpisał ustawę, która przewiduje m.in. przedłużenie z 5 do 10 dni terminu, w ciągu którego cudzoziemcy, którzy przyjechali do Białorusi, są zobowiązani do zameldowania się zgodnie z miejscem czasowego pobytu. Podróżni zyskali też prawo do uzyskania informacji, czy figurują na „czarnej liście” osób z zakazem wjazdu na terytorium Białorusi i Rosji. Do tej pory o sankcjach dowiadywali się dopiero na granicy. Nowe prawo wejdzie w życie od połowy stycznia.
Strzały na białorusko-polskiej granicy. 19 grudnia pogranicznicy z Grodna otworzyli ogień do dwóch obywateli Rosji, którzy usiłowali nielegalnie przedostać się do Unii Europejskiej. Podejrzani nie zatrzymali się na wezwanie funkcjonariuszy, którzy w tych okolicznościach użyli broni. Do incydentu doszło w okolicach Świsłoczy na Grodzieńszczyźnie. Przy zatrzymanych znaleziono smartfony z wytyczonymi na mapach trasami do Polski, kompas, dwa noże myśliwskie, latarkę, pieniądze i rosyjskie paszporty. Ich ostatecznym celem była Francja. 22 grudnia białoruskie służby zatrzymały kolejnego Rosjanina z podobnym wyposażeniem, który usiłował nielegalnie przekroczyć granicę na Grodzieńszczyźnie. Wszystkim zatrzymanym grozi deportacja do Rosji i pięcioletni zakaz wjazdu do Białorusi.
Pół miliarda dolarów chińskiego kredytu wpłynęło na konto białoruskiego ministerstwa finansów 20 grudnia. Pieniądze te pozyskano w trybie pilnym po tym, jak Rosja odmówiła Białorusi kredytu w wysokości 600 mln dolarów, uzależniając jego przyznanie od postępów w rokowaniach między Moskwą a Mińskiem, dotyczących procesów integracyjnych.
W 2019 r. Polska zrealizowała w Białorusi 20 projektów o wartości 2,2 mln euro – takie dane podała ambasada RP w Mińsku. Projekty te mają na celu wsparcie rozwoju regionalnego, prywatnej przedsiębiorczości, integracji społecznej osób z ograniczonymi możliwościami, a także dzieci, które są pozbawione opieki rodzicielskiej. W latach 2016-2019 Polska przeznaczyła na współpracę dwustronną w ramach programu współpracy rozwojowej 10 mln euro.
Książki napisane po białorusku okazały się bestsellerami w Białorusi w latach 2018-18. Taką informację podała największa sieć państwowych księgarni Biełkniha. Na pierwszym miejscu uplasowało się „Dzikaje palawannie karala Stacha”, autorstwa klasyka białoruskiej literatury Uładzimira Karatkiewicza (1930-1984), wydane po raz pierwszy w 1964 r. Wśród najczęściej sprzedawanych książek znalazł się też białoruskojęzyczny „Dziciaczy atłas Biełarusi” i album fotograficzny „Biełaruś zamkawaja”, wydrukowany po rosyjsku i angielsku. Warto przypomnieć, że w języku białoruskim mówi na co dzień tylko co czwarty Białorusin, a jedynie 17 proc. książek na rynku wydawniczym drukowanych jest po białorusku.
Brześć i obwód brzeski stabilnie rozwija się w sferze turystyki, a wskaźniki tempa wzrostu eksportu usług turystycznych są jednymi z najlepszych w kraju – poinformowały miejscowe władze. Szacuje się, że w 2019 r. graniczący z Polską obwód brzeski odwiedziło milion turystów. Duży wpływ na ten stan rzeczy mogło mieć utworzenie strefy bezwizowej, obejmującej wspomniane wyżej obszary Białorusi.
Na przedmieściach Mińska, w sąsiedztwie Kuropat – miejscu zbiorowych mogił ofiar NKWD – zostanie wybudowane Narodowe Centrum Wystawiennicze. Kompleks budynków przypomina z lotu ptaka chaber – symbol Białorusi. Otwarte place pomiędzy nimi zostaną wybrukowane w biało-czerwone ornamenty z pasów słuckich. Inwestycja ma zostać zrealizowana do 2021 r. Jego budowę zlecił prezydent Aleksander Łukaszenka.
W Grodnie zburzono ponadstuletni drewniany Dom Kapyłowa. Ten unikatowy budynek, przykład rosyjskiego modernizmu drewnianego, nigdy nie został wpisany na listę zabytków. Grodno posiada niemało tego typu obiektów, które nadają mu niepowtarzalny charakter, a nie są przez władze uznawane za godne ocalenia. Dom Kapyłowa zburzono ze względu na zły stan techniczny.
Największą w historii niepodległej Białorusi ilość narkotyków – 550 kg czystej heroiny – skonfiskowały w Mińsku białoruskie służby. Zatrzymano czterech obywateli – jak to określono – jednego z państw śródziemnomorskich. Białoruś okazała się być punktem przerzutowym na szlaku narkotykowym z Afganistanu do Europy Zachodniej.
Wykonano kolejny wyrok śmierci. Rozstrzelano 36-letniego Alaksandra Asipowicza z Bobrujska, któremu karę śmierci wymierzył sąd obwodowy w Mohylewie. Oskarżony odwołał się od wyroku do Sądu Najwyższego, ten nie przychylił się jednak do apelacji. Z prawa łaski nie skorzystał też prezydent. Asipowicz w bestialski sposób zamordował dwie młode kobiety. To trzecia wykonana w tym roku kara śmierci w Białorusi. Przez ostatnie 20 lat w majestacie prawa rozstrzelano tam ponad 400 osób.

Календарыюм

Гадоў таму

у сьнежні
– у 1595 г. казацкае паўстаньне С. Налівайкі ахапіла беларускія землі. Казацкія атрады занялі Слуцак, спалілі Магілёў. – ліквідацыя ў 1820 г. езуіцкага ордэна на беларускіх землях, Полацкай езуіцкай акадэміі ды іншых навуковых установаў. – 20.12.1840 г. у маёнтку Дэмбрава …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

(166) – 15.12.1859 г. у Беластоку нар. Людвік Замэнгоф, лекар, аўтар мовы эспэранта. Памёр 14.04.1917 г. у Варшаве. Пахаваны там на Жыдоўскіх могілках на Волі.

(134) – 15.12.1891 г. у в. Біты Камень на Сакольшчыне нар. кс. Янка Ляўковіч (пам. 26.03.1976 г.). Член гуртка беларускай моладзі ў Гародні, скончыў духоўную сэмінарыю ў Вільні, дзе таксама быў членам беларускага гуртка. Шмат гадоў быў пробашчам у Янаве на Сакольшчыне.

(91) – 15.12.1934 г. у Менску нар. Станіслаў Шушкевіч, прафэсар радыёфізыкі, палітычны беларускі дзеяч, у 1991-1994 гг. старшыня Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь, зараз дзеяч апазыцыі. Віншуем з юбілеем!

(38) – 15.12.1987 г. памёр у Біскупцы Рашэльскім Віктар Ярмалковіч (нар. 23.12.1917 г. у Юшках на Віленшчыне), праўнік, дзеяч Беларускага Студэнцкага Саюзу, рэдактар „Хрысьціянскай Думкі”, вязень Картуз-Бярозы ў 1939 г. У час вайны працавыаў судзьдзёй на Лідчыне. Пасьля вайны пасяліўся з жонкай Аўгіньняй ў Біскупцы Рашэльскім. У 1949 г быў арыштаваны бяспекай і вывезены ў Сібір, адкуль у 1951 г. выехаў у родную вёску. Стаў дырэктарам школы ў Старым Сяле. У 1953 г. паўторна арыштаваны і сасланы ў Вятку. Вярнуўся ў 1956 г. і ў 1957 г. выехаў з сям’ёй у Біскупец, дзе займаўся дэнтыстычнай тэхнікай і пісаў гістарычныя, краязнаўчыя і біяграфічныя нарысы. Напісаў таксама ўспаміны „На хвалях жыцьця”, апублікаваныя ў томе „Лёс аднаго пакалення” (Беласток 1996). Пісаў допісы ў „Ніву” пад псэўданімам Станулевіч.

(31) – 15.12.1994 г. у Брэсьце памёр Уладзімер Калесьнік (нар. 17.09.1922 г. у Сіняўскай Слабадзе на Навагрудчыне), літаратуразнавец. Закончыў Менскі пэдагагічны інстытут (1949), з 1954 г. працаваў у Брэсцкім пэдагагічным інстытуце; аўтар шматлікіх літаратуразнаўчых прац, м. ін. дасьледаваў літаратуру Заходняй Беларусі.Пахаваны у Брэсьце на могілках «Плоска».

Pa prostu / Па-просту

Milicjanty ŭ Krynkach 1944-1948 (1)

Z cyklu "Płacz zvanoŭ" (Cz. 26)

Po pudlaśki / По-пудляські

Hapčyna vnučka

Siête stałosie v marciovi.

RSS, Facebook i Telegram

Хроніка / Kronika

У Беларусі

Пакінуць адказ Адмяніць адказ

Пошук / szukaj

Календарыюм

у сьнежні

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары / Poprzednie numery