Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    24. Dochtar Maroz (6)

    U archiwie IPN kromie dakumentaŭ UB majuć jaszcze druhuju dakumentacju – z Wajskowaho rajanowaho sudu ŭ Biełastoku, dzie krychu bolsz infarmacjaŭ pra sprawu Wacława Maroza. Baraniŭ jaho adwakat Alaksandar Saroka z Warszawy. 26 kwietnia 1950 r. jak obrońca wojskowy pasłaŭ da suda ŭ Biełastoku piśmo,…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Hapčyna vnučka

    Siête stałosie v marciovi.

    Porankami šče trochi moroziło, ale dniom sonečko dobre hrêło, sniêh davno rozstav napreč. Posliêdnich para dion pohoda była vže vesnianaja.Agata šparko išła z dočkoju na prystanok, vony vybralisie do Biłostoku do dochtora. Marjola raz-po-raz pudbihała, starajučysie pospiêti za materoju, a siête ne było takoje proste…. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Tournée po Białostocczyźnie z nową książką w języku podlaskim

Jan Maksymiuk na spotkaniu w siedzibie Fundacji Muzyka Cerkiewna w Hajnówce Fot. Centrum Promocji Regionu „Czerlonka”
Jan Maksymiuk na spotkaniu w siedzibie Fundacji Muzyka Cerkiewna w Hajnówce
Fot. Centrum Promocji Regionu „Czerlonka”

Stało się już tradycją, że od kilku lat po zimie z Czech przyjeżdża na rodzinną Białostocczyznę nasz współpracownik Jan Maksymiuk – czy to sam, czy z żoną Haliną – by w regionie prezentować swoje nowe książki w mikrojęzyku podlaskim, dla którego stworzył alfabet, opis gramatyczny i opracował słownik. Tym razem w dniach 11-14 marca miał on takie spotkania w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku, Centrum Kultury Prawosławnej w Białymstoku, Bibliotece Gminnej w Orli oraz Centrum Promocji Regionu „Czerlonka” w Hajnówce.

Nasz kolega prezentował tam swoją książkę wspomnieniową „Kinoman”, drukowaną w większej części w odcinkach w „Czasopisie” oraz „Pisownię i gramatykę języka podlaskiego”. Choć spotkania te przeważnie cieszyły się dość umiarkowanym już zainteresowaniem czytelników, to były dobrą okazją do dyskusji o zamieraniu tego języka i sposobach na jego przetrwanie. Sądząc po wpisach, jakie Jan na bieżąco zamieszczał na swym fejsbukowym profilu, nieco ostygły w nim wiara, zapał, entuzjazm i chęci do dalszego działania w celu upowszechnienia swej jakże cennej inicjatywy, podjętej jeszcze dwadzieścia lat temu. Podczas wizyt na Podlasiu uświadomił bowiem, jak daleko zaszły już tu asymilacyjno-polonizacyjne procesy. W dodatku znaczna część środowisk mniejszości dostrzega jednak większą rangę oficjalnego języka białoruskiego, mimo że w tej postaci na co dzień mało używanego, a obecnego li tylko w przestrzeni medialnej i na scenie imprez, których jest całe zatrzęsienie.

Współpracująca z „Cz” Ewa Zwierzyńska w komentarzu pod jednym z wpisów Maksymiuka zwróciła uwagę, że trudno uratować język podlaski, gdy „został zerwany przekaz międzypokoleniowy”. Nie zmienia to jednak faktu, że Jan z Haliną robią dobrą robotę, bo dzięki im ta mowa przetrwa przynajmniej w wariancie pisanym (mają być jeszcze audiobooki). Bo jak trafnie zauważyła Ewa Zwierzyńska, „język to nie tylko język, lecz cała kultura, na podłożu której powstał, czyli sposób postrzegania świata, który jest w tym języku zakodowany. Tych dwóch rzeczy nie sposób oddzielić, więc strata języka oznacza stratę czegoś bardzo unikatowego”. (jch)

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны. Неабходныя палі пазначаны як *

Календарыюм

Гадоў таму

  • у траўні

    – у 1085 г. дружыны Полацкага княства на чале з князем Усяславам Чарадзеем абаранілі беларускія землі ад захопніцкага нашэсьця князя кіеўскага Усяслава Манамаха. Захопнікі зьнішчылі Менск. Як пісаў кіеўскі летапісец „Не засталося ні чалавека, ні жывёлы”. – напады крыжакоў у …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (225) – 31.05.1800 г. у Варшаве або ў Слоніме памёр Міхал Казімір Агінскі, вялікі гэтман літоўскі (з 1768 г.), мэцэнат, ініцыятар пабудовы каналу Агінскага. Пры сваім двары ў Слоніме стварыў у 1765 г. оперны тэатр і капэлу.
  • (77) – 31.05.1948 г. нар. у Івана-Франкоўску (Украіна) Сьвятлана Алексіевіч, празаік-дакумэнталіст, аўтарка м. ін. кніжак „Цынкавыя хлопчыкі”, „Памінальная малітва”, перакладзеных на розныя мовы, таксама польскую. У 2015 г. атрымала літаратурную Нобелеўскую прэмію.
  • (46) – 31.05.1979 г. у Амстэрдаме у штаце Нью-Ёрк (ЗША) памёр кс. Францішак Чарняўскі (нар. 3.11.1893 г. у Чухнах Ашмянскага пав.). Душпастырскую службу пачаў у 1920 г  на пасадзе вікарага ў Сухаволі. Служыў таксама ў Саколцы і ў Кузьніцы.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis
Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com