Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (4)

    Syne, kab adkapać ich, paprasili Bronisia Czarnamysaho z susiednich Klabanaŭcaŭ. Toj uziaŭ z saboju jaszcze dvoch mużczyn i noczu pajechali na miesca tragedii. Kali paczali raskopvać jamu, z siaredziny trysnuła kroŭ. Pamału vyciahnuli dva trupy Sidaroviczaŭ i pa cichu pryviaźli ich da Kundziczaŭ. Myła ich…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    13. Stan nevyznačanosti

    Orła wrona nie pokona! [Antykomunistyčne hasło v vojennum stani v Pôlščy.] Statut Białoruskiego Zrzeszenia Studentów (BAS) pisavsie mnoju miêseci dva. Odnočasno my začali vyšukuvati „našych” studentuv u akademikach raznych vyžšych škôł u Varšavi i psychologično pudhotovlati jich do toho, što budemo rejestrovati biłoruśku studenćku organizaciju… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Pogranicza

U uzbeckich Tadżyków (cz. 1)

Uliczka w Bucharze

Za cel kolejnej swojej wyprawy obrałem uzbeckie południe w pobliżu granic z Turkmenistanem, Afganistanem i Tadżykistanem. Tak jak podczas mych poprzednich wojaży po wieloetnicznych regionach, tu również zwracałem nade wszystko uwagę, jak układają się relacje między nacjami na tym egzotycznym z europejskiej perspektywy pograniczu. Całkiem…

Pogranicza

Na skraju Dachu Świata (cz.2)

Twierdza Jamczun

Dom pamirski Firuzy nie jest jedynym miejscem, gdzie można zetknąć się z historią Szugnańców, Wachańców i innych etnosów Dachu Świata.  W sercu miasta Chorog znajduje się też muzeum państwowe. Oprowadzał nas po nim nieśmiały mężczyzna w okularach z bardzo grubymi szkłami. Człowiek niewielkiej postury nie…

Pogranicza

Na skraju Dachu Świata (cz.1)

Parwiz – mój kierowca i przewodnik w Pamirze

– My tutaj w Pamirze zawsze byliśmy daleko od wszystkiego – zaczyna rozmowę mój kierowca i przewodnik Parwiz. Wystarczy spojrzeć na mapę. Dla nas już Duszanbe to zagranica. Gdy przyjeżdżają do nas ci z Chodżentu czy Kulobu pilnować granicy z Afganistanem, to my na nich…

Korzenie

Pośród krwi, cegieł i drzew

Motyw granicy w reportażach i felietonach, jakie od lat zamieszczam na łamach „Czasopisu”, najczęściej dotyczył mego ukochanego Podlasia. Szukaniem własnych korzeni był tekst z wyprawy na Podhale – ojczyzny mojego pradziadka („Trudny powrót na ojcowiznę”, „Cz” 8/21). Oczywiście moja rodzinna układanka ma więcej elementów.  W…

Kręte ścieżki tożsamości (cz. 2)

Folwark we wsi Wierzch

W Tarnowie Opolskim również zagadywałem miejscowych, ale po odpowiedziach widać było, że trafić tam na autochtona nie jest łatwo. Rozmowom nie sprzyjał też potężny mróz. Podszedłem do okutanej w kolorowy szalik i czapkę kobiety ślizgającej się po nawierzchni. – Ja nie chcę rozmawiać. Ja się…

Kręte ścieżki tożsamości

Panorama Prószkowa o zimowym zachodzie słońca Fot. Mateusz Styrczula

Drugie płuco historycznego Górnego Śląska lubię odwiedzać zimą. Wtedy jego płaskie jak stół i nierównomiernie zasiedlone równiny przypominają niziny na Podlasiu. Brakuje jednak naturalnych barier przed wiatrem i przenikającym zimnem, jakimi są podlaskie lasy i puszcze. Dlatego odwiedzając Opolszczyznę od 2022 roku, zwykle na początku…

Felieton

Globalny pushback

Kadr z filmu „Zielona granica”

Pushback (z ang. „odepchnięcie”) to dla większości Polaków słowo, które pierwszy raz wybrzmiało dopiero przy okazji kryzysu uchodźczego na granicy polsko–białoruskiej, jaki zaczął się jesienią 2021 r. i z różnym natężeniem trwa po dziś dzień. Za sprawą najnowszego filmu Agnieszki Holland „Zielona granica” powrócił z…

Dwie krainy, dwa światy

Ja i mój kierowca w drodze do Swanetii

Gruzja jest mała, łatwo i szybko ją objechać – wystarczy rzut oka na mapę. Tyle że takie wrażenie jest mylne. To pierwszy problem, z jakim może się zetknąć na Kaukazie początkujący turysta z zagranicy. A co górzystymi szlakami? Z drogami, które są słabej jakości, albo…

Niech żyją Lezgini!

Owce w Hazrze. W tle rzeka Samur i pierwsze lezgińskie zabudowania w Rosj

Dom Ihtibara stał na skraju wzgórza, które z wysokości balkonu w wynajętym przeze mnie pokoju łagodnie opadało ku szerokiej dolinie. U jego stóp po roztopieniu się śniegów Kaukazu ma płynąć szeroko rozlewająca się rzeka. Przynajmniej wedle map, bo czasem pytani przeze mnie kierowcy mówili, że…

Reportaż

Podlasie to rozmowa

Autor w cerkwi w Wojszkach Fot. ze zbiorów Mateusza Styrczuli

Co to znaczy zjeździć kraj, województwo, region? Po Podlasiu jeżdżę i chodzę już dekadę i nie wiem, czy w dostatecznym stopniu je już przemierzyłem. Czy to jest w ogóle możliwe? Dawniej pieszy wędrowiec miał co prawda więcej możliwości kontaktu osobistego, choćby popasu w karczmie, ale…

Календарыюм

Гадоў таму

  • У лістападзе

    505 – 1519 г. Заканчэньне пабудовы Барысаглебскай царквы ў Навагарадку, помніка архітэктуры готыкі. 445 – 1579 г. Пераўтварэньне Віленскай Езуіцкай Акадэміі ў Віленскі Унівэрсытэт – першы унівэрсытэт ва ўсходняй Эўропе. 405 – 1619 г. Надрукаваньне „Грамматики словенския правильная синтагма” Мялеція Сматрыцкага. 325 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (461) – У берасьцейскай друкарні у 1563 г. была надрукавана Біблія – адно з самых поўных і лепшых тагачасных выданьняў, вядомая як „Радзівілаўская Біблія”.
  • (142) – 3.11.1882 г. у Акінчыцах нар. Якуб Колас (сапр. Канстанцін Міцкевіч, пам. 13.08.1956 г. у Мeнску), пісьменьнік, грамадзкі дзеяч, адзін з заснавальнікаў беларускай літаратуры. Друкавацца пачаў у 1906 г. у газэце „Наша Доля”, паэмы „Новая зямля” (1923), „Сымон-музыка” (1925), „Суд у лесе” (1943), „Адплата” (1946), „Рыбакова хата” (1947), аповесьці, п’есы, каля дваццаці зборнікаў вершаў, апавяданьняў, нарысаў ды іншых.
  • (114) – выданьне у 1910 г. першага зборніка вершаў Якуба Коласа „Песьні жальбы”.
  • (87) – 3.11.1937 г. расстраляны саветамі Максім Бурсевіч (нар. 9.08.1890 г. у Чамярах каля Слоніма), нацыянальны дзеяч, сакратар БСР Грамады.
  • (87) – 3.11.1937 г. расстраляны саветамі Павал Валошын (нар. 10.07.1891 г. у Гаркавічах Сакольскага павету), дзеяч БСР Грамады, дэпутат Сойма (1923-1928).

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis