Napiaredadni sustrečy z Alaksandram Łukašenkam nakont losu dalejšaj intehracyi Rasieji ź Biełaruśsiu, Uładzimir Pucin skazaŭ:
„My […] z našymi biełaruskimi partnerami […] ruchajemsia napierad u značnaj stupieni. Ale na što my zmožam vyjści, pakul niezrazumieła”.
Sustreča abodvuch prezydentaŭ u Sankt-Pieciarburhu 20 śniežnia adbyłasia, ale bolšaj jasnaści, u jakim kirunku ruchajecca rasiejska-biełaruskaja intehracyja, hetyja pieramovy nie dadali. Paśla sustrečy zastalisia niaŭzhodnienymi try „darožnyja mapy” pahłyblenaj intehracyi. Hetyja niaŭzhodnienyja spravy datyčyli hazavaj, naftavaj i padatkovaj sferaŭ. To bok tych sferaŭ, ad jakich naŭprost zaležyć ekanamična-finansavaja suverennaść i stabilnaść Biełarusi.
U Miensku tym časam prachodzili pratesty suprać intehracyi krainy z Rasiejaj, jakija źbirali pa pryblizna tysiačy čałaviek. Dvuchmiljonny horad žyŭ u pieradśviatočny čas inšym kłopatam i naohuł nie turbavaŭsia ni losam intehracyji, ni niebiaśpiekaj, jakuju dla niezaležnaści krainy antyłukašenkaŭskaja apazycyja bačyć ŭ intehracyi. Jak byccam bolšaść biełarusaŭ była pierakananaja, što Łukašenka, jaki ŭmieła vykručvaŭsia z intehracyjnych abdymkaŭ „starejšaha brata” ciaham apošnich dvaccaci hadoŭ, hetym razam taksama zmoža vykrucicca i nie abmianiaje dziaržaŭnaha suverenitetu na tańniejšyja enerhanośbity.
Vyhladaje na toje, što pieravažnaja bolšaść biełarusaŭ nie pamylicca i hetym razam. Navat kali rasiejski haz u 2020 hodzie stanie dla Biełarusi daražejšym, to Biełaruśsiu nadalej budzie kiravać Łukašenka ŭ Miensku, a nia Kreml. Łukašenka paśla sustrečy z Pucinam skazaŭ, što Rasieja i Biełaruś „kanceptualna damovilisia” pra pastaŭki nafty i hazu. Što treba razumieć: ceny pastavak jašče da kanca nia ŭzhodnienyja, ale naŭrad ci jany buduć niepadjomnaja dla Miensku.
Čamu Maskva, pry ŭsich svaich ryčahach palityčnaha, medyjalnaha i, pierad usim, ekanamičnaha ŭpłyvu, tak i nia zdoleła schilić Łukašenku da zhavorlivaści, nia kažučy ŭžo pra toje, kab zamianić jako niekim inšym, bolš zhavorlivym?
Na hetaje pytańnie davalisia roznyja adkazy, ale samym blizkim da praŭdy padajecca mnie ćvierdžańnie, što Łukašenka ŭdačna, užo čverć stahodźdźia, vykarystoŭvaje dla svaich intaresaŭ hieapalityčnyja ambicyi Rasieji. Rasieja ŭvieś čas u postsaviecki peryjad imknułasia być centram pryciahnieńnia ŭsioj postsavieckaj prastory (kali nie ličyć troch bałtyjskich krainaŭ). Tamu Łukašenka dla Kramla – prapahandysckaja vitryna dabrotaŭ, jakija daje krainie padtrymka Rasieji i palityčna-ekanamičny sajuz z Rasiejaj.
Maskva ne pakidaje ambicyj reintehravać postsavieckuju prastoru, a Łukašenka ŭ hetaj prastory – madelny prykład dziaržaŭnaha kiraŭnika, jaki z takich ambicyj asabista karystaje. To bok pasył Maskvy ŭ hetym vypadku skiravany nia stolki da hramadztvaŭ postsavieckich krainaŭ, kolki da ich kiraŭnikoŭ – voś pahladzicie, Łukašenka pry našaj padtrymcy ŭzo 25 hadoŭ pry ŭładzie. I ništo nie zaminaje, kab jon pakiravaŭ Biełaruśsiu jašče nastupnych 25. Nie chaciełasia b i vam tak, jak jon? Pahladzicie na Ŭkrainu, jakaja nas nia lubić… Ci šmat tam tołku? Z bolšaha, jak dumaju, heta tłumačyć fenomen Łukašenki datyčna taho, čamu Maskva nia choča jaho mianiać i čamu Kreml musić ciarpieć jahonyja zaŭvahi nakštałt „na chrana nam taki sajuz?” dy adnačasova praciahvać davać Miensku źnižki na naftu i haz.
Kali tak, to što z hetaha vynikaje dla Biełarusi i jaje budučyni, zapytajecie. Jość niejki pazytyŭ?
Kaniešnie, jość. Siońnia užo pałova žycharoŭ Biełarusi nia pomnić, jak žyłosia u Savieckim Sajuzie. Dla ich realnaść – niezaležnaja Biełaruś, jakaj b jana ni była. Praciahnie Łukašenka jašče hadoŭ 25, i pra intehracyju Biełarusi z Rasiejaj pierastanuć havaryć navat u Kramli. I ŭ hetym adzinaja nadzieja. Hučyć cynična, ale bačycie inšy vychad?
Jan Maksimiuk
