Выданне кнігі пра Іллю Клімовіча і Вершалін прыйшлося адкласці на восень. Маю яе ўжо амаль гатовую і нават звярстаную. Сяброўка доктар Аня Шаршуновіч наводзіць цяпер карэктуру, пры тым робіць гэта надта прафесійна. Але не спяшаем, бо трэба мне яшчэ дапоўніць змест новымі фактамі і дакументамі. Думаў, што больш ужо нічога не знайду, але нядаўна ўдалося мне ўстанавіць надта важную рэч пра пачатак пабудовы царквы ў Грыбоўшчыне на пачатку ХХ ст. (па-мойму ў 1909 г.). Матушка Людміла і айцец Аляксандр Клімук з Вострава знайшлі ў прыхадскім архіве і мне перадалі невядомы нікому план гэтага месца, які даўным-даўно зрабіў землямер па прозвішчы Субета (магчыма, паходзіў ён з суседніх Гураняў, бо там такое якраз выступае). Я з іхняй рэкамендацыі папрасіў яшчэ, каб у Павятовым старастве ў Саколцы дапамаглі мне адшукаць больш падобных архіўных матэрыялаў. Я ведаў, што такія могуць там быць і не памыліўся. Сёння быў у Саколцы і праглянуў тое, што сімпатычнай супрацоўніцы стараства ўдалося на пачатак знайсці. Сказала мне, што трэба было ёй грэбціся ў гурбе неўпарадкаваных дакументаў з усяго павета. Вельмі важнай акзалася для мяне дакументацыя з камасацыі зямель у Грыбоўшчыне ў палове шасцідзесятых гадоў.

Пішучы кніжку я добра ведаў, што Клімовічу па кавалачку сваёй зямлі перадалі людзі з Грыбоўшчыны. Пад царкоўны пляц, як мне здавалася. Бо ўсюды здаўна пішуць і пагаварваюць, што царкву то пабудаваў ён на сваёй палосцы. Так напісаў таксама ў кніжцы „Вершалінскі рай” Аляксей Карпюк. Што на ўзгорку пад лесам Клімовіч пачаў капаць роў для падмурка ды вазіць туды камяні…

Тым часам на плане, які адшукалі мне ў сакольскім старастве, выразна відаць, што пад царкоўны пляц адведзены кавалачкі чатырох палосак, з якіх першая – Ілляша – найвузейшая. На ёй царква не змясцілася б. Стаіць там толькі маленькая частка храма, тая за царскімі варотамі.

Што гэта абазначае? А ну тое, што цалкам мяняе перайначаную, аказваецца, гісторыю. Бо выглядае на тое, што будучы „прарок” не заўпарціўся адзін паставіць царкву, але ў гэтым падтрымалі яго суседзі. Мусіў іх да гэтага пераканаць і яны паверылі ў вялікі сэнс такой ініцыятывы, нягледзячы на сон, у якім яна яму прыснілася як павіннасць ад самога Бога, перададзеная з нябёсаў праз Божую Маці.

Юрка Хмялеўскі, Галоўны рэдактар