На пачатку снежня польскі ўрад пад кіраўніцтвам прэм’ер-міністра Матэвуша Маравецкага размеркаваў самаўрадам другія шэсць мільярдаў злотых у рамках Фонду лакальных інвестыцый. Калі такія грошы гміны, паветы і ваяводства атрымалі ў першым этапе гэтай праграмы, мэтай якой з’яўляецца дапамога ў пераадоленні эканамічных наступстваў пандэміі каранавіруса, не было ніякіх заўваг і прэтэнзій. Затое другі падзел датацый выклікаў вялікі шум і абурэнне ва ўсёй краіне, таксама на Падляшшы. Прычынай стала тое, што цяпер грошы трапілі амаль выключна толькі ў самаўрады, у якіх уладу або падтрымку мае Права і Справядлівасць. Таму, напрыклад, ні адной залатоўкі на гэты раз не атрымалі гарады, дзе ўладу мае Грамадзянская кааліцыя, між іншым Варшава, Познань ці наш Беласток. Датацыі не трапілі практычна да ніводнай гміны, дзе пражывае беларуская меншасць. Затое паплылі ў тую частку ваяводства, якая з’яўляецца апорай для ПіС.

Пасылаць заявы можна было (да канца верасня) на праекты, якіх агульны кошт не меншы за 400 тыс., каб атрымаць да 90 прац. дафінансавання. Таму самаўрады, заахвочаныя грашыма атрыманымі ў першым этапе, склалі цяпер нашмат больш запатрабаванняў, што значна перавышала бюджэт праграмы. Напрыклад, гміна Міхалова, якой бурмістрам з’яўляецца рэгіянальны прадстаўнік Грамадзянскай платформы, на конкурс паслала ажно пяць заяваў. Датычылі яны задуманых дарагіх камфортных праектаў, як пабудова за амаль 8 млн. зл. эстраднай залы пры будынку сярэдняй школы, у якой з гэтага навучальнага года існуе напрамак музыкі дыска-пола. На гэты і амаль усе астатнія праекты Міхалова патрабавала максімум дафінансавання – 90 прац. усіх коштаў.

З шасці мільярдаў злотых самаўрады з Падляшскага ваяводства атрымалі цяпер звыш 180 млн. зл. як дафінансаванне да камунальных інвестыцый, найчасцей да пабудовы і рамонтаў дарог. Найбольшая датацыя – 26 млн. зл. – была прызнана на мадэрнізацыю драмтэатра ў Беластоку, падлеглага маршалкоўскай управе Падляшскага ваяводства. Агулам дафінансаванне атрымала больш за сто інвестыцыйных праектаў.

На жаль, заявы з гмінаў нашай меншасці пераважна не былі адобраны. У конкурсе прабіцца ўдалося толькі Орлі, якая атрымала датацыю на перабудову 1,3 км дарогі з Чэхаў-Забалотных у Паўлінова. Урад прызнаў на гэта 416 тыс. зл. што адпавядае 80 прац. усіх коштаў.

У выпадку большасці адобраных праектаў іншых гмінаў гэты паказчык не быў такі карысны. Напрыклад для Крынак далі датацыю 500 тыс. зл. на пабудову кіламетра вуліцы ў горадзе агулам за 2,5 млн. злотых. Для суседняй Шудзялаўскай гміны было прызнанае дафінансаванне 1,3 млн. зл. на пабудову сямі кіламетраў гміннай дарогі, калі ўвесь кошт гэта ажно 7 млн. злотых. Такім гмінам магчыма, што прыйдзецца адмовіцца ад датацый, бо са сваіх бюджэтаў не ў змозе яны дакласці такіх вялікіх грошай.