Рубрыка: Па-просту / Pa prostu

Pakinuŭszy padstrelanaho milicjanta ŭ Hryboŭszczynie, „leśni”, jakich było troch, padalisa ŭ bok Kopnaj Hary. Pośle wyjawiłaso, szto byli heto brate G. z Szudziaława i „Gałązka” z Barsukowiny. Z saboj pawiali arysztawanaho imi kamandanta Staniszeŭskaho. U wioscy Mizareczy nidaloko Sakałdy akurat naczawali „akoŭcy”, ichnija tawaryszy. I…

Kali letam 1944 r. krasnaarmiejcy wyhnali zhetul hitleraŭcaŭ, polskija kamunisty paczali adrazu arhanizawać swaju właść. U Krynkach wybarczy schod zrabili 29 aŭgusta, a 6 sienciabra skampletawali użond hminy. U Archiwum Państwowym u Biełastoku je ŭstanoŭczyja pratakoły.  Naznaczyli tedy adzinaccać czynoŭnikŭ dla użendu (usie jany byli…

Prakuratar abwinawaciŭ Wiarbickaho jaszcze za toje, szto toj zimoju 1943/44 r. u Biełastoku naniaŭso ŭ Niemcaŭ paradkawać żydoŭskaje gieta. U 1941 r. hietleraŭcy zahnali tudy 40 tys. Żydoŭ, jakija tam masawa pamirali. Tych szto wyżyli, abo rasstralali, kali tyja padniali miacież, abo wywieźli ŭ kancłahier…

Jana Wiarbickaho uboŭcy ŭ Warszawie arysztawali 19 lutaho 1949 r. Zaŭdaŭ jaho siem let małodszy kaleha z Plantaŭ Olek Kastecki, toża katolik. Pa wajnie pajszoŭ jon na rabotu da UB u Biełastoku. Pośle kursaŭ zrabili jaho śledczym aficeram (na paczatku 1953 r. zwolnili sa służby…

Pra nimieckich palicjantaŭ z hetaj wioski (u papierach Nowaj Świdziłaŭki), szto sześć wiorst na pałudniowy zachad ad Krynak, ja ŭże pisaŭ. Zaraz jak nastali hitleraŭcy, u aŭguście 1941 r. kala dwaccaci maładych mużczyn – katolikaŭ z Planataŭ, Guraniaŭ, Barsukowiny i Padlipak pryjszli na pastarunak nimieckaj…

– Trzeba, żeby wszyscy Polacy chwycili się za prawo, bo jeśli Białorusy wezmą władzę w swoje ręce, to wszystkim będzie źle… Usim wiadomo, szto kali wosieniaj 1939 roku sawiety zajmali Zachodniuju Biełaruś, z wielkaj radaściu prywitali ich asobienno prawasłaŭnyja. Heto mieło swaje pryczyny, bo pad…

U archiwie IPN kromie dakumentaŭ UB majuć jaszcze druhuju dakumentacju – z Wajskowaho rajanowaho sudu ŭ Biełastoku, dzie krychu bolsz infarmacjaŭ pra sprawu Wacława Maroza. Baraniŭ jaho adwakat Alaksandar Saroka z Warszawy. 26 kwietnia 1950 r. jak obrońca wojskowy pasłaŭ da suda ŭ Biełastoku piśmo,…

Pra toje, dzie buduć padłożany miny, kromie manciora wiedaŭ jaszcze jaho spolnik, jaki byŭ felczaram (sanitariuszam) u szpitali ŭ Staroj Wilejcy. Tolko ŭ listapadzie 1948 r. mancioru ŭdałoso zwiazacca z dochtaram Marozam. Ad peŭnaj kabiety, jakaja pryjechała da Biełagardu z Biełastoka, dawiedaŭso, szto leczyć jon…

Ściapanawa daczka kali staje pierad dźwiaryma rodnaj chaty, adrazu ŭspaminaje baćka, jakoho padstrelili bandyty na jaje waczach. Ja raskazaŭ, jak taja tragediu zastałasia ŭ pamiaci ludziej z wioski. Kali spomniŭ pra dochtara „Maroza”, starejszaja kabieta skazała imia i familju: Wacław Mróz. Praz paru miesiacaŭ u…

U Pałudniowym Wostrawie zaraz na paczatku wioski staić charoszy dom z gankam, u jakim kaliś żyła siamja Ściapana Chmialeŭskaho. Heto byŭ moj daloki swajak. Dom staić pusty jak paru let tamu pamiarła niawiestka Żenia, a trochi raniej jaje mużyk Tolik. Dziciej u ich nie było….