Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    21. Samaabarona i śmierć Żyda Berszki (2)

    Savieckaje vojsko i pahraniczniki spaczatku ŭsich ludziej z hetych troch viosak vyvieźli za Śvisłacz na zborny punkt u Nieparożnicach. Zahadali im usio z saboju zabrać, szto tolko mahli ŭziać na furmanku. Pośle saviety mieli ich parassyłać dalej u Biełaruś. Raptam pryjszoŭ zahad, szto kali chto…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    9. Miastu H. na do widzenia

    Jeszcze mi tylko spacer pozostał Wąską aleją przez zielony park Wiatr w drzewach szemrze ledwie przebudzony Tak jak wczoraj, przedwczoraj, od lat Tak dziwna ta chwila brakuje słów… (Budka Suflera, „Memu miastu na do widzenia”, 1974) Nedaleko od mojoho liceja byv neveliki park, utisnuty… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Amerykanizacja języka białoruskiego

У лукашэнкаўскай Беларусі на надпісах будуць ліквідаваць беларушчыну ў лацінскім варыянце мяняючы яго на еўрапейска-амерыканскі. На ўсіх указальніках, нават на станцыях метро ў Мінску (на здымку). Нягледзячы пры тым на велізарны кошт такой аперацыі... Фота з Інтэрнэту
У лукашэнкаўскай Беларусі на надпісах будуць ліквідаваць беларушчыну ў лацінскім варыянце мяняючы яго на еўрапейска-амерыканскі. На ўсіх указальніках, нават на станцыях метро ў Мінску (на здымку). Нягледзячы пры тым на велізарны кошт такой аперацыі…
Фота з Інтэрнэту

Na początku kwietnia rząd w Mińsku zniósł dotychczasową transliterację nazw geograficznych, w tym miejscowości i ulic, w oparciu o klasyczną łacinkę. Wyrugowano litery «č», «š», «ŭ», «ž» і «h», które zastąpiono odpowiednio «ch», «sh», «w», «zh», «g». Oto przykłady:

  • Плошча Савецкая – dotąd było Płošča Savieckaja – teraz Ploshcha Savieckaja
  • вуліца Гараднічанская –  vulica Haradničanskaja –  vulica Garadnichanskaja
  • Шчучыншчына –   Ščučynšnčyna – Shchuchynshchyna

Naša Niva podała jeszcze następujące przykłady: Vierabjovichy (Вераб’ёвічы), Safijewka (Сафіеўка), Tatarshchyna (Татаршчына), Ulukawje (Улукаўе), Sharkawshchyna (Шаркаўшчына), Charnaruchcha (Чарнаручча), Zhazhelka (Жажэлка), Murawjowka (Мураўеўка), Dziedaw Kurgan (Дзедаў Курган).

Jest to transliteracja, stosowana w paszportach, komunikacji dyplomatycznej i kontaktach międzynarodowych. Obowiązuje od dawna, dostosowując się do zapisu słów z języka białoruskiego po angielsku, także przez zachodnich dziennikarzy.

Prawdziwym powodem wycofania klasycznej łacinki białoruskiej z przestrzeni publicznej kraju były żądania prorosyjskich aktywistów na czele z Volhaj Bandaravaj, która latem ub.r. zaczęła domagać się likwidacji na drogowskazach dublowanych zapisów nazw pisanych dotychczasowym sposobem, a swą inicjatywę nazwała „Razem obronimy kraj od kolabora-nacjonalistów”. Klasyczna łacinka zaczęła władzom łukaszenkowskim uwierać, gdyż nawiązuje do nieuznawanych przez nie i atakowanych historycznych białoruskich tradycji i wartości narodowych. Można sie spodziewać, że w łukaszenkowskim kraju zakazane zostanie w ogóle używanie historycznej łacinki.

Jak przypomina Naša Niva, która niedawno u siebie uruchomiła wariant z klasyczną łacinką, język białoruski posiada trzy alfabety. Pierwszy to powszechna obecnie cyrylica, a drugi – alfabet łaciński, w którym ukazywała się już 160 lat temu „Mużyckaja praŭda”. Istnieje też białoruski alfabet arabski. Stworzyli go Tatarzy w Wielkim Księstwie Litewskim. Kiedy zatracili swój język, przeszli na białoruski, a dokładniej na powszechną i dominującą wtedy w ich nowej ojczyźnie mowę prostą, którą zaczęli zapisywać literami arabskimi.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў траўні

    770 – у 1254 г. быў падпісаны мірны дагавор паміж вялікім князем Міндоўгам і галіцка-валынскім князем Данілам Раманавічам. 740 – разгром у 1284 г. войскамі літоўскага князя Рынгальда мангола-татарскіх войск каля вёскі Магільна. 530 – у 1494 г. у Гародні …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (818) – у 1206 г. пачаўся захоп інфлянцкімі (лівонскімі) крыжакамі Кукенойскага княства (населенага Крывічамі і балцкімі плямёнамі), у якім панаваў полацкі князь Вячка (Вячаслаў), які загінуў у бітве з крыжакамі ў 1224 г.
  • (719) – напады крыжакоў у 1305 г. на Гарадзенскую замлю ды аблога імі Гарадзенскага замка.
  • (450) – у 1574 г. заснаваньне ў Нясьвіжы езуіцкага калегіума. Пазьней падобныя калегіумы былі заснаваны ў Бярэсьці, Бабруйску, Віцебску, Гародні, Драгічыне (на Палесьсі), Магілёве, Менску, Наваградку, Оршы, Слуцку і іншых гарадах.
  • (233) – 3.05.1791 г. польскі сойм прыняў канстытуцыю (Ustawa Rządowa), паводле якой была зьнесена аўтаномія Вялікага Княства Літоўскага.
  • (179) – 3 (15).05.1845 г. у фальварку Свольна каля Дрысы (зараз Верхнедзьвінск) на Віцебшчыне нар. Іван Чэрскі, геоляг і географ. За ўдзел у студзеньскім паўстаньні сасланы ў Омск, дзе праводзіў гэалягічныя дасьледаваньні ваколіц. Памёр 25.06.(7.07)1892 г. падчас экспэдыцыі ў пасёлку Калымскім каля вусьця ракі Амалон.
  • (147) – 3.05.1877 г.  у фальварку Іваноўшчына Лепельскага пав. нар. Антон Грыневіч (арыштаваны ў 1933 г., памёр у савецкім лагеры 8.12.1937 г.), фальклярыст, кампазытар, пэдагог, выдавец. Удзельнік суполкі „Загляне сонца і ў наша ваконца”. У 1910-1912 гг. выдаў два тамы кніжкі „Беларускія песьні з нотамі”.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis