Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (4)

    Syne, kab adkapać ich, paprasili Bronisia Czarnamysaho z susiednich Klabanaŭcaŭ. Toj uziaŭ z saboju jaszcze dvoch mużczyn i noczu pajechali na miesca tragedii. Kali paczali raskopvać jamu, z siaredziny trysnuła kroŭ. Pamału vyciahnuli dva trupy Sidaroviczaŭ i pa cichu pryviaźli ich da Kundziczaŭ. Myła ich…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    13. Stan nevyznačanosti

    Orła wrona nie pokona! [Antykomunistyčne hasło v vojennum stani v Pôlščy.] Statut Białoruskiego Zrzeszenia Studentów (BAS) pisavsie mnoju miêseci dva. Odnočasno my začali vyšukuvati „našych” studentuv u akademikach raznych vyžšych škôł u Varšavi i psychologično pudhotovlati jich do toho, što budemo rejestrovati biłoruśku studenćku organizaciju… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

In memoriam

Памёр беларускі паэт і летапісец родам з Падляшша

Дзмітры Шатыловіч (крайні злева) з сябрамі з літаб’яднання „Белавежа”. Беласток, 2008 г.
Дзмітры Шатыловіч (крайні злева) з сябрамі з літаб’яднання „Белавежа”. Беласток, 2008 г.

21 лютага на 93-м годзе жыцця памёр у Варшаве Дзмітры Шатыловіч, член літаб’яднання „Белавежа”, вядомы як аўтар падрабязных успамінаў, якія друкаваліся калісь у ,,Часопісе”. Нарадзіўся 8 лістапада 1926 г. у вёсцы Чаромcе ў сялянскай сям’і. 15 сакавіка 1943 г. быў вывезены на прымусовую працу ва Усходнюю Прусію пад горад Гайльзберг (сёння Лідзбарк-Вармінскі). Пасля прыходу туды Чырвонай Арміі ў лютым 1945 г. быў сілаю ўключаны ў яе рады і накіраваны на фронт. У канцы снежня 1945 г. быў дэмабілізаваны. 9 студзеня 1946 г. вярнуўся з Бабруйска дамоў у вёску Чаромху і хутка паступіў у 4-ы клас Беларускай гімназіі ў Бельску-Падляшскім, якую закончыў чэрвені 1946 г. У сувязі з тым, што польскія ўлады ў жніўні 1946 г. ліквідавалі Беларускую гімназію і Ліцэй у Бельску-Падляшскім, здаў іспыты ў польскі ліцэй імя Тадэвуша Касцюшкі ў Бельску-Падляшскім, які скончыў у чэрвені 1948 г. і быў накіраваны Міністэрствам асветы ў Варшаве ў Ленінградскі электратэхнічны інстытут, які закончыў у снежні 1953 г., атрымаўшы ў Польшчы дыплом магістра інжынера электрыка аўтаматыка. Ад сакавіка 1954 г. пачаў працаваць у праектным бюро ,,Энергапраект” ў Варшаве.

1 лістапада 1989 г. пайшоў на пенсію.

У вольны час працаваў гідам замежных экскурсій у польскім турыстычным бюро „Орбіс” і іншых.

З’яўляецца аўтарам паэтычных зборнікаў: Эцюды падарожжа, Маё Падляшша, Хвалі часу, Вясёлка над імглою, Струмені лёсу, Асеннія промні, Гронкі надзеі, Ліхтар уражанняў і ў перакладзе на польскую мову Rezonanse pamięci і іншых.

На працягу жыцця рабіў нататкі, скрупулёзна адзначаючы падзеі з сямейнага ды прафесійнага жыцця. Запісваў таксама бягучыя звесткі з грамадска-культурнага жыцця беларускай мяншыні, паколькі ў гэтым руху Дзмітрый Шатыловіч прысутны амаль ад пачатку. Зафіксаваў яшчэ ўсе важнейшыя палітычныя факты паасобных гадоў у Польшчы Беларусі і ў свеце, а таксама буйныя катастрофы самалётаў. Асабліва сачыў за палётамі ў космас – спаборніцтвам у гэтым паміж рускімі і амерыканцамі.

У 2014 г. Дзмітры Шатыловіч свае ўспаміны з 1955-1988 г.г., якія друкаваліся раней у ,,Часопісе”, выдаў кніжкай. Успаміны з ранейшых гадоў надрукаваны былі ў выданнях ,,Нівы”, у кнігах ,,У новай айчыне”, „Пакаленне вайны”, ,,Час трывогі і надзеі” і ў альманахах „Беларус” з 2012 і 2013 г.г., што выйшлі ў Нью-Йорку. Да 2018 г. дасылаў у ,,Часопіс” свае ўспаміны з пазнейшых гадоў.

Успаміны складзены Шатыловічам як хроніка – быццам летапіс паказваюць найперш штодзённае жыццё на працягу дзесяткаў гадоў у крыху прызабытай ужо Народнай Польшчы. Прытым у гэтым вобразе няма ані пахвалы, ані крытыкі тадышняга часу. Гэта проста жывы запіс, які застыў у памяці сведкі гэтай эпохі.

Дзмітрыя Шатыловіча пахавалі на праваслаўных могілках  на Волі ў Варшаве. У апошнюю дарогу літаратара і летапісца родам з Падляшша апроч сям’і правялі таксама знаёмыя і сябры, у тым ліку з літаб’яднання „Белавежа”. Вечная памяць!

Рэдакцыя

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • У лістападзе

    505 – 1519 г. Заканчэньне пабудовы Барысаглебскай царквы ў Навагарадку, помніка архітэктуры готыкі. 445 – 1579 г. Пераўтварэньне Віленскай Езуіцкай Акадэміі ў Віленскі Унівэрсытэт – першы унівэрсытэт ва ўсходняй Эўропе. 405 – 1619 г. Надрукаваньне „Грамматики словенския правильная синтагма” Мялеція Сматрыцкага. 325 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (456) – У 1568 г. пачала дзейнасьць заблудаўская друкарня ў маёнтку Рыгора Хадкевіча, у якой друкаваліся кірылічныя кнігі, між іншым „Евангельле вучыцельнае” (1569) і „Псалтыр з Часасловам” (1570).
  • (208) – 4.11.1816 г. у мястэчку Кублічы каля Лепеля нар. Арцём Вярыга-Дарэўскі (пам. у ссылцы ў Сібіры ў 1884 г.), паэт, драматург, публіцыст. Быў сябрам У. Сыракомлі, В. Дуніна-Марцінкевіча. Пісаў на беларускай і польскай мовах. Запачаткаваў беларускія пераклады творчасьці А. Міцкевіча, між іншым пераклаў „Конрада Валенрода”.
  • (137) – 4.11.1887 г. у Капылі, Слуцкага павету нар. Зьміцер Жылуновіч (літаратурны псэўданім Цішка Гартны, замучаны савецкай бясьпекай 11.04.1937 г.), пісьменьнік, выдатны беларускі дзяржаўны дзеяч. Пісаць пачаў у 1908 г. у „Нашай Ніве”.
  • (109) – у лістападзе 1915 г. у выніку стараньняў беларускіх нацыянальных дзеячаў (падчас нямецкай акупацыі) пачалі адкрывацца на Віленшчыне першыя беларускія школы.
  • (95) – 4.11.1929 г. у в. Таргуны каля Докшыц нар. Сяргей Карніловіч, выпускнік Гімназіі імя Янкі Купалы ў Віндышбэргэрдорфе (Нямеччына). З 1949 г. жыў у эміграцыі ў Кліўленд (ЗША). Адзін з самых актыўных арганізатараў беларускага грамадзка-рэлігійнага жыцьця ў гэтым горадзе, між іншым

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis