Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (4)

    Syne, kab adkapać ich, paprasili Bronisia Czarnamysaho z susiednich Klabanaŭcaŭ. Toj uziaŭ z saboju jaszcze dvoch mużczyn i noczu pajechali na miesca tragedii. Kali paczali raskopvać jamu, z siaredziny trysnuła kroŭ. Pamału vyciahnuli dva trupy Sidaroviczaŭ i pa cichu pryviaźli ich da Kundziczaŭ. Myła ich…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    13. Stan nevyznačanosti

    Orła wrona nie pokona! [Antykomunistyčne hasło v vojennum stani v Pôlščy.] Statut Białoruskiego Zrzeszenia Studentów (BAS) pisavsie mnoju miêseci dva. Odnočasno my začali vyšukuvati „našych” studentuv u akademikach raznych vyžšych škôł u Varšavi i psychologično pudhotovlati jich do toho, što budemo rejestrovati biłoruśku studenćku organizaciju… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Môj čeśki film (7). Našy susiêdy

Pryjšła ja z posidiênok od našoji susiêdki i mojoji čeśkoji podruhi Evy, i my z Vaniom stali vspominati, kôlko to vže my miêli susiêduv u Čechiji, i jakich. Nazbirałosie jich trochu za dvadceť liêt, oj tak…

Japonka na balkoni i odin złôsny ubek

Našy peršy susiêdy, na hulici Podlešinskuj u tôj ňasti Prahi, kotora nazyvajetsie Biêła Hora, byli čudakovaty – tak mniê spočatku zdaňosie. Posla okazałosie, što vony prosto vredny. Usio jim mišało: što naš sobaka breše, što našy chłopci v baseni kryčat, što muzyka hołosno hraje… Ale jak treba było piśmovoji zhody našoho hospodara, Antonina, kob mohli zaskliti balkony, to naša susiêdka hovoryła jomu, što naš sobaka vže menš breše i što chłopci pospokujniêli…

Koliśni ubek kryčav, što my majemo nevychovanoho sobaku...
Koliśni ubek kryčav, što my majemo nevychovanoho sobaku…

U šeregôvci z odnoji našoji storony poselilisie japonci. Vony, podôbno jak my, najmali dôm. Jak ono pryjiêchali, pryjšli do nas z bomboniêrkoju pryvitatisie i poznakomitisie. U jich taki zvyčaj. Odnoho razu, dovoli rano, koli diêti pojiêchali do škoły, a Vania pujšov na robotu, chtoś pozvoniv do dvery. To była susiêdka-japonka, kotora kłaniałasie (jak to japonka) i prosiła, čy ne mohła b pereliêzti od nas na svôj balkon, bo jôj zachłopnulisie dvery, a vona ne maje kluča i ne choče zvoniti po muža, bo vôn v praci i napevno bude nervovatisie. My siak-tak dohovorylisie po-angielśki. Mniê jijiê škoda stało: takaja maleńka, drubneńka, stojit u nas na porozi, ruki składaje i čuť ne płače. Pujšli my naverch, na naš balkon, kob rozhlanutisie. Na ščastie dvery na balkon u jich byli odčyniany. Ja jijiê pudderžała i japonočka – hop! – pereskočyła. Vona potum husto mniê diakuvała i bez perestanku kłaniałasie, prynesła naveť čykoladu, ale ja ne vziała. My vypili kavu, pohovoryli i vsio. Ja dumaju, vona môcno bojałasie svojoho muža i tomu ne chotiêła do joho zvoniti. Jeji muž use vyhladav stroho i nikoli ne vsmichavsie…

Troški daliêj od nas žyv odin inžyniêr, bez žônki, ono z sobačkom. Naš hospodar Antonin rozkazuvav nam, što pry komunistach siêty čołoviêk byv ubekom (po-česki: estebak), žônka od joho odyjšła, bo vôn, koli vona ono kudy-leń pojiêchała, pryvodiv do sebe divčat i balovav. A jak uže žônka pokinuła joho napreč, to balety v joho odbyvalisie čuť ne kažnu subotu. Siêty koliśni ubek odnoho razu nakryčav na Vaniu, što my nibyto majemo nevychovanoho sobaku, bo naš Sami koliś pudbiêh do joho i obbrechav, joho samoho i joho małoho sobačku. Niby ničoho kiepśkoho ne stałosie, ale koli siêty złôsny susiêd ne perestavav kryčati, môj Vania tože ne vyderžav i obłajav jak sliêduje byłoho čeśkoho ubeka.

Porno pud bokom

Posli my perejiêchali žyti na huliciu Šmolikovu, u kvartali Ruzyně. U nas pobôlšała simja i my potrebovali bôlšu chatu. My žyli naproti ditiačoho sadka (mateřská škola), do kotoroho potum pujšła naša dočka Maryla.

Z našoho odnoho boku žyli jakijeś spočatku ne zovsiêm poniatny rosijane abo rosijśkomovny. Hospodynioju była tam Tatiana. Potum ja pomału vo vsiôm rozobrałasie. Tatiana naniała dôm od čecha, a potum pudnajmała pokoji ruśkim, kotory praciovali v Čechiji legalno abo i niê. Takim sposobom zaroblała na žycie. Vona čas od času prychodiła do mene, kob poraditisie, jak napisati štoś po-čeśki abo što de kupiti. Ale odnoho razu vesnoju vsiê na našuj hulici ažno achnuli. Tania naniała pokoji ekipi, kotora znimała pornografičny filmy.

U nas pobôlšała simja i my potrebovali bôlšu chatu...
U nas pobôlšała simja i my potrebovali bôlšu chatu…

Deś koło devjatoji hodiny rano pryjiêchali dviê furgonetki, troje mužčyn stali vynositi z jich kamery, lampy i inšy televizijny obstalunok. Potum taksuvkami pryjiêchała rešta filmovoji kumpaniji: režyser i aktory. Nu i počałosie: panienki, odiahnuty v koroteńki spudnički, dovhi kozački i bluzki z hłubokimi dekoltami raz-po-raz vybihali na huliciu na perekur u pereryvach mižy filmovaniom, a zvuki, jakije dochodili z odčynianoho okna, hovoryli sami za sebe. Na huliciu dolitali ženśki ochi i achi, i vykryki eště! eště! (aktorki, musit, byli češkami), i było čuti, jak aktory (abo režyser z kameramanom) korystalisie popularnymi słovami z necenzurnych płastôv rosijśkoji leksyki. Lude, kotory akurat prochodili koło siêtoji improvizovanoji pornostudyji, zadirali hołovy i divilisie v okna… Nu i takim sposobom vyjšov na našuj hulici skandał. Para ludi pozvonili do vłasnika domu i naskaržyli na Taniu. I to byv kaniec filma

Z našoji druhoji storony žyv čech Jan, pravnik, vysoki, musit, na dva metry. Vôn miêv osoblivy zaniatok (Vania kazav – susiêd miêv ne menšoho zajoba, čym Tania z jeji pornosami): maniakalno połov svôj horôdcyk, travu v jôm miêv takuju chorošu, jak dyvan. U horôdčyku susiêd połožyv marmurovy plitki, po kotorych chodiv, kob ne mjati travy. Zatoje joho syn, kotory dohladav domu, koli Jan musiv kudyň pojiêchati, ne zvoročuvav uvahi ni na travu, ni na toje, kudoju treba było choditi. Synovi było, musit, koło vusimnadcti liêt, i jak ono baťko kudyś vyjizdžav, vôn spravlav pijaćko-erotyčny imprezy z kolegami i koležankami v baťkovuj chati i v baťkovum horôdčyku. Po takich imprezach susiêduv horôdčyk vyhladav, jakby po jôm projšłasie vichňice. Ale mołodiož rano vse vsio hože popratała, i naš susiêd dovho ne miêv poniatija, jak mołodoje pokoliênie znuščajetsie nad joho travoju.

Pryliêpśka idylija

A posli pryjšov čas, koli my postanovili kupiti svôj dôm. I tak najšli my našy Přílepy koło Prahi. Zrozumiêło – pojavilisie novy susiêdy.

My žyvemo v šeregôvci. Najperuč my miêli susiêduv ono z odnoji storony, bo dôm po druhuj storoniê stojav pusty, i to dovho – až pjať liêt.

Karel i Lenka okazalisie fajnymi luďmi, bôlš-menš u našum viêkovi. Vony majut dvoje diti i vže dvoje vnukuv: Oskarka i Teresku. Časom my razom vypivajemo vinečko, a značno častiêj kavu. Koli Marylka była menša, to liêtom chodiła pokupatisie v jichnium baseni. Ja, koli štoś peku, to vse zanosimo do jich počastunok, časom Karel pomahaje nam obtinati hôle na našôj jôłci v horôdčykovi, časom poradit, jak štoś zrobiti, koliś pozyčyli nam samochoda, jak naš byv popsovany… Koli znaješ, što možeš na kohoś takoho spodivatisie v potrebi, žyveš bôlš spokôjno i komfortovo. Ja nauňyła Lenku pečy chliêb i roladu, i tiêsto zo slivami… Na kviêtkach znajusie namnôho bôlš za jijiê, tak što i v siejum mohu jôj pomohňy.

Koli my siudy perevelisie, to žyli šče Venda (muž mojeji najliêpšoji podruhi Evy) i Jirka (złota rączka), velmi fajny lude, kotory vse byli ochvôtny pomohati. Odnoho razu Marylka velmi nudiłasie, ne pujšła do ditiačoho sadka, bo była zastudžana. Ja jijiê posadiła v oknovi i skazała, kob diviłasie na huliciu i rozkazuvała mniê, što bačyt, a ja budu varyti obiêd.

– O, pojiêchav naš susiêd! – kaže Marylka.

– Kotory susiêd? – pytajusie.

– Nu, toj z hołymi vołosami, – odkazuje mniê dočka.

To byv Evin čołoviêk, Venda. Vôn, pravda, byv łysy.

Ale vsio, što dobre, koliś kunčajetsie. Vmer i Venda, i Jirka. Koło nas poselilisie novy susiêdy, z dvoma ditima. Ale požyli ono dva roki i prodali chatu Honzovi i Symonci. Honza – rozvediany čech (dvoje dorosłych diti), vona – słovačka 30-32 liêt…

Pryjšło nove (ono ne viêdaju, čy liêpše)

Mniê vony od razu zdalisie jakijeś divny… Ale toho, što nastupiło, nichto ne čekav.

Najperuč vony počali narykati na polakuv, kotorych spotkali v Egiptovi. A što diêti majut nesłuchniavy, a što kryklivy, a što… Ne viêdaju, čym šče polaki jim provinilisie.

– Ja ne odpovjadaju za vsiêch ludi v Pôlšcy, – odkazała ja. – Lude je razny, ňy to polaki, čy to ňechi, čy niêmci…

A potum Martin z Marketoju, susiêdy z naproti, poprosili našych novych susiêduv, kob ne parkovali autuv na chodnikovi, bo jim tiažkovato vyjizdžati z garaža svojim velikim samochodom. Spokôjno poprosili. Na siête vyskočyła Symonka:

– Pane, ale takové v Praze to je běžne (pane, u Prazi to zvyňajna sprava)! – zakryčała.

– Ale vy nejste v Praze, tady jsou Velké Přílepy, – odkazav jôj Martin.

Tohdy Symonka počała fotografovati vsiêch ludi, kotory odviêduvali Martina i pokidali samochody na chodniku, a potum siêtu „dokumentaciju” posyłała na policiju.

I tak najšli my našy Přílepy koło Prahi...
I tak najšli my našy Přílepy koło Prahi…

Nu a posli pryjšło najhôrše – Symonka obłajała Evu (moju podruhu), najspokujniêjšu i najmiliêjšu osobu na našuj hulici. Usio počałosie od toho, što Eva na čas ne poprytinała svojich derevok. Naša susiêdka vnerviłasie i sama počała robiti poradki z Evinym žyvopłotom. Siêtoho ne zderžav Karel (pryjatel Evy, z jakim vona žyve od roku) i zvernuv Symonci vvahu. Nu i počałosie: Symonka tak kryčała, što až vsiê bližšy i dalšy susiêdy povybihali do horôdčykuv, kob zobačyti, što diêjetsie. Litali necenzurny słova. Eva płačučy rozkazuvała mniê potum, što najbôlš škoduje, što znižyłasie do urovnia toji svarki i odzyvałasie do takoji humniački. Bo Eva mohła b byti naveť ne materoju Symonki, ale jeji baboju – Evi vže 76 liêt. Teper vony odna z odnoju vohule ne hovorat.

Odnoho razu pozvoniv do našych dvery Honza.

– Vania, chodi zo mnoju, – skazała ja, pobačyvšy susiêda v kamery domofona. – Odna z jim ja ne budu hovoryti.

Nu i my zyjšli naniz i odčynili dvery.

Susiêd byv z notatnikom i karandašom.

Najperuč vôn poprosiv nas, kob my prystryhli tuji, bo vyłaziat jomu na pudvôrok. Tut vôn miêv raciju i my poobiščali, što siêje zrobimo v nastupny weekend. A potum Honza zapytavsie, čy my majemo ubezpečanu jôłku pered chatoju. Vôn nam objasniv, što choče kupiti velmi dorohoje auto na svoju firmu. I što bude, koli naša jôłka złamitsie pudčas môcnoho viêtru i vpade na joho samochod?

– A čom vy toho novoho, dorohoho auta ne postavite v garaž? – zapytavsie Vania.

– Bo v garažovi ja maju dva velmi dorohije motorê i choču kupiti šče treti.

Po pravdi kažučy, my zbaraniêli. A vôn podivivsie do svojoho notatnika, vykresliv tam štoś i znov pytajetsie:

– Vy majete druhoho kota? Takoho ryžoho?

– Tak, majemo, – odkazała ja. – Ja ž vam ob siejum vže hovoryła.

– A čy ne mohli b vy jakoś jomu vyjasniti, kob ne chodiv do nas na horôdčyk?

Ja ono pokrutiła hołovoju, bo zo smiêchu ne mohła hovoryti. A môj Vania kaže:

– Ja z jim pohovoru i poprobuju jomu perekazati vaš punkt pohladu.

– Bo, znajete, vôn prynosit myšy, a ostatnim časom my znajšli naveť mertvu ptašku, – poskaržyvsie susiêd.

– Vy dokładno znajete, što siête robit naš kôt? – pytaje Vania.

Nu, dokładno Honza siêtoho ne znav, ale ž naš kôt žyve najbližej joho horôdčyka.

Nu i teper čuť ne kažny deń ja prošu Filipka (našoho švôrnoho ryžoho kotika), kob vôn ne chodiv do susiêduv i naveť v jichniu storonu ne divivsie. Ono mniê zdajetsie, što vôn na mojiê gadki ne zvoročuje vvahi.

(protiah bude)

Halina Maksimjuk

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • У лістападзе

    505 – 1519 г. Заканчэньне пабудовы Барысаглебскай царквы ў Навагарадку, помніка архітэктуры готыкі. 445 – 1579 г. Пераўтварэньне Віленскай Езуіцкай Акадэміі ў Віленскі Унівэрсытэт – першы унівэрсытэт ва ўсходняй Эўропе. 405 – 1619 г. Надрукаваньне „Грамматики словенския правильная синтагма” Мялеція Сматрыцкага. 325 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (461) – У берасьцейскай друкарні у 1563 г. была надрукавана Біблія – адно з самых поўных і лепшых тагачасных выданьняў, вядомая як „Радзівілаўская Біблія”.
  • (142) – 3.11.1882 г. у Акінчыцах нар. Якуб Колас (сапр. Канстанцін Міцкевіч, пам. 13.08.1956 г. у Мeнску), пісьменьнік, грамадзкі дзеяч, адзін з заснавальнікаў беларускай літаратуры. Друкавацца пачаў у 1906 г. у газэце „Наша Доля”, паэмы „Новая зямля” (1923), „Сымон-музыка” (1925), „Суд у лесе” (1943), „Адплата” (1946), „Рыбакова хата” (1947), аповесьці, п’есы, каля дваццаці зборнікаў вершаў, апавяданьняў, нарысаў ды іншых.
  • (114) – выданьне у 1910 г. першага зборніка вершаў Якуба Коласа „Песьні жальбы”.
  • (87) – 3.11.1937 г. расстраляны саветамі Максім Бурсевіч (нар. 9.08.1890 г. у Чамярах каля Слоніма), нацыянальны дзеяч, сакратар БСР Грамады.
  • (87) – 3.11.1937 г. расстраляны саветамі Павал Валошын (нар. 10.07.1891 г. у Гаркавічах Сакольскага павету), дзеяч БСР Грамады, дэпутат Сойма (1923-1928).

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis