Добра згадала Лена Глагоўская двух паэтаў з Гарадоччыны (Czasopis, 2020, №1) – М. Арла (Сцяпана Пятэльскага) і Каршуна (Янука Дарашкевіча). Як пісаў пра іх Максім Багдановіч ў 1913 годзе, „Арол і Янук Д. – людзі, што маюць палёт і талент… Трапляюцца ў іх часам і вершы даволі сільныя па пад’ёму і думцы…”.
Сапраўды, паэты з Гарадоччыны мелі „палёт і талент”. Але пры жыцці ім не пашанцавала патрымаць у руках першыя свае зборнікі вершаў, як напрыклад, таму ж Максіму Багдановічу свайго „Вянка” ці Гальяшу Леўчыку – „Чыжыка беларускага”. „Творы” М. Арла з Гарадка падрыхтваў і выдаў у 1991 годзе Янка Саламевіч, а зборнік вершаў Янука Дарашкевіча „Маркотныя зоркі” падрыхтаваў і выдаў я за свае ўласныя сродкі ў 2014 годзе ў мінскім выдавецтве „Кнігазбор”. Хаця абяцаў мне шмат часу наш вядомы і слаўны мастак Лёнік Тарасэвіч, што мы разам выдадзім прыгожы зборнік вершаў Янука Дарашкевіча. Ён сам аформіць кніжку Дарашкевіча, а я падрыхтую тэксты. Тэксты былі падрыхтаваныя, але Лёнік Тарасэвіч сваё слова не стрымаў, і таму прыйшлося мне сціпла выдаць „Маркотныя зоркі” Янука Дарашкевіча з Меляшкoў. Радуе толькі тое, што пабачыла свет кніжка, куды ўвайшлі 24 вершы паэта. Я напісаў да кніжкі прадмову і зрабіў каментар. З таго часу ўжо прайшло пяць гадоў.
У прадмове да кнігі М. Арла „Лірнік” Янка Саламевіч напісаў, што М.Арол – адзін з пачынальнікаў новай беларускай літаратуры пачатку ХХ стагоддзя, пачынальнік шчыры, таленавіты. І памяць пра яго ў нашым народзе павінна быць дзейснай і жывой.
Каб сказаць, што памяць пра М.Арла і Янука Д. сёння ў нас дзейсная і жывая, дык гэта зусім не так. Няма маладых даследчыкаў, якія б сёння нешта новае адшукалі пра гэтых двух паэтаў і пра іх творчасць у архівах Літвы, Беларусі, Расіі. Добра, што мы сёння зрэд часу прыгадваем іх, а, значыць, яны ёсць, яны побач з намі.
Сяргей Чыгрын
