Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (3)

    Na UB u Sakołcy i pośle ŭ sudzie ŭ Biełastoku abvinavaczanych i śviedkaŭ asablivo szczacielno raspytvali pra sąd doraźny, jaki Niemcy pierad rasstrełam zrabili ŭ vadzianym mlinie ŭ Nietupie. Hety dzieravianny budynak staić i dziś nad reczkaj pry szasie da Kruszynianaŭ nidaloko vioski Biełahorcy. Daŭno…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

У Беларусі

Міхась Андрасюк і Яўген Вапа падчас сустрэчы ў Літаратурным музеі Максіма Багдановіча ў Мінску (lit-bel.org)
Міхась Андрасюк і Яўген Вапа падчас сустрэчы ў Літаратурным музеі Максіма Багдановіча ў Мінску
(lit-bel.org)

■30 kwietnia z funkcji ambasadora Federacji Rosyjskiej w Mińsku został odwołany Michaił Babicz. Na stanowisku utrzymał się jedynie dziewięć miesięcy. Stało się to po wypowiedzi Babicza, w której dezawuował prezydenta Aleksandra Łukaszenkę i sugerował, że Białoruś jest jedynie rosyjskim okręgiem federalnym, a nie niezależnym państwem. Na jego słowa ostro zareagował białoruski MSZ. Jego rzecznik prasowy stwierdził, że ambasador nie dostrzegł różnicy pomiędzy niezależnym państwem a rosyjskim okręgiem federalnym.

■1 maja, jak co roku, obchodzono w Białorusi Święto Pracy. Od lat obowiązuje stała formuła świętowania – piknik na miejskich skwerach z darmowym poczęstunkiem, koncertami i zabawami dla dzieci. W mińskim parku im. Zwycięstwa na oficjalnych obchodach Święta Pracy zebrało się ponad pięć tysięcy osób, głównie pracowników państwowych zakładów pracy.

■2 maja w dawnej szkole muzycznej w Śmiłowiczach pod Mińskiem otwarto odnowione Muzeum Stanisława Moniuszki. To w tej miejscowości 200 lat temu kompozytor został ochrzczony. Moniuszko urodził się 5 maja w rodzinnym majątku w Ubielu, oddalonym 15 km od Śmiłowicz. Dzięki grantowi z Unii Europejskiej i Programu ONZ ds. Rozwoju władzom lokalnym udało się odnowić budynek i umieścić w nim nową ekspozycję. W ceremonii otwarcia muzeum wzięli udział przedstawiciele białoruskiego ministerstwa kultury, władz obwodu mińskiego, a także polscy dyplomaci.

■W dniach 2-4 maja w Mińsku obyła się XXIII edycja wystawy „Media na Białorusi”. Po raz pierwszy uczestniczyli w niej przedstawiciele niezależnych mediów. Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy (BAŻ) przygotowało stoisko, na którym mogły zaprezentować się takie tytuły jak Narodnaja Wola, Nasza Niwa, Nowy Czas, portale Tut.by i Naviny.by. Ogółem swoje ekspozycje przygotowało ponad pięćdziesięciu uczestników (ogólnokrajowe tytuły prasowe i państwowe stacje telewizyjne, gazety obwodowe i rejonowe, wydawnictwa, biura prasowe różnych resortów).

■KGB zatrzymało byłego szefa ochrony prezydenta Łukaszenki, a potem wiceprzewodniczącego Rady Bezpieczeństwa Białorusi Andreja Uciuryna. Miał on zostać przyłapany, gdy odbierał łapówkę w wysokości 148 600 dol. od rosyjskiej firmy – zapłatę za nielegalne działanie na rzecz jej interesów na terytorium Białorusi. W mediach (także rosyjskich) pojawiły się spekulacje, że zatrzymany współpracował z rosyjską FSB.

■7 maja obchodzono w Białorusi Radaunicę – doroczne wiosenne święto pamięci zmarłych, przypadające w drugim tygodniu po prawosławnej Wielkanocy. Święto wywodzi się z czasów przedchrześcijańskich i wciąż jest powszechnie praktykowane – tego dnia odwiedza się groby bliskich, przynosi kwiaty, spożywa posiłki, a nawet pije alkohol na cmentarzach.

■7 maja minęło 20 lat od pierwszego zaginięcia białoruskiego opozycjonisty. W 1997 r. bez wieści zniknął Juryj Zacharanka – były szef MSW. Następnie przepadli bez wieści Wiktar Hanczar, lider opozycji, Anatol Krasouski, sympatyzujący z opozycją biznesmen oraz Dzmitry Zawadski, pochodzący z Mińska operator rosyjskiej telewizji ORT. Do dziś nie udało się odnaleźć ciała żadnego z porwanych. Białoruscy opozycjoniści, niezależni dziennikarze i obrońcy praw człowieka w swoich śledztwach próbowali dowieść, że porwań i zabójstw dokonywali członkowie tzw. szwadronów śmierci, czyli żołnierze z elitarnych jednostek specnazu, którzy wcześniej z polecenia Łukaszenki likwidowali białoruskich gangsterów.

■9 maja obchodzono uroczyście Dzień Zwycięstwa. Główne uroczystości, z udziałem prezydenta Łukaszenki i weteranów wojennych, odbyły się w Mińsku. Tegorocznym uroczystościom nie towarzyszyła tradycyjna defilada wojskowa. Wieczorem mieszkańcy stolicy mogli jednak podziwiać pokazy sztucznych ogni.

■Prezydent Łukaszenka podpisał dekret „O dodatkowych środkach w walce z korupcją”, zgodnie z którym kary za łapówkarstwo będą jeszcze sroższe. Nowe prawo nie przewiduje ani przedterminowego zwolnienia z więzienia, ani możliwości złagodzenia kary.

■15 maja w Muzeum Literatury Maksima Bogdanowicza w Mińsku odbyło się spotkanie promocyjne, poświęcone dwóm książkom wydanym przez Radę Programową Tygodnika Białorusinów w Polsce „Niwa”. Prezentowano „Pounię” Michała Androsiuka oraz zbiór wierszy Nadziei Artymowicz „Krajobraz z niewidoczną pomyłką”, przetłumaczony na język polski przez Marcina Rębacza.

■16 maja w Teatrze Wielkim Opery i Baletu w Mińsku odbył się koncert, będący kulminacją białoruskich obchodów dwusetnej rocznicy urodzin Stanisława  Moniuszki. Na scenie wystąpili polscy i białoruscy artyści, którzy wykonali najbardziej znane utwory kompozytora. W koncercie uczestniczyli m.in. polski wiceminister spraw zagranicznych Marcin Przydacz, Waldemar Dąbrowski, dyrektor Opery Narodowej w Warszawie oraz białoruska wiceminister kultury Natalia Karczeuska. Tydzień później jubileuszowy koncert orkiestry Białoruskiej Filharmonii Państwowej w Mińsku poprowadził wybitny polski dyrygent Antoni Wit. Najbardziej znane utwory Stanisława Moniuszki wykonywał solista Teatru Wielkiego w Warszawie Rafał Bartmiński.

■22 maja w Brześciu uroczyście pochowano szczątki ponad 1200 Żydów, zamordowanych przez nazistów w 1942 r. w miejscowym getcie. Pogrzeb odbył się na Cmentarzu Północnym w Brześciu z udziałem miejscowych władz, przedstawicieli organizacji żydowskich, delegacji z Izraela i dyplomatów. Do odkrycia masowego grobu w styczniu br. doszło przypadkiem – w trakcie budowy budynku mieszkalnego w centrum miasta.

■24 maja prezydent Aleksander Łukaszenka po raz pierwszy odwiedził Kuropaty – miejsce kaźni dziesiątek (bądź setek) tysięcy Białorusinów, rozstrzelanych tu w czasach stalinowskich. Białoruski przywódca „wskoczył” tam, jak podano, przejazdem, przy okazji sprawdzania rezultatów prac porządkowych i zagospodarowywania terenów wokół obwodnicy Mińska. Niedawno z jego polecenia las otoczono siatką, a pracownicy leśni wyrwali krzyże, które w 2018 r. aktywiści postawili wokół Kuropat. Czyt. komentarz Przejazdem przez miejsce kaźni

■270-435 mln dol. straci do końca tego roku Białoruś z powodu zanieczyszczonej rosyjskiej ropy – oszacowała jedna z rosyjskich gazet. Białoruska strona zaś same koszty naprawy zniszczonych instalacji w rafinerii w Mozyrzu oceniła na 30 mln dol.  Wprawdzie władze rosyjskie obiecały rekompensaty wszystkim, którzy ponieśli straty, ale zastrzegły zarazem, że łączna suma wypłat odszkodowań nie może przekraczać 100 mln dol. Warto dodać, że afera z brudną rosyjską ropą dotknęła finansowo nie tylko Białoruś, ale też Polskę, Kazachstan, Niemcy i innych jej odbiorców.

■Białoruś chce sprowadzać ropę z Kazachstanu i przyspieszyć rozmowy na ten temat. W tym celu prezydent Łukaszenka spotkał się z ambasadorem Kazachstanu Jermuchametem Jertysbajewem. W obliczu regularnie pojawiających się problemów z rosyjską ropą, Mińsk coraz głośniej mówi o „dywersyfikacji dostaw surowców węglowodorowych”.

■Prezydent Aleksander Łukaszenka zatwierdził nowe przepisy, zaostrzające normy bezpieczeństwa podczas Igrzysk Europejskich w Mińsku. W okolicy obiektów sportowych i ośrodków dla sportowców nie będzie można na przykład korzystać z dronów i zdalnie sterowanych modeli latających. Ponadto dekret prezydenta zakłada m.in. włączenie wojska do pilnowania porządku na ulicach miasta. Zablokowane zostanę też strony internetowe wzywające do protestów podczas Igrzysk Europejskich. II Igrzyska Europejskie zostaną rozegrane w Mińsku w dniach 21-30 czerwca. To nowe, rozgrywane co cztery lata, zawody Europejskiego Komitetu Olimpijskiego. Pierwsze odbyły się w Azerbejdżanie w 2015 r.

■Największe jak dotychczas laboratorium do produkcji narkotyków zlikwidowały białoruskie służby w porozumieniu z rosyjskimi. Zaawansowana fabryczka znajdowała się pod Mińskiem i była prowadzona przez trzech młodych Rosjan. Grozi im teraz w Białorusi 20 lat więzienia.

■Białoruski zespół AMBASSADOR21, tworzący muzykę w stylach digital hardcore, noise i industrial stworzył ścieżkę dźwiękową do filmu „Love, Death & Robots”, który dostępny jest na platformie Netflix. Obraz jest amerykańskim animowanym serialem-antologią, składa się z 18 filmów krótkometrażowych. Białoruski duet Natalla i Aleksiej Protasau tworzą zespół AMBASSADOR21 od 2001 r.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў кастрычніку

    1005 – 1019 г. першая згадка ў летапісах пра Бярэсьце. 710 – 1314 г. князь Давыд Гарадзенскі разбіў вялікі паход крыжакоў на Наваградак. 625 – 1399 г. паражэньне ад татараў арміі Вялікага Княства Літоўскага на чале зь князём Вітаўтам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (256) – 30.10.1768 г. у Жніне нар. Енджэй Сьнядэцкі, хімік, лекар, філёзаф і асьветнік. Больш за 40 гадоў жыў і працаваў у Вільні: у гг. 1797-1822 прафэсарам хіміі, 1826-1832 – мэдыцыны на Віленскім унівэрсытэце, з 1832 г. – прафэсарам Мэдыка-хірургічнай акадэміі. Памёр 11.05.1838 г. у Вільні, пахаваны на вясковых могілках у Гародніках Ашмянскага пав.  
  • (141) – 30.10.1883 г. у Лакцянах Сьвянцянскага пав. нар. Ян Семашкевіч, беларускі ксёндз і паэт (Янка Быліна). З 1933 г. служыў на Беласточчыне – у Янаве (1933-1937), Ялаўцы (1937-1939), Міхалове (1939-1946), Бомблі (1946-1956). Быў аўтарам паэтыцкіх зборнікаў „На прызьбе” (Вільня 1918, 1926), „На покуці” (Вільня 1934), рэлігійных твораў „Ружанец да Найсьвяцейшае Дзевы Марыі” (Вільня 1928), „Песьні жальбы або набожныя разважаньні аб муках і сьмерці Збаўцы Езуса Хрыста” (Вільня 1929), „Дарога крыжа” (1930). Памёр 18.02.1956 г. у Бомблі на Сакольшчыне, дзе і пахаваны побач касьцёла. На ягонай бацькаўшчыне ў Лакцянах 9–10.08.2003 г. Грамадзкае Аб’яднаньне „Вільняр” ладзіла мастацкі пленэр і краязнаўча-літаратурныя чытаньні.  
  • (132) – 30.10.1892 г. у Клешняках нар. кс. Ян Тарасевіч, беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч, у 1911 г. выехаў у ЗША. Адзін з пачынальнікаў беларускага руху ў Амэрыцы. Пам. 11.06.1973 г. у абацтве сьв. Пракопа ў гор. Лайл каля Чыкага.
  • (87) – 30.10.1937 г. расстраляны Янка Нёмаскі (Пятровіч), нар. 12.04.1890 г. у Шчорсах, пісьменьнік і грамадзкі  дзеяч, працаваў у планава-эканамічных органах БССР, вучоны сакратар Інстытута Эканомікі АН БССР, намесьнік старшыні Дзяржплана БССР.
  • (85) – 28-30.10.1939 г. у Беластоку праходзіў Народны Сход Дэпутатаў, які вырашыў пра далучэньне заходнебеларускіх зямель да СССР.
  • (77) – 30.10.1947 г. у Баку нар. Валянцін Елізар’еў, выдатны беларускі балетмайстар.
  • (36) – 30.10.1988 г. у Менску каля ўсходніх могілак і ў Курапатах адбыўся мітынг-рэквіем „Дзяды”. 

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis