Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (1)

    U viosaczcy Trejgli niedaloka Krynak za sanacji żyli bahatyja haspadare Jurczeni, jakija mieli 23 ha ziamli. „Bahatyroŭ” u czerwcu 1941 r. enkavudzisty vyvieźli na Sibir (viarnulisa ŭ 1946 r.). Z hetaj pryczyny pośle pajszła ŭ vioscy i vakolicy nizhoda. Syn „kułakoŭ” Edzik za sanacji byŭ…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    11. Jabłyka i pomarančy

    Knižki i filmy podôbny do jabłyk i pomarančuv. Odny i druhi naležat do ovocuv, ale smakujut preč po-raznomu. (Steven King) To było tohdy, jak ja brontavsie hołodny po Krystijaniji, siêtum divovidnum miêsti, kotoroho čołoviêk ne pokine, poka vono ne nakłade na joho svojoji pôznaki… Siêty… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Гадавіна

Васіль Быкаў і пакутны шлях да свабоды

Васіль Быкаў (19.06.1924 – 22.06.2003)

19-га чэрвеня яму споўнілася б сто гадоў. Ён быў першым сярод беларускіх пісьменнікаў, хто здабыў міжнародную славу. Творы Васіля Быкава, дзе галоўнае пытанне, што лепей смерць фізічная ці маральная, былі аднолькава блізкія і амерыканцам і в’етнамцам, армянам і азербайджанцам, рускім і ўкраінцам, французам і англічанам,…

Уладзімір Клішэвіч і яго адчай

Яго і сапраўды вельмі шкада. Як і многія пісьменнікі-эмігранты – ахвяра сталінскіх рэпрэсій, але разам з тым і ахвяра таго «сытага» буржуазнага амерыканскага свету, куды выехаў, ратуючыся ад арыштаў на радзіме. У сакавіку аднаму з самых арыгінальных беларускіх паэтаў-эмігрантаў Уладзіміру Клішэвічу (1914-1978) – 110 гадоў….

Ратаванне Адамам Міцкевічам пад час сталінскага тэрору

Адам Міцкевіч. Пан Тадэвуш

Без яго творчасці ўвогуле цяжка ўявіць, як бы развівалася наша прыгожае пісьменства. Вастрыню, містыку, дзёрзкую непакорнасць, свабоднае пераасэнсаванне старадаўніх легенд, за якімі хаваецца крытыка сучаснасці, пераняў ад яго Янка Купала. Гэта асабліва выразна бачна ў «Магіле льва», «Бандароўне», «Сне на кургане», вершах, складзеных падчас Першай…

Нарыс

Балючае пытанне, на якое няма адказу (ч. 3)

Новы імпульс атрымаў польскі і беларускі нацыянальна-вызваленчы рух, які ў студзені 1863 года перарос ва ўзброенае паўстанне. У сярэдзіне траўня 1863 года на пасаду віленскага генерал-губернатара прыбыў граф Мураўёў, які штодня праводзіў арышты, расстрэлы, павешанні. Каміла Марцінкевіч і яе бацька не маглі быць абыякавымі да…

Нарыс

Балючае пытанне Вінцэнта Дуніна-Марцінкевіча, на якое няма адказу

Не так даўно, у жніўні гэтага года, верш „Гутаркі старога дзеда”, складзены ажно ў 1861 годзе і накіраваны супраць улады Расійскай імперыі, быў прызнаны ў Беларусі экстрэмісцкім. Некаторыя даследчыкі літаратуры (Генадзь Кісялёў, Язэп Янушкевіч) лічаць, што аўтарам з’яўляецца Віцэнт Дунін-Марцінкевіч. Многія журналісты так і пісалі,…

Андрэё Мрый і наша пякельная рэальнасць

Пісьменніку А. Мрыю (Андрэю Шашалевічу), з дня нараджэння якога сёлета споўнілася 130 гадоў, многія сённяшнія крытыкі, не змаўляючыся, вынеслі прысуд, што нічога лепшага за свой раман «Запіскі Самсона Самасуя» ён не стварыў, а яго апавяданні, артыкулы, допісы маюць збольшага гістарычнае значэнне і не вызначаюцца нейкай…

Гадавіна

Эстэт і сталінскі вязень, які дасягнуў многага

Пытанне стылю, формы, артыстызму мовы, танцавальнай гнуткасці фразы мае звыкла другаснае значэнне для большасці айчынных пісьменнікаў, яно па сёння застаецца адкрытым і, пры ўсёй спробе асобных літаратараў розных пакаленняў у ранейшыя гады яго вырашыць, патанала ў багне масавага раздражнення сваіх калег. Адна са спроб такой…

IN MEMORIAM

Закатаваны, але не пераможаны

Алесь Пушкін на здымках перад пасольствам Рэспублікі Беларусь у Вільні, 11 ліпеня 2023 г. Svaboda.org

Ліпень быў дастаткова трагічны: 11-га пры невысветленых абставінах памёр у зняволенні Алесь Пушкін. Ён ці не першы з беларускіх мастакоў, хто на манер Пабла Пікаса, Сальватора Далі ці Эндзі Уорхала, тварыў яркае эпатажнае мастацтва не толькі ў сценах майстэрні, але і ва ўласным жыцці. Многія…

Гадавіна

Па-галівудску запамінальны Еўсцігней Міровіч

Еўсцігней Афінагенавіч Міровіч, з дня нараджэння якога ў жніўні спаўняецца 145 гадоў, быў сапраўдным выратаваннем для беларускага тэатра. Віцебскі кінарэжысёр Эдуард Аршанскі (аўтар аднаго з першых айчынных гукавых фільмаў «Баям насустрач» (1932)) захоплена пісаў, што менавіта дзякуючы Міровічу Беларускі дзяржаўны тэатр «…вырос, окреп и оформился,…

Гадавіна

Зайздрасць і патаемныя мары Юркі Лявоннага

Юрка Лявонны, якому ў ліпені спаўняецца 115 гадоў, марыў складаць тонкія лірычныя ажурныя вершы, але быў вымушаны ляпіць з сябе пралетарскага паэта, які абавязаны любіць «барабанныя» творы Маякоўскага, павінен ганіць «упадніцкія» вершы «ўзвышаўцаў», а з беларускіх літаратараў у плане эстэтыкі мусіць арыентавацца на Чаротаўскае: «Над…

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў ліпені-жніўні

    710 – перамога дружын Давыда Гарадзенскага у 1314 г. над войскамі крыжакоў пад Наваградкам. 625 – 12 жніўня 1399 г. паражэньне войск Вялікага Княства Літоўскага на чале з князем Вітаўтам у бітве супраць войскаў Залатой Арды на рацэ Ворскла. 510 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (597) – у 1427 г. Вялікае Княства Літоўскае падпарадкавала сабе Вярхоўскія княствы (у вярхоўях ракі Ака).
  • (114) – 27.07.1910 г. у Войнаве Наваградзкага пав. памёр Уладыслаў Дыбоўскі (нарадзіўся 18.04.1838 г. у Адамарыне Вілейскага пав.), заолаг, батанік, палеантолаг, мінералог і фальклярыст. Закончыў Дэрпцкі унівэрсытэт, у якім працаваў з 1871 г., у 1878 г. пераехаў у Наваградчыну, дасьледаваў флёру і фаўну Наваградчыны, збіраў беларускі фальклёр.
  • (34) – 27.07.1990 г. Вярхоўны Савет БССР прыняў Дэклярацыю Аб Дзяржаўным Сувэрэнітэце БССР. Дзяржаўнае сьвята Рэспублікі Беларусь да часу прыходу да ўлады А. Лукашэнкі.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis