Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    Za rasstreł kaniec kancoŭ nikoho nie abwinawacili

    Potym Jurczeniu na UB dapytwali jaszcze czatery razy. Na kaniec pry prysustwi prakuratara. Jurczenia szczacielno raskazwaŭ, jak zaŭdawaŭ Niemcam ludziej, jakich pośle rasstralali. Nadto nie piareczyŭ toża, kali pytali jaho, ci heto praŭda, szto świedczyli ludzi. Na kaniec 15 stycznia 1953 r. pryznaŭso da winy,…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    14. Chto vpravo, chto vliêvo, chto v błudy

    Posłuchavšy v radivi 13 hrudnia 1981 promovu generała Jaruzelśkoho razy dva-try, my z Gienikom R. i Janom G. vyryšyli, što nam u Varšavi nema sensu zmahatisie ni za socijalizm, ni proti socijalizmu, i postanovili evakuovatisie na Biłostôčynu. Zreštoju, šče pered południom toho samoho dnia administracija domów studenta ohołosiła zarządzenie, što studenty povinny pokinuti akademiki i jiêchati dochaty. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Расстраляныя: вяртанне з пекла

Частка пятая. Алесь Дудар – драматычныя спробы самасцвердзіцца

У мінулым нумары мы пачалі пісаць пра жыццё і творчасць пісьменніка Аляксандра Дайлідовіча, больш вядомага пад сваім асноўным псеўданімам Алесь Дудар. Сто гадоў таму можна было стаць сапраўднай зоркай у літаратуры, тэатры, кіно ў 18-20 гадоў. Гэта быў час маладых і наш герой вельмі хацеў…

Расстраляныя: вяртанне з пекла

Частка чацвёртая. Алесь Дудар – першыя крокі ў літаратуры

У мінулы раз мы гаварылі пра Платона Галавача, а сёння нашым героем будзе Аляксандр Дайлідовіч. Ён жа Алесь Дудар. Ён жа Тодар Глыбоцкі. Што рабіць, любіла наша моладзь у тыя слаўныя гады мець не адзін, а то два ці тры псеўданімы. Чым больш, тым цікавей….

Гадавіна

Платон Галавач і яго праўда пра сталінскі час

Частка 3 з цыклю "Расстраляныя: вяртанне з пекла"

Як вядома, пад час трэцяй хвалі рэпрэсій у Беларусі (восень 1936 г. – восень 1938 г.), з 29-га на 30-ты лістапада 1937 года было знішчана 22 літаратары. У мінулы раз мы гаварылі пра расстралянага ў тую ноч крытыка і літаратуразнаўцу Якава Бранштэйна, які вельмі стараўся…

Гадавіна

Расстраляныя: вяртанне з пекла. Частка другая. Пафас Якава Бранштэйна і „радасць” Якуба Коласа

У мінулы раз мы пачалі гаварыць пра трэцюю хвалю рэпрэсій у Беларусі (восень, 1936 г. – восень, 1938 г.), пад час якой за адну толькі ноч з пятніцы 29-га кастрычніка на суботу 30 кастрычніка 1937 года карныя органы НКВД расстралялі больш за сто беларускіх грамадска-палітычных…

Гадавіна

Напярэдадні трагедыі

Частка І з цыклу "Расстраляныя: вяртанне з пекла"

Малюнак Данзіга Балдаева (1925—2005)

Як вядома, у выніку трэцяй хвалі рэпрэсій (1936 – 1937 гг.), у ноч з пятніцы 29-га кастрычніка на суботу 30-га кастрычніка 1937 года ва ўнутранай турме НКВД „амерыканцы” было расстраляна больш за сто культурніцкіх грамадска-палітычных беларускіх дзеячоў, у тым ліку дваццаць двух літаратараў. Напярэдадні ж…

Гадавіна

Іранічная разважлівасць Артура Вольскага

Артур Вольскі, якому у верасні спаўняецца 100 гадоў, быў першым беларускім паэтам, якога я ўбачыў на сцэне. У верасні 1987 года я пайшоў у школу. Нас, першакласнікаў, адразу ж запрасілі ў актавую залу. Менавіта там і вітаў дзяцей Артур Вольскі. Ён быў вельмі артыстычны і…

Гадавіна

Васіль Быкаў і пакутны шлях да свабоды

Васіль Быкаў (19.06.1924 – 22.06.2003)

19-га чэрвеня яму споўнілася б сто гадоў. Ён быў першым сярод беларускіх пісьменнікаў, хто здабыў міжнародную славу. Творы Васіля Быкава, дзе галоўнае пытанне, што лепей смерць фізічная ці маральная, былі аднолькава блізкія і амерыканцам і в’етнамцам, армянам і азербайджанцам, рускім і ўкраінцам, французам і англічанам,…

Уладзімір Клішэвіч і яго адчай

Яго і сапраўды вельмі шкада. Як і многія пісьменнікі-эмігранты – ахвяра сталінскіх рэпрэсій, але разам з тым і ахвяра таго «сытага» буржуазнага амерыканскага свету, куды выехаў, ратуючыся ад арыштаў на радзіме. У сакавіку аднаму з самых арыгінальных беларускіх паэтаў-эмігрантаў Уладзіміру Клішэвічу (1914-1978) – 110 гадоў….

Ратаванне Адамам Міцкевічам пад час сталінскага тэрору

Адам Міцкевіч. Пан Тадэвуш

Без яго творчасці ўвогуле цяжка ўявіць, як бы развівалася наша прыгожае пісьменства. Вастрыню, містыку, дзёрзкую непакорнасць, свабоднае пераасэнсаванне старадаўніх легенд, за якімі хаваецца крытыка сучаснасці, пераняў ад яго Янка Купала. Гэта асабліва выразна бачна ў «Магіле льва», «Бандароўне», «Сне на кургане», вершах, складзеных падчас Першай…

Нарыс

Балючае пытанне, на якое няма адказу (ч. 3)

Новы імпульс атрымаў польскі і беларускі нацыянальна-вызваленчы рух, які ў студзені 1863 года перарос ва ўзброенае паўстанне. У сярэдзіне траўня 1863 года на пасаду віленскага генерал-губернатара прыбыў граф Мураўёў, які штодня праводзіў арышты, расстрэлы, павешанні. Каміла Марцінкевіч і яе бацька не маглі быць абыякавымі да…

Календарыюм

Гадоў таму

  • У сакавіку

    – забойства язычнікамі ў 1250 г. ігумена Лаўрышаўскага манастыра, прападобнага Елісія, кананізаванага як сьвяты Беларусі. – 31.03.1785 г. у Варшаве памёр Антоні Тызэнгаўз (нар. у 1733 г. у Новаельні на Гродзеншчыне), палітычны і грамадзкі дзеяч ВКЛ, асьветнік, з 1765 г. …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (240) – 31.03.1785 г. у Варшаве памёр Антоні Тызэнгаўз (нар. у 1733 г. у Новаельні на Гродзеншчыне), палітычны і грамадзкі дзеяч ВКЛ, асьветнік, з 1765 г. падскарбі надворны літоўскі, гродзенскі стараста. Быў ініцыятaрaм развіцьця прамысловасьці, рамяства і культуры ў Гродне, пазьней – у Паставах, дзе правёў апошнія гады жыцьця. Пахаваны ў Жалудку.
  • (56) – 31.03.1969 г. пам. у Чыкага (ЗША) Мікола Шчаглоў-Куліковіч (нар. 4.04.1893 г. на Смаленшчыне) кампазытар, этнограф, паэт. Выпускнік Маскоўскай Кансэрваторыі. Працаваў настаўнікам музыкі, з 1939 г. быў дырыжорам сымфанічнага аркестра Усебеларускага Радыёкамітэту ў Менску. У час нямецкай акупацыі займаўся творчай працай у Менску. З 1950 г. жыў у ЗША. У 1950 г. заснаваў у Нью-Ёрку беларускі хор, потым  кіраваў беларускімі хорамі ў Кліўлендзе й Чыкага. Пакінуў вялікую музычную спадчыну; быў аўтарам опэр, сымфоній, вакальных твораў, апрацовак народных песень. Пахаваны на могілках сьв. Адальбэрта ў Чыкага.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis