Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    Byli heto zwyczajnyja bandyty, ale prykidwalisa, szto jany – „Wojsko Polskie”

    U Pałudniowym Wostrawie zaraz na paczatku wioski staić charoszy dom z gankam, u jakim kaliś żyła siamja Ściapana Chmialeŭskaho. Heto byŭ moj daloki swajak. Dom staić pusty jak paru let tamu pamiarła niawiestka Żenia, a trochi raniej jaje mużyk Tolik. Dziciej u ich nie było….ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    14. Chto vpravo, chto vliêvo, chto v błudy

    Posłuchavšy v radivi 13 hrudnia 1981 promovu generała Jaruzelśkoho razy dva-try, my z Gienikom R. i Janom G. vyryšyli, što nam u Varšavi nema sensu zmahatisie ni za socijalizm, ni proti socijalizmu, i postanovili evakuovatisie na Biłostôčynu. Zreštoju, šče pered południom toho samoho dnia administracija domów studenta ohołosiła zarządzenie, što studenty povinny pokinuti akademiki i jiêchati dochaty. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Na ratunek katakumbom. Prace nabrały tempa

W supraskich katakumbach trwają ratunkowe prace specjalistyczne Fot. Dariusz Piekut / PB
W supraskich katakumbach trwają ratunkowe prace specjalistyczne
Fot. Dariusz Piekut / PB

W grudniu zostały przeprowadzone kolejne prace zabezpieczające zabytkowe katakumby przy monasterze w Supraślu przed dalszą degradacją. Mnichów w ratowaniu tego unikatowego na skalę europejską obiektu wspomagają specjaliści z  Politechniki Białostockiej, Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, Wojskowej Akademii Technicznej oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Uczelnie te trzy lata temu zawarły stosowne porozumienie. Ich naukowcy wraz ze studentami we wrześniu 2023 r. przeprowadzili specjalistyczną inwentaryzację obiektu.

Supraskie katakumby – blisko dwieście nisz grzebalnych – wymurowane zostały między 1532 a 1557 rokiem. Znajdowały się pod cerkwią Zmartwychwstania Chrystusa, wzniesioną z pruskiego muru obok budynków monasterskich. W pierwszej połowie XIX w. zrujnowaną świątynię rozebrano, a katakumby przykryto. W latach 80. ub.w. prowadzono tam prace archeologiczne. Po ich zakończeniu zostały źle zabezpieczone, przez co potem stały się obiektem penetracji przez ciekawskich i wandali.

W ostatnich latach z inicjatywy przełożonego monasteru bp. Andrzeja mnisi wraz z wolontariuszami pod nadzorem archeologów oczyścili i zabezpieczyli zabytek przed dewastacją. Obecne prace z udziałem specjalistów mają na celu konserwację obiektu i w efekcie umożliwienie tam żałobnych nabożeństw i częściowego zwiedzania.

Katakumby są miejscem pochówku elity Rzeczpospolitej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spoczywają tam szczątki wybitnych postaci, m.in. hetmana Aleksandra Chodkiewicza i jego matki, innych przedstawicieli rodu Chodkiewiczów, a także Czartoryskich, Sanguszków, Sapiehów. Są też Siemaszkowie, Słuccy, Tyszkowiczowie, Massalscy, Olelkowicze, Wiśniowieccy.

Prawosławny Monaster Zwiastowania Przenajświętszej Bogarodzicy w Supraślu na prace zabezpieczająco-badawcze katakumb wiosną 2024 r. pozyskał środki z Polskiego Ładu. Przeprowadzone w grudniu roboty specjalistyczne miały na celu przygotowanie obiektu do ostatecznych działań zabezpieczających. Będą one polegały na wprowadzeniu wzmacniających substancji chemicznych w uszkodzone struktury murów ceglanych, a następnie przekryciu zabytkowej budowli stalową konstrukcją, chroniącą przed szkodliwym wpływem warunków atmosferycznych i dostępem ludzi i zwierząt. W ten sposób obiekt zostanie doprowadzony do stadium tzw. „trwałej ruiny”, czyli zahamowania procesów dalszej degradacji. Prace mają zakończyć się w 2025 roku. 

Podczas grudniowych robót archeolodzy odkryli ślady podłogi z cegły gotyckiej poza obrębem katakumb. W czasach PRL były one regularnie plądrowane. Większość szczątków została w całości lub częściowa wyjęta z nisz grzebalnych, tylko w niektórych zachowały się jeszcze niekompletne szkielety.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • У красавіку

    – 9(21).04.1835 г. у Віцебску нар. Ялегі Пранціш Вуль (сапр. Элегі Францішак Карафа-Карыбут), беларускі паэт. Удзельнічаў у  студзенскім паўстаньні, за што быў сасланы ў Сібір. Апошнія гады жыцьця правёў у Варшаве, дзе з Вінцэсем Каратынскім і Адамам Плугам стварыў беларускі …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (921) – у 1104 г. адбыўся вялікі паход кааліцыі князёў Кіеўскай Русі, арганізаваны Уладзімірам Манамахам на Менск. Дружына менскага князя Глеба Усяславіча адбіла напад і аблогу горада.
  • (694) – у 1331 г. войскі старабеларускай дзяржавы Вялікага Княства Літоўскага разграмілі крыжакоў на рацэ Акмені.
  • (193) – 2.04.1832 г. у маёнтку Вака каля Вільні нар. Павал Баброўскі (пам. 16.02.1905 г.), гісторык і этнограф. Пачатковую адукацыю атрымаў пад кіраўніцтвам свайго дзядзькі Міхаіла Баброўскага, выдатнага беларускага вучонага (нар. у 1784 г. у Вульцы-Выганоўскай Бельскага павету). Рэдактар выдатнай працы

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis