- W dniach 28-29 czerwca na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku odbyła się konferencja „Język i lingwistyka białoruska: sytuacja, wyzwania, praktyka”. Spotkanie zorganizowali białoruscy nauczyciele i lingwiści na emigracji, Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku oraz Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku.
- Zasady nauczania języka białoruskiego w białoruskich liceach ogólnokształcących w Bielsku Podlaskim i w Hajnówce są niezgodne z obowiązującym prawem – usłyszeli 1 lipca przedstawiciele mniejszości białoruskiej na spotkaniu z urzędnikami ministerstwa edukacji. Oznacza to, że żaden uczeń rozpoczynający naukę w tych liceach, nie będzie musiał przystępować do matury z języka białoruskiego (obecnie jest ona obowiązkowa) i będzie mógł z niej zrezygnować podczas składania deklaracji maturalnych. Zdaniem wielu białoruskich działaczy taka interpretacja prawa podważa samą ideę utworzenia tych szkół i umniejsza ich rolę w budowaniu i rozwijaniu białoruskiej tożsamości poprzez naukę języka ojczystego i poznawanie białoruskiej kultury.
- W Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach odbyły się doroczne wakacyjne spotkania warsztatowe dla dzieci i młodzieży „Lato z Tradycją”. W tym roku miały one miejsce pod koniec czerwca oraz w połowie lipca. W sumie kilkadziesiąt młodych osób poznawało tradycyjne metody wyrobu przedmiotów ze słomy, gliny i filcu.
-
Свята Супрасльскай Іконы Божай Маці ў манастыры ў Супраслі
Фота Аляксандра Васылюка - Od 1 do 9 lipca w Supraślu odbywało się spotkanie młodzieży prawosławnej z ponad dwudziestu krajów z całego świata. Po raz trzeci blisko sto osób przybyło do monasteru Zwiastowania Bogurodzicy i Akademii w Supraślu na spotkanie „Supraśl 2024 – Międzynarodowe Spotkanie Młodzieży Prawosławnej”. Wydarzenie zorganizowało Stowarzyszenie OrthNet we współpracy z „Suprasl: A World Fellowship of Orthodox Youth” i innymi prawosławnymi organizacjami działającymi na rzecz młodzieży.
- W pierwszym tygodniu lipca w Białowieży odbył się etnograficzny „letnik” dla dzieci i młodzieży „Ja naradziŭsia tut”. To cykliczne spotkanie organizowane jest przez Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży Uczących się Języka Białoruskiego „AB-BA”. Gościem „letnika” i prowadzącą warsztaty dla jego uczestników była Małgorzata Dmitruk, znana białoruska artystka pochodząca z Bielska Podlaskiego, pracująca na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
- 6 lipca w Białowieży odbyło się Kupalle, czyli białoruska noc świętojańska. To jedna z największych tego typu imprez w regionie, organizowana przez Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne. Na scenie białowieskiego amfiteatru zaprezentowali się wykonawcy z całego regionu, nie zabrakło też części obrzędowej – tradycyjnego puszczania wianków na wodę. Nawiązujące do starych tradycji obrzędowych Noce Kupały (Kupalnoczki) organizowane są w wielu miejscowościach całego Podlasia, najczęściej przez miejscowe domy kultury.
-
На Спаса на Святой Гары Грабарка Фота Аляксандра Васылюка - 12 i 13 lipca w Narewce odbyły się dwa wydarzenia prezentujące dokonania białoruskich twórców w ramach wydarzenia o nazwie Podlasie Slow Fest (11-21 lipca). Pierwszego dnia w Galerii im. Tamary Sołoniewicz odbyło się spotkanie autorskie z Michałem Androsiukiem, białoruskim pisarzem z Podlasia, którego książkę „Żubr i inne opowiadania” w przekładzie Marcina Rębacza wydało Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku. Drugiego dnia w Amfiteatrze w Narewce odbyła się prezentacja projektu „Pan Les” – muzyczno-poetyckiego eksperymentu artystycznego, obejmującego elektronikę, nagrania terenowe, autorskie obiekty dźwiękowe i głos. Osią kompozycji są wiersze zmarłego w 2005 r. Anatola Sysa – białoruskiego klasyka kontestacji i buntu. Na scenie wystąpili: Maot – Marek Otwinowski – polski kompozytor audioteatralny, artysta wizualny i muzyk oraz Sieńka – Jerzy Osiennik – znany w białoruskim środowisku muzyk i tekściarz (m.in. R.F.Braha, Zero-85), także autor wielu projektów graficznych. Organizatorem Podlasie Slow Fest jest Stowarzyszenie Dalapenia, wydarzenia w Narewce współorganizowało Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku.
- W dniach 12-14 lipca w uroczysku Boryk koło Gródka odbył się czwarty Festiwal Przebudzonych TUTAKA. Przez trzy dni w festiwalowej przestrzeni odbywały się liczne wydarzenia, które przyciągnęły rzesze emigrantów białoruskich z całej Polski i zza granicy, a także podlaskich Białorusinów i inne osoby zainteresowane dobrą muzyką i kulturą białoruską. Na dwóch scenach można było wysłuchać koncertów, w namiotach i innych zaaranżowanych miejscach odbywały się liczne warsztaty, akcje artystyczne, spotkania autorskie, wystawy, projekcje filmów, spektakle i inne wydarzenia. Tak jak i w ubiegłym roku festiwal odwiedziła Swiatłana Cichanoskaja, liderka białoruskiej opozycji na emigracji. Honorowy patronat nad imprezą objął prezydent RP Andrzej Duda. Organizatorem festiwalu jest Fundacja Tutaka z Białegostoku.
- W nocy z 13 na 14 lipca w miejscowości Wyczółki (gm. Nurzec-Stacja) grupa agresywnej młodzieży zaatakowała polskich żołnierzy pełniących służbę na polsko-białoruskiej granicy. Żołnierze zostali zwyzywani w wulgarny sposób, a jednego z nich oblano alkoholem. Wobec narastającej agresji ze strony młodzieży żołnierze wycofali się. Nagranie pokazujące całe zajście zostało opublikowane w Internecie. Sprawą zajęła się policja i prokuratura, szef MON wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział podjęcie zdecydowanych kroków „w obronie polskiego munduru”. Zarówno mieszkańcy wsi, jak i całej gminy, skrytykowali skandaliczne zachowanie młodzieży. Jak podały później media, nie była to miejscowa młodzież, a tzw. aktywiści, przyjeżdżający na granicę z całego kraju, a także z zagranicy.
- W dniach 25-28 lipca w Białymstoku odbyła się Podlaska Oktawa Kultur 2024. Wystąpiło trzynaście zespołów z jedenastu kraju, zaś gwiazdą festiwalu był Zakopower. Organizatorem wydarzenia jest Podlaski Instytut Kultury. Ta sztandarowa z założenia wojewódzka impreza, promująca nade wszystko wielokulturowość regionu, ma nieco inny charakter. Jej ideą przewodnią miało być pokazywanie dorobku kulturalnego narodów zamieszkałych w regionie. Dlatego coraz częściej pojawiają się głosy, by Podlaska Oktawa Kultur zmieniła swoją nazwę.
- 27 lipca w Gródku odbyła się 24. edycja znanego Międzynarodowego Festiwalu „Siabroskaja Biasieda”. Na scenie wystąpiły zespoły wykonujące głównie białoruską muzykę ludową i estradową. Gwiazdą imprezy była znana polska grupa Brathanki. Głównym organizatorem festiwalu jest Gminne Centrum Kultury.
-
«Дзень годнасці» ў Беластоку. Такая акцыя з нагоды чацвёртай гадавіны выбараў 2020 і пачатку беларускіх пратэстаў 9 жніўня прайшла ў многіх гарадах у Польшчы і ў свеце
www.racyja.com - 28 lipca odbyła się autokarowa pielgrzymka do miejsc związanych z życiem i śmiercią św. Męczenników Ziemi Podlaskiej, kanonizowanych wraz z Męczennikami Ziemi Chełmskiej w 2003 r. przez Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny (2020 r. sobór PAKP rozszerzył grono świętych o kolejne znane z imienia i nazwiska osoby). Większość wspomnianych Męczenników została zamordowana tuż po wojnie z rąk polskiego zbrojnego podziemia niepodległościowego (m.in. oddział „Burego”). Pielgrzymi odwiedzili miejsca upamiętniające ofiary mordu, gdzie modlili się przy pamiątkowych krzyżach. Wyjazd zorganizowało Bractwo Cerkiewne Trzech Świętych Hierarchów w Białymstoku.
- Od 12 czerwca aż do 4 sierpnia odbywał się na Podlasiu już po raz 16. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Wertep. Kilkanaście zespołów z Polski, Ukrainy i Włoch wystawiało swoje otwarte plenerowe przedstawienia w Hajnówce, Białowieży, Narewce, Drohiczynie, Werstoku, Czechach Orlańskich, Długim Brodzie, Wojnówce, Kuraszewie, Policznej i Nurcu Stacji. Organizatorem wydarzenia jest Stowarzyszenie Kulturalne „Pocztówka” z Policznej.
- W dniach 2-3 sierpnia w Studziwodach (Bielsk Podlaski) odbyła się impreza muzyczna pod nazwą „Barn+Field Festival”. Na dwóch scenach (polnej i w stodole) wystąpiło kilkunastu wykonawców różnych współczesnych gatunków muzycznych w tym SwAda & Niczos. Oprócz koncertów odbyły się też warsztaty oraz pokaz filmu „Siewca” Jerzego Kaliny. Organizatorami festiwalu jest trójka młodych ludzi: Eliasz Fionik, Tymoteusz Pawlik oraz Szymon Wąż.
- 3 sierpnia w Michałowie odbyła się doroczna impreza pod nazwą Prymackaja Biasieda. Na scenie wystąpiły białoruskie zespoły z Podlasia oraz Białorusi, w tym znana grupa Naviband. Organizatorem wydarzenia jest Gminny Ośrodek Kultury w Michałowie.
- 4 sierpnia w Czyżykach w gminie Hajnówka odbył się kolejny białoruski festyn z cyklu „I tam żywuć ludzi”. Cykliczne imprezy pod tą wspólną nazwą organizuje latem na Podlasiu Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej w Hajnówce. Uczestnicy festynu mogli posłuchać białoruskich zespołów ludowych z regionu, zakupić pamiątki w muzealnych kramach z literaturą białoruską i rękodziełem, obejrzeć wystawę fotograficzną, a także wziąć udział w konkursach.
-
„Сяброўская бяседа – 2024”. На сцэне мясцовы калектыў „Расспяваны Гарадок”
Фота Міры Лукшы - 9 sierpnia w Bielskim Domu Kultury, w ramach XXX edycji imprezy „Spasaŭskija Zapusty”, odbył się wernisaż wystawy prac Mirosława Zdrajkowskiego „Byli, jość, budziem”. Mirosław Zdrajkowski, znany w białoruskim środowisku artysta, jest absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Mińsku w Białorusi oraz Policealnego Studium Ikonograficznego w Bielsku Podlaskim. Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Białoruskiego w Hajnówce, Muzeum Podlaskiego w Białymstoku oraz w prywatnych kolekcjach. Po wernisażu odbył się pokaz zrealizowanego przez Marka Włodzimierowa filmu „Pobyć w czasie, który minął”, poświęconego zmarłej jesienią ub.r. Nadziei Artymowicz, znanej miejscowej poetki białoruskiej.
- W dniach 9-10 sierpnia w prawosławnym monasterze Zwiastowania NMP w Supraślu odbyły się doroczne uroczystości ku czci supraskiej Hodigitrii – ikony Matki Boskiej. Obecnie w Supraślu znajduje się XIX-wieczna kopia słynącej z cudów XVI-wiecznej ikony. W święcie jak co roku uczestniczyły rzesze wiernych oraz liczni prawosławni hierarchowie i duchowieństwo. Tradycyjnie też do Supraśla przyszły piesze pielgrzymki z całego regionu.
- 9 sierpnia w centrum Białegostoku odbył się „Wiec Godności”, zorganizowany przez białoruską diasporę w czwartą rocznicę sfałszowanych wyborów prezydenckich w Białorusi. W wydarzeniu wzięło udział ponad 300 osób. W tłumie powiewały biało-czerwono-białe flagi, na tablicach i transparentach pojawiły się duże zdjęcia więźniów politycznych oraz hasła nawołujące do ich uwolnienia. Podobne akcje odbyły się w Warszawie i Wilnie.
- 19 sierpnia na Świętej Górze Grabarce odbyły się główne uroczystości Święta Przemienienia Pańskiego (Spasa). Jak co roku tysiące pielgrzymów przybyło w to najważniejsze dla prawosławnych w Polsce miejsce. Główną liturgię celebrował metropolita warszawski i całej Polski Sawa w otoczeniu licznie zebranych hierarchów i duchownych prawosławnych oraz zaproszonych gości, w tym przedstawicieli administracji państwowej i samorządowej. W tym roku Święto Przemienienia Pańskiego było jeszcze bardziej uroczyste niż zazwyczaj ze względu na jubileusz stulecia nadania autokefalii Cerkwi Prawosławnej w Polsce.
- Piotr Selwesiuk, wójt gminy Orla w latach 2006-2018, a następnie prezes Przedsiębiorstwa Komunalnego w Bielsku Podlaskim, z dniem 19 sierpnia objął stanowisko dyrektora bielskiego szpitala. Był jednym z pięciu kandydatów, którzy przystąpili do konkursu, ogłoszonego przez zarząd powiatu. Przypomnijmy, że Piotr Selwesiuk, będąc wójtem gminy Orla, doprowadził do postawienia w 2011 r. na tym terenie tablic z podwójnymi polsko-białoruskim nazwami miejscowości. To jedyna taka gmina w regionie.
- W dniach 22-25 sierpnia w Białymstoku odbyła się dwunasta edycja festiwalu Wschód Kultury/Inny Wymiar. Wśród ponad trzydziestu wydarzeń z dziedziny muzyki, sztuki, filmu i teatru w programie znalazły się m.in. występy zespołów „Żemerwa”, „Osocznicy” i Sergiusza Łukaszuka z Bielska Podlaskiego. W ich wykonaniu widzowie mogli usłyszeć podlaskie i poleskie pieśni ludowe oraz tańce tradycyjne. Festiwal zorganizował Białostocki Ośrodek Kultury wspólnie z Miastem Białystok w ramach zapoczątkowanego w 2013 r. projektu Wschód Kultury, łączącego we współpracy Białystok, Lublin i Rzeszów z krajami Partnerstwa Wschodniego.
