Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    24. Dochtar Maroz (6)

    U archiwie IPN kromie dakumentaŭ UB majuć jaszcze druhuju dakumentacju – z Wajskowaho rajanowaho sudu ŭ Biełastoku, dzie krychu bolsz infarmacjaŭ pra sprawu Wacława Maroza. Baraniŭ jaho adwakat Alaksandar Saroka z Warszawy. 26 kwietnia 1950 r. jak obrońca wojskowy pasłaŭ da suda ŭ Biełastoku piśmo,…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Hapčyna vnučka

    Siête stałosie v marciovi.

    Porankami šče trochi moroziło, ale dniom sonečko dobre hrêło, sniêh davno rozstav napreč. Posliêdnich para dion pohoda była vže vesnianaja.Agata šparko išła z dočkoju na prystanok, vony vybralisie do Biłostoku do dochtora. Marjola raz-po-raz pudbihała, starajučysie pospiêti za materoju, a siête ne było takoje proste…. ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

Mierzył się z bolesną przeszłością, w swym życiu wiele osiągnął

Сяргей Нічыпарук (1949-2024)
Сяргей Нічыпарук (1949-2024)

26 września zmarł Sergiusz Niczyporuk, ważna postać naszej mniejszości i nie tylko. Miał 75 lat, urodził się w Zaleszanach koło Kleszczel. Jego rodzina boleśnie została dotknięta pacyfikacją tej wsi 29 stycznia 1946 r. przez oddział pod dowództwem Romualda Rajsa ps. „Bury”. Zginęli wówczas jego dwaj przyrodni bracia i ich matka, ojcu udało się zbiec. Siaroża był jego synem z drugiego związku. 

Kilkanaście lat temu w telewizyjnej debacie o Żołnierzach Wyklętych powiedział, że dla tamtej potwornej zbrodni nie ma usprawiedliwienia. Jednocześnie starał się zrozumieć walczących o wolną i niepodległą Polskę. Mówił, że na pewno godni są uszanowania, ale to nie ma nic wspólnego z tym, co wyczyniał „Bury”. I jeśli nawet wcześniej dokonał on wielu heroicznych czynów, to zabijając niewinne kobiety i dzieci stał się mordercą i zbrodniarzem. Dlatego, jak ustaliło to także śledztwo IPN, działań „Burego” nie można utożsamiać z walką o niepodległy byt państwa polskiego.

W młodości Sergiusz Niczyporuk pod wpływem ideologii „władzy ludowej” zapisał się do PZPR. W połowie lat 70. oddał legitymację partyjną i wstąpił do Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie. 

W 1981 r. był jednym z inicjatorów powstania koła NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” w Dubiczach Cerkiewnych i został jego przewodniczącym. Była to jedyna gmina zamieszkała przez prawosławnych, w której rolnicy dołączyli do tego związku. Impulsem stał się ich konflikt z ówczesnym naczelnikiem gminy. Wybuchł bunt, zorganizowano protest przed siedzibą urzędu, co ostatecznie doprowadziło do jego odwołania ze stanowiska. W tym czasie spalił się dom naczelnika, mówiono o jego podpaleniu.

Sergiusz Niczyporuk potem został prywatnym przedsiębiorcą. Budował drewniane domy, budynki gospodarcze, cerkwie. Z czasem założył w Białowieży pensjonat agroturystyczny „Sioło Budy”. Prowadził go wraz z rodziną, starając się tam kultywować tradycje białoruskie, czego oznaką były architektura i wystrój obiektów, serwowane potrawy kulinarne i pokazy obrzędowości. 

Znany był jako zdolny cieśla i budowniczy, doradzał też innym przy tradycyjnym drewnianym budownictwie regionu, by zachować to bogactwo w krajobrazie białorusko-prawosławnego Podlasia. 

Jego ostatnią szczytną inicjatywą było włączenie się w budowę Domu Zakonnego Świętej Katarzyny w Zaleszanach. Przełożoną została tam jego córka. Monaster jest symbolem pamięci i miejscem szczególnej modlitwy za ofiary zbrodni z 1946 r. Znajduje się w nim napisana w 2013 r. Zaleszańska Ikona Matki Bożej.

Sergiusz Niczyporuk był bohaterem filmu „Siaroża”, zrealizowanego w 2015 r. przez Jerzego Kalinę, wyprodukowanego przez Telewizję Biełsat. Mimo krzywd, jakie zaznali jego bliscy, w tym filmie i licznych wywiadach wzywał do pojednania, mówiąc że „jeżeli nadal będziemy się dzielić na jednych i drugich, to tak jakbyśmy znowu siali ziarno zła”.

Prezydent Andrzej Duda odznaczył go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Spoczął na cmentarzu w rodzinnych Zaleszanach. Вечная памяць!

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны. Неабходныя палі пазначаны як *

Календарыюм

Гадоў таму

  • у траўні

    – у 1085 г. дружыны Полацкага княства на чале з князем Усяславам Чарадзеем абаранілі беларускія землі ад захопніцкага нашэсьця князя кіеўскага Усяслава Манамаха. Захопнікі зьнішчылі Менск. Як пісаў кіеўскі летапісец „Не засталося ні чалавека, ні жывёлы”. – напады крыжакоў у …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (771) – перамога дружын Давыда Гарадзенскага у 1314 г. над войскамі крыжакоў пад Наваградкам.
  • (649) – у 1376 г. войскі Вялікага Княства Літоўскага на чале з князямі Кейстутам, Ягайлам, Любартам зваявалі Любліншчыну і Сандамершчыну і падышлі аж пад Кракаў. Вярнуліся зь вялікай здабычай дамоў.
  • (431) – 1494 г. – атрыманьне горадам Высокае самакіраваньня паводле магдэбургскага права.
  • (221) – 1.06.1804 г. у Наваспаскім на Смаленшчыне нар. Міхал Глінка, кампазітар, заснавальнік рускай клясычнай музыкі. Найбольш вядомыя яго творы: оперы „Жыцьцё за цара” (1836), „Руслан і Людміла” (1842), „Вальс-фантазія” (1839), скерца для аркестра „Камарынская” (1848). Памёр 15.02.1857 г. у
  • (132) – 1.06.1893 г. у Варшаве памёр Аляксандр Валіцкі (нар. 27.01.1826 г. у Вільні), кнігар, выдавец, музычны крытык і сьпявак, выканаўца песень Станіслава Манюшкі і першы ягоны бібліёграф (у 1873 г. выйшла яго кніга пра С. Манюшку).
  • (88) – 1.06.1937 г. з вакна будынку Народнага Камісарыята Унутраных Спраў БССР у Менску выкінуўся Мікалай Галадзед (нар. 21.05.1894 г. у Старым Крыўцы каля Новазыбкава), дзяржаўны дзеяч БССР, у 1927-1937 гг. старшыня СНК БССР. 14.06.1937 г. арыштаваны ў Маскве і накіраваны ў Менск.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2025 Czasopis
Social Media Auto Publish Powered By : XYZScripts.com