Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    20. Szpieg z pastarunku milicji ŭ Szudziałavie

    Kali ŭ żnivo 1944 r. krasnaarmiejcy asvabadzili tutejszyja ziemli ad hitleraŭcaŭ, kala Szudziałava ażyvilisa katoliki, jakija jaszcze za Niemca zapisalisa da Armii Krajovaj. Takuju jaczejku ŭ Kazłovym Łuzie sarhanizavaŭ vosieniu 1942 r. Adolf Filipowicz z susiedniaho Biełaha Łuha. U AK ŭstupiŭ miż inszym Adolf Ogilba…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    4. Hajnuvka zbliźka

    To był maj, pachniała Saska Kępa / Szalonym, zielonym bzem – spivała Maryla Rodowicz u radivi kirovcy autobusa, kotorym my, dvadceť učenikôv škoły v Horodčyni i jeji dyrektorka pani Renia, voročalisie dochaty z vyciečki do Varšavy…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

ў лютым

1030 – у 992 г., паводле летапісаў, былі заснаваны ў Полацку і Тураве епархіі і пастаўлены епіскапы.

895 – у 1127 г. былі аднатаваныя першыя летапісныя зьвесткі пра горад Гародня (Городна, Городень).

635 – 20 і 22 лютага 1387 г. кароль Польшчы Ягайла выдаў граматы пра наданьне прывілеяў феадалам Вялікага Княства Літоўскага, якія прынялі каталіцкае веравызнаньне.

385 – 5.02.1637 г. у Вільні памёр Іосіф Вельямін Руцкі (нар. у 1573 ці 1574 г. у Руце на Наваградчыне), уніяцкі мітрапаліт, пісьменьнік-палеміст, царкоўна-палітычны дзеяч. Пахаваны ў Вільні ў Сьвятатроіцкім манастыры.

215 – 11.02.1807 г. у Варацэвічах на Палесьсі нар. Напалеон Орда (пам. 26.04.1883 г. у Варшаве, пахаваны у Янаве Палескім), мастак, кампазітар.

170 – 21.02.1852 г. у Менску адбылася пастаноўка трупай Вінцэнта Дунін-Марцінкевіча першай беларускай опэры „Ідылія” С. Манюшкі і К. Кшыжаноўскага.

150– 29.02.1872 г. у Крынках Аршанскага пав. нар. Вітольд Бялыніцкі-Біруля, вядомы мастак пэйзажыст. З 1947 г. жыў пад Менскам. Памёр 18.06.1957 г. у Твэры, пахаваны на Новадзявічых могілках у Маскве.

140 – 10.02.1882 г. у Вільні нар. Францішак Умястоўскі (Дзядзька Пранук), празаік і публіцыст, ініцыятар выданьня „Нашай Долі”, рэдактар-выдавец газэты „Беларускі Дзень” (1927 – 1928), жыў у міжваенны час у Вільні. У 1939 г. змабілізаваны ў польскае войска, у красавіку 1940 г. загінуў у Катыні.

140 – 4.02.1882 г. у Слуцку нар. Фабіян Шантыр, празаік і публіцыст, дзеяч беларускага руху падчас І сусьветнай вайны, муж Зоські Верас. Расстраляны бальшавікамі ў  красавіку 1920 г.

130 – 27.02.1887 г. у в. Новы Двор, Менскага павету нар. Алесь Гарун (сапр. прозьвішча Аляксандр Прушынскі), дзеяч беларускага нацыянальнага руху, пісьменьнік, журналіст. Адзін са стваральнікаў Беларускай Народнай Рэспублікі, беларускага войска. Памёр 28.07.1920 г. у Кракаве, пахаваны на Ракавіцкіх могілках.

120 – 2.02.1902 г. у Новым Двары на Сакольшчыне нар. Станіслаў Грынкевіч (18.05.1945 г. расстраляны саветамі), лекар, грамадзка-культурны, палітычны дзеяч, літаратар, публіцыст.

120 – 24.02.1902 г. у в. Кацёлкі, Пружанскага павету нар. Янка Хвораст (памёр 1.07.1983 г.), балетмайстар, зьбіральнік беларускага харэаграфічнага фальклёру.

120 – 28.02.1902 г. нар. Павал Гаўрыленка (пам. 2.02.1961 г.), жывапісец, заснавальнік Саюзу Беларускіх Мастакоў.

120 – 14.02.1907 г. у Мінску нар. Алесь (сапр. Пётр) Звонак, паэт і перакладчык. Памёр у Мінску 2.02.1996 г.

115 – 23.02.1907 г. у в. Арляняты на Ашмяншчыне нар. Станіслаў Станкевіч (пам. 6.11.1980 г. у ЗША), грамадзкі дзеяч, настаўнік, літаратуразнавец і журналіст. Выпускнік у 1933 г. польскай і славянскай філялёгіі Віленскага Унівэрсытэту, у 1936 г. атрымаў дактарат гэтай вучэльні. Да 1941 г. працаваў настаўнікам, займаўся навуковай працай. У 1944-1945 гг. рэдагаваў у Бэрліне газэту „Раніца”, з 1945 па 1947 быў настаўнікам беларускай літаратуры ў Гімназіі імя Янкі Купалы ў Нямеччыне. У. 1948-1962 гг. рэдагаваў у Мюнхене газэту „Бацькаўшчына”. З 1963 г. пераняў рэдагаваньне газэты „Беларус” у ЗША, якую рэдагаваў да сьмерці ў 1980 г. Быў пастаянным супрацоўнікам беларускай сэкцыі Радыё Свабода, рэдактарам навуковых „Запісаў”.

110 – 1.02.1912 г. у Вільні адбылася першая пастаноўка п’есы Янкі Купалы „Паўлінка” (у прысутнасьці аўтара).

110 – 5(18).02.1912 г. памёр Іван Трутнеў (нар. У 1827 г. у  Ліхвіне Калужскай губ.), жывапісец і настаўнік. У 1866 г. арганізаваў і ўзначаліў Віленскую рысавальную школу, якой кіраваў да сьмерці. Праз яе прайшлі літоўскія і беларускія мастакі, м. інш. Язэп Драздовіч. Пахаваны на праваслаўных могілках у Вільні.

100 – 24.02.1922 г. памёр у Вільні Ядвігін Ш. (Антон Лявіцкі – нар. 4.01.1869 г. у маёнтку Дабосьна (зараз Жылічы) на Магілёўшчыне, празаік і публіцыст, працаваў у „Нашай Ніве” (1909 – 1910), „Беларусе” (1913), у рэдакцыі „Сахі” і „Лучынкі” (1913 – 1915). Пахаваны на Росе ў Вільні.

95 – 28.02.1927 г. у Вільні выйшаў з друку апошні нумар грамадаўскай газэты „Наш Голас”.

90 – 26.02.1932 г. у Менску выйшаў І нумар тыднёвіка „Літаратура і Мастацтва”.

70 – 16.02.1952 г. у Менску памёр Еўсьцігней Міровіч (Дунаеў) (нар. 10.08.1878 г. у Пецярбургу), акцёр, драматург, рэжысёр, тэатральны дзеяч. У 1957 г. выйшаў яго зборнік „П’есы”. Пахавны на Вайсковых могілках у Менску

65 – 25.02.1957 г. у Бялынавічах Касьцюковіцкага р-на на Магілёўшчыне нар. Алесь Пісьмянкоў, сучасны беларускі паэт.

Апрацавалі Лена Глагоўская

і Вячаслаў Харужы

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў снежні

    760 – У 1263 г. паявілася першая пісаная зьвестка пра вядомы Ляшчынскі манастыр, які знаходзіўся на прадмесьці Пінска. 755 – 9.12.1268 г. быў забіты галіцкім князем Львом Данілавічам Войшалк, князь наваградзкі, вялікі князь ВКЛ (1263 – 1267) 735 – Пасьля …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (786) – 1237 год. Разгром войскамі князя Данілы Раманавіча крыжацкіх рыцараў пад Драгічынам на Бугу.
  • (122) – 3.12.1901 г. у  в. Кубельнікі каля Бераставіцы на Гарадзеншчыне нар. Мікола Марцінчык (пам. 23.05.1980 г.), нацыянальна-палітычны дзеяч, лекар. Скончыў Віленскі Унівэрсытэт у 1927 г., зьяўляўся адным з кіраўнікоў Беларускага Студэнцкага Саюзу, быў рэдактарам часопіса „Студэнцкая Думка”, дзеячам Грамады, Таварыства Беларускай Школы. Настаўнічаў у Віленскай Беларускай Гімназіі. Некалькі разоў быў арыштаваны польскай паліцыяй, у 1931 г. сасланы зь Вільні пад нагляд паліцыі. Працаваў лекарам у Нараўцы на Беласточчыне. У 1948 г. арыштаваны органамі савецкай бяспекі. 12.08.1949 г. прыгавораны на 10 гадоў лагераў, сасланы ў Варкуту. У 1956 г. вярнуўся ў Гародню, дзе і памёр. Пахаваны на Алекшыцкіх могілках на Гарадзеншчыне.
  • (54) – 3.12.1969 г. памерла Рыта Млодак (нар. 27.02.1906 г. у Менску), сьпявачка сапрана. Закончыла музычны тэхнікум у Віцебску (1928 г.) і Беларускую студыю оперы і балета (1933), у 1933-1959 гг. салістка Дзяржаўнага тэатра оперы і балета БССР у Менску.
  • (29) – 3.12.1994 г. у Менску памерла Ірына Ждановіч (нар. 27.09.1906 г. у Менску), актрыса, дачка акцёра і рэжысёра Флярыяна Ждановіча. Сцэнічную дзейнасьць пачала ў Першым беларускім таварыстве драмы і камэдыі, з 1920 г. працавала ў Тэатры імя Янкі Купалы. Пахаваная на Усходніх могілках.

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Copyright © 2023 Czasopis