-
Marcin M. ze Świdnicy poprosił o azyl w Białorusi. To kolejny Polak po Emilu Czeczko, dezerterze z polskiej armii, który szuka schronienia w Mińsku. Mężczyzna, robiący ostatnio karierę w białoruskich i rosyjskich mediach, twierdzi, że jest poszkodowany przez „wartości wolnej Europy i nastroje rusofobiczne”. Jak napisał na Twitterze rzecznik ministra-koordynatora służb specjalnych Stanisław Żaryn, „Marcin M., to prorosyjski aktywista, który od lat prowadził działalność zbieżną z propagandą Kremla. Szczególnie mocno angażował się w publikowanie treści przeciwko Ukrainie”. Prokuratura okręgowa w Świdnicy wszczęła śledztwo i na podstawie dowodów przedstawiła Marcinowi M. zarzuty pochwalania wojny napastniczej oraz zbrodni popełnionych na ludności ukraińskiej z racji przynależności narodowościowej.
- Pod koniec maja minister obrony Białorusi Wiktar Chrenin poinformował, że na rozkaz Alaksandra Łukaszenki w kraju będzie tworzona milicja ludowa. Jej jednostki „będą musiały wykonywać zadania, których nie podejmują regularne oddziały armii i obrony terytorialnej: pilnowanie porządku publicznego i wspomaganie lokalnych inspektorów milicji, ochrona mienia przed grabieżą i innymi naruszeniami prawa, egzekwowanie godziny policyjnej i ograniczanie ruchu pojazdów, prowadzenie rozpoznania oraz identyfikacja kolaborantów, szpiegów i sabotażystów” – czytamy w rządowych źródłach.
- 31 maja sąd obwodu mińskiego uznał 37-letniego Wiaczasława Malejczuka z Pińska za winnego z artykułów kodeksu karnego mówiących o „przygotowaniu zamachu terrorystycznego”, „nielegalnym obchodzeniu się z materiałami wybuchowymi” i „nielegalnym obchodzeniu się z materiałami łatwopalnymi”. Niedoszły „terrorysta” został skazany na 22 lata kolonii karnej.
- W dniach 4-6 czerwca z wizytą w Białorusi przebywał patriarcha moskiewski Cyryl. Po złożeniu wieńców pod pomnikiem Zwycięstwa w Mińsku przewodniczył nabożeństwu w soborze Świętego Ducha. Patriarcha spotkał się z Aleksandrem Łukaszenką i uczestniczył w uroczystościach religijnych w Połocku z okazji 1030-lecia obecności prawosławia na ziemiach białoruskich i istnienia diecezji połockiej.
- 6 czerwca w sądzie obwodowym w Mińsku rozpoczął się proces trzech dziennikarzy i redaktorów niezależnej agencji informacyjnej Biełapan oraz partnerki jednego z nich. Rozprawa odbywała się przy drzwiach zamkniętych. Wszyscy są oskarżeni o ekstremizm, organizację zamieszek, przestępstwa podatkowe, a nawet zdradę stanu. Grozi im za to do 15 lat więzienia. W sierpniu 2021 r. do redakcji BiełaPAN wkroczyły milicja i KGB – jej pracowników zatrzymano, sprzęt skonfiskowano, a serwery zostały zablokowane. W listopadzie 2021 r. agencję uznano za „formację ekstremistyczną”.
- Niektórzy białoruscy milicjanci i żołnierze odmówili udziału w ćwiczeniach przy białorusko-ukraińskiej granicy – poinformował sztab Światłany Cichanoŭskiej, opozycyjnej konkurentki Łukaszenki, przebywającej na emigracji. Rodziny funkcjonariuszy opublikowały w Internecie zdjęcia, z których wynika, że osoby te zostały dotkliwie pobite przez białoruskie służby.
- W Grodnie rozpoczął się proces 12 przeciwników reżimu Łukaszenki, których służby połączyły w jedną „grupę Autochowicza”. Oskarżonymi w sprawie poza Mikałajem Autochowiczem są także prawosławny duchowny z Żabinki Siarhiej Razanowicz wraz z żoną Lubowią, synami Pawłem i Dzmitryjem, małżeństwo Iryna i Anton Mielcherowie, Uładzimir Hundar, Wolha Majorawa, Halina Dzierbysz, Wiktar Sniehur i Paweł Sawa. Zarzuca się im przeprowadzenie i szykowanie zamachów terrorystycznych po sfałszowanych wyborach prezydenckich w 2020 r. (nikt nie zginął w wyniku ich działań). Samemu Autochowiczowi za zarzucane czyny grozić może nawet kara śmierci.
- Znana białoruska socjolożka Tacciana Wadałażskaja została skazana na 2,5 roku pozbawienia wolności w otwartym zakładzie karnym. Postawiono jej zarzuty „organizacji i przygotowania działań rażąco naruszających porządek publiczny lub czynny udział w takich działaniach”. Tacciana Wadałażskaja jest doktorem socjologii, ekspertem Agencji Technologii Humanistycznych, koordynatorem białoruskiego Uniwersytetu Latającego oraz starszą analityk Centrum Transformacji Europejskiej. Od początku jest zaangażowana w prace komitetu organizacyjnego Międzynarodowego Kongresu Naukowców Białorusi.
- Od 13 czerwca w 80 rejonach obwodu homelskiego przy granicy z Ukrainą wprowadzono zakaz wstępu do lasu. Stosowne rozporządzenie wydało ministerstwo gospodarki leśnej. W wymienionych miejscach rozlokowane są garnizony wojsk rosyjskich atakujące Ukrainę.
- Dodatkowe wojska w sile siedmiu batalionów wysłała Białoruś na granicę z Ukrainą. Zgodnie z oficjalnym komunikatem władz działania te mają związek z manewrami, jednak zdaniem strony ukraińskiej białoruskie wojsko stanowi potencjalne zagrożenie dla i tak bardzo napiętej sytuacji w tym rejonie. Aleksander Łukaszenka w jednym ze swoich wystąpień powiedział wprost, że „trzeba może będzie walczyć o zachodnią Ukrainę”, by nie została „odrąbana” przez wrogi Zachód.
- 15 czerwca w Mińsku odbyła się konferencja poświęcona „zbrodniom dokonanym przez Armię Krajową na narodzie białoruskim w latach 1939-1953”. Wydarzenie zorganizowała organizacja „Biała Ruś”, założona w 2004 r., wspierająca reżim Aleksandra Łukaszenki i przez niego finansowana.
- Książki Światłany Aleksijewicz, białoruskiej laureatki literackiej Nagrody Nobla, mają zniknąć ze szkolnych bibliotek. Wydano stosowne rozporządzenie, do którego dołączono listę 33 zakazanych pisarzy, członków rozwiązanego przez władzę Związku Pisarzy Białoruskich, który reżim Łukaszenki uznał za organizację ekstremistyczną.
- Białoruski sąd uznał spółkę TUT BY MEDIA za „organizację ekstremistyczną”. Decyzja ta oznacza, że działalność spółki jest na terytorium Białorusi zabroniona i firma zostanie zlikwidowana. Dodatkowo nie można wykorzystywać jej symboliki i atrybutów – grozi za to odpowiedzialność karna. TUT BY MEDIA to właściciel portalu tut.by, który 18 maja 2021 r. został zablokowany przez władze pod zarzutem rozpowszechniania fałszywych informacji. Aresztowano wówczas co najmniej 18 jego pracowników.
- 22 czerwca w obwodzie homelskim przy granicy z Ukrainą rozpoczęły się ćwiczenia przygotowujące komisariaty wojskowe do mobilizacji poborowych i rezerwistów. W ćwiczeniach wzięły udział jednostki Sił Operacji Specjalnych.
- W Białorusi załamał się rynek nowych samochodów. Potwierdzają to dane za I kwartał, a także informacje z maja, według których w dziesięciomilionowej Białorusi sprzedano zaledwie 629 nowych aut. To o 30 proc. mniej niż w kwietniu i o 80 proc. mniej niż w ubiegłym roku. Dla porównania w Polsce w pierwszym kwartale tego roku sprzedano 102 048 nowych samochodów. Kryzys na motoryzacyjnym rynku jest spowodowany zachodnimi sankcjami nałożonymi na Białoruś i Rosję i wycofaniem się właściwie wszystkich znaczących marek z tych krajów.
- Jak ocenia portal Dev.by zajmujący się IT, z Białorusi mogło wyjechać od 16 do 23 tysięcy informatyków. Większość z nich wybrała Polskę – 8-10 tys. osób. Do Gruzji wyjechało 2-4 tys. informatyków, tyle samo na Ukrainę, 2-3 tys. na Litwę, do 2,5 tys. do Uzbekistanu. Zmusiły ich do tego sankcje nałożone przez Zachód na reżim Łukaszenki i pogarszająca się w związku z tym sytuacja ekonomiczna kraju.