Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (3)

    Na UB u Sakołcy i pośle ŭ sudzie ŭ Biełastoku abvinavaczanych i śviedkaŭ asablivo szczacielno raspytvali pra sąd doraźny, jaki Niemcy pierad rasstrełam zrabili ŭ vadzianym mlinie ŭ Nietupie. Hety dzieravianny budynak staić i dziś nad reczkaj pry szasie da Kruszynianaŭ nidaloko vioski Biełahorcy. Daŭno…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

На Падляшшы

■26 stycznia ogłoszono laureatów 30. edycji Nagrody im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. Kapituła pod przewodnictwem Eugeniusza Czykwina, redaktora naczelnego Przeglądu Prawosławnego, uhonorowała w tym roku: arcybiskupa Tirany, Durres i całej Albanii Anastasiosa (Yannoulatosa), ks. Michela Quenot, prawosławnego duchownego ze Szwajcarii, znawcę ikony, prof. Andrzeja Romanowskiego, polonistę i publicystę, Jana Smyka, dziennikarza Polskiego Radia i działacza społecznego oraz Stowarzyszenie Ukraińskich Prawosławnych Dziennikarzy. Nagroda jest przyznawana za wybitne osiągnięcia w dziedzinie rozwoju duchowości, myśli, kultury prawosławnej oraz za działalność na rzecz zbliżania chrześcijan.

■31 stycznia, w 73. rocznicę pacyfikacji prawosławnych wsi powiatu bielskiego przez oddział PAS NZW dowodzony przez „Burego”, odbyły się w Bielsku Podlaskim uroczystości upamiętniające te tragiczne wydarzenia. Ich uczestnicy wzięli udział w specjalnym nabożeństwie w cerkwi Opieki Matki Bożej, następnie złożyli kwiaty na grobie furmanów, zamordowanych 31 stycznia 1946 r. w lesie pod Puchałami Starymi (ich szczątki spoczęły na cmentarzu w Bielsku Podlaskim), po czym zgromadzili się na okolicznościowym spotkaniu. Uroczystości przygotował Społeczny Komitet Organizacyjny w porozumieniu z prawosławną parafią Opieki Matki Bożej.

■Katedra Teologii Prawosławnej na Uniwersytecie w Białymstoku ma już 20 lat. To jedyna tego typu jednostka naukowa w Polsce. Powołująca ją do życia uchwała Senatu Uniwersytetu w Białymstoku z 14 października 1998 r. weszła w życie z początkiem lutego 1999 r., natomiast uroczysta inauguracja jej działalności miała miejsce 5 marca tego samego roku. Swoje święto Katedra Teologii Prawosławnej obchodzi 12 lutego, w dniu patronów – trzech wielkich teologów – Bazylego Wielkiego, Grzegorza Teologa i Jana Chryzostoma. Z tej okazji w soborze św. Mikołaja w Białymstoku odbyło się 12 lutego uroczyste nabożeństwo, podczas którego modlono się także w intencji Katedry i jej pracowników.

■12 lutego wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski podpisał umowy z wykonawcami na przebudowę przejścia drogowego w Kuźnicy Białostockiej. Dzięki niej poprawi się jego przepustowość i bezpieczeństwo oraz przyspieszona zostanie kontrola oczekujących w kolejce na przekroczenie granicy. Środki na realizację inwestycji pochodzą z unijnego Programu Współpracy Transgranicznej Polska – Białoruś – Ukraina 2014-2020 (90 proc.) oraz budżetu wojewody. Zakończenie prac przewidywane jest na lipiec 2020 r.

■13 lutego burmistrz Hajnówki Jerzy Sirak odmówił wydania zgody na IV Hajnowski Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Wcześniej – 7 lutego – w trakcie nadzwyczajnej sesji rady miejskiej hajnowscy radni (przy nieobecności radnych PiS) wyrazili dezaprobatę dla organizacji marszu gloryfikującego „Burego”. Władze miasta uznały marsz za prowokacyjny, mogący przyczynić się do konfliktów na tle narodowościowym, przypominając jednocześnie o wykorzystywaniu w jego trakcie symboli neofaszystowskich. Sąd oddalił administracyjny zakaz władz Hajnówki.

■14 lutego oficjalna delegacja białoruska na czele z przewodniczącym Rady Republiki Zgromadzenia Narodowego Białorusi Michaiłem Miasnikowiczem i marszałkiem Senatu RP Stanisławem Karczewskim gościła w Białymstoku. Goście odwiedzili Uniwersytet Medyczny, spotkali się z wojewodą podlaskim Bohdanem Paszkowskim i marszałkiem województwa podlaskiego Arturem Kosickim. Miasnikowicz rozmawiał też z przedstawicielami mniejszości białoruskiej w Polsce, zamieszkującej Podlasie. Poza oficjalnym planem wizyty białoruski gość odwiedził też wieś Zaleszany, spaloną w 1946 r. przez oddział kapitana Romualda Rajsa „Burego”, spotkał się z jej mieszkającymi oraz złożył wieniec pod krzyżem upamiętniającym cywilne ofiary tej zbrodni (zginęło wówczas 16 osób, w tym siedmioro dzieci).

Пачэсны госць з Мінска Міхаіл Мясніковіч падчас сустрэчы з беларусамі Падляшша паміж маршалкам ваяводства Артурам Касіцкім (справа) і ваяводам Багданам Пашкоўскім ды дырыжорам беларускіх калектываў Алінай Негярэвіч (злева)
Пачэсны госць з Мінска Міхаіл Мясніковіч падчас сустрэчы з беларусамі Падляшша паміж маршалкам ваяводства Артурам Касіцкім (справа) і ваяводам Багданам Пашкоўскім ды дырыжорам беларускіх калектываў Алінай Негярэвіч (злева)

■20 lutego w Akademii Supraskiej odbyła się promocja książki Krystyny Czerni „Nowosielski – sztuka sakralna. Podlasie, Warmia i Mazury, Lublin”, opisująca realizacje sakralne artysty w wymienionych miejscach. Publikacja ukazała się dzięki współpracy samorządów województwa podlaskiego i warmińsko-mazurskiego, Muzeum Podlaskiego w Białymstoku oraz Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie. Spotkaniu towarzyszył wernisaż wystawy „Nowosielski. Malarz – Filozof – Teolog”, na której zostały zaprezentowane projekty i szkice autorstwa Jerzego Nowosielskiego. Gośćmi spotkania, poza autorką książki, byli m.in. Piotr Sawicki i Bogusław Florian Skok – autorzy zdjęć dotyczących Podlasia – oraz prof. Leon Tarasewicz.

Promocja książki Krystyny Czerni „Nowosielski – sztuka sakralna. Podlasie, Warmia i Mazury, Lublin” w Akademii Supraskiej (Фота Міры Лукшы)
Promocja książki Krystyny Czerni „Nowosielski – sztuka sakralna. Podlasie, Warmia i Mazury, Lublin” w Akademii Supraskiej
(Фота Міры Лукшы)

■21 lutego w Zespole Szkół Niepublicznych św.św. Cyryla i Metodego w Białymstoku odbyła się 7. doroczna edycja „Biełaruskaj Dyktouki” (białoruskiego dyktanda). Uczestniczyło w niej około siedemdziesięciu młodych ludzi uczący się języka białoruskiego, a także nauczyciele, zaproszeni goście, dziennikarze oraz politycy i działacze białoruskiej mniejszości z Podlasia. Po raz pierwszy na „Dyktouku” przyjechała grupa młodzieży z Białorusi – uczniowie liceum im. Maszerawa z Brześcia, a z Warszawy przybył radca ambasady Białorusi w Polsce Jury Kułabuchau. Dyktouka odbywała się też w Bielsku Podlaskim. Data 21 lutego nie jest przypadkowa – tego dnia przypada Dzień Języka Ojczystego.

■23 lutego odbył się IV Hajnowski Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych, zorganizowany przez środowiska narodowe – m.in. ONR. Uczestnicy marszu przeszli przez centrum miasta z biało-czerwonymi i ONR-owskimi flagami, nieśli baner z wizerunkami żołnierzy wyklętych i hasłem „Cześć i chwała bohaterom”. Wśród transparentów był np. poświęcony Romualdowi Rajsowi „Buremu” i Józefowi Kurasiowi, ps. „Ogień”, na którym widniało hasło: „Najwięksi wyklęci z wyklętych – nasi bohaterowie”. Przypomnijmy, że oddział „Burego” dokonał w 1946 r. mordów na ludności cywilnej w prawosławnych, białoruskich wsiach. Z rąk oprawców zginęło 79 osób, w tym kobiety i dzieci.

■Symboliczną kontrdemonstrację zorganizowali w Hajnówce Obywatele RP. Na trasie przemarszu wykonali na asfalcie napis „79 ofiar” i usypali na nim płatki kwiatów – tak, aby musieli przejść po nim narodowcy. Obie grupy rozdzieliła policja.

■Aby zwrócić uwagę na prowokacyjny charakter marszu, nieformalna grupa zorganizowała symboliczny wiec pamięci Wiecznaja Pamiat’ przy pomniku ofiar wojen i represji na Skwerze Dymitra Wasilewskiego. Odczytano listę ofiar zamordowanych przez oddział Romualda Rajsa „Burego”, zapalając każdej symboliczną świecę. Wcześniej w hajnowskiej cerkwi Jana Chrzciciela po liturgii została odprawiona panichida. Zaprezentowana też została wystawa „Nasza pamięć / Наша памяць”, przygotowana przez Białoruskie Towarzystwo Historyczne i Fundację Kamunikat.org. Koordynatorami wydarzenia byli lokalna społeczniczka Ewa Moroz-Keczyńska i nasi koledzy z Czasopisu, hajnowianka Alina Krutel i Tomasz Sulima z Bielska Podlaskiego. Komentarz

■Prezydent Tadeusz Truskolaski poinformował, że wystąpi do Rady Miasta o przyznanie honorowego obywatelstwa Białegostoku arcybiskupowi Jakubowi, ordynariuszowi prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej. Uroczystość nadania tej godności miałaby się odbyć 30 marca.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў кастрычніку

    1005 – 1019 г. першая згадка ў летапісах пра Бярэсьце. 710 – 1314 г. князь Давыд Гарадзенскі разбіў вялікі паход крыжакоў на Наваградак. 625 – 1399 г. паражэньне ад татараў арміі Вялікага Княства Літоўскага на чале зь князём Вітаўтам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (437) – атрыманьне ў 1587 г. горадам Лідай самакіраваньня паводле магдэбурскага права.
  • (133) – 18.10.1891 г. нар. Лукаш Голад, праваслаўны сьвятар, прыхільнік беларусізацыі праваслаўнай царквы, за што парасьледаваўся польскімі ўладамі. У 1927-1928 гг. у Вільні рэдагаваў і выдаваў часопіс „Праваслаўная Беларусь”. Памёр 6.11.1947 г. у Вільні, дзе і пахаваны на праваслаўных могілках.
  • (131) – 18.10.1893 у Каўнасе нар. Уладзімір Уладамірскі (сапраўднае Малейка), акцёр. Сцэнічную дзейнасьць пачынаў у 1920 г. у Бабруйску. У гг. 1924-1959 іграў у тэатры імя Янкі Купалы ў Менску. Памёр 24.01.1971 г. у Менску, пахаваны там на Усхoдніх могілках.
  • (118) – 18.10.1906 г. у Зарудзічах на Смаргоншчыне нар. Алесь Салагуб, беларускі паэт, вязень Лукішак. Закончыў Віленскую беларускую гімназію (1927), у 1928 г. нелегальна перайшоў у БССР, дзе закончыў Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт (1931). 10.08.1933 г. быў арыштаваны  і 17.05.1934 г. расстраляны. Друкаваўся з 1925 г., у 1929 г. у Менску выйшаў зборнік вершаў „Лукішкі”. У 1961 г. у часопісе „Полымя” апублікаваны яго „Лукішскі дзёньнік”.
  • (106) – 18.10.1918 г. у Віцебску памёр Уладзімір Стукаліч, гісторык і краязнавец. Нар. 28.10(9.11.)1856 г. у Якабштаце Курляндзкай губ. Гадаваўся ў Віцебску, дзе закончыў гімназыю. У гг. 1879-1883 вучыўся на юрыдычным факультэце Пецярбургскага унівэрсытэта. Працаваў у казённых палатах у Слоніме, Гродне, Віцебску. У 1886 абараніў кандыдацкую дысэртацыю „Юрыдычнае становішча гарадзкіх абшчын у Заходняй Русі”. Працаваў адвакатам у Віцебску. Пісаў працы пра Аляксея Сапунова, Міколу Нікіфароўскага, выказваўся за адкрыцьцё унівэрсытэта ў Віцебску. Быў адным са стваральнікаў і членам Віцебскай вучонай архіўнай камісыі.
  • (105) – 18.10.1919 г. у в. Старое Сяло на Меншчыне нар. Усевалад Кароль – палітычна-грамадзкі дзеяч. У 1928-1929 гг. вучыўся ў беларускай гімназіі ў Радашковічах. З 1929 г. вучань Віленскай Беларускай Гімназіі, якую закончыў у 1936 г. Пасьля студэнт мэдычнага факультэту Віленскага Унівэрсытэту.
  • (104) – 18.10.1920 г. закончыліся ваенныя дзеянні паміж Польскім войскам і Чырвонаю арміяй.
  • (53) – 18.10.1971 г. у Бальбінаве (Латвія) памёр кс. Язэп Гайлевіч (нар. 26.02.1893 г. у Драздах Дзісенскага пав.), прыхільнік беларусізацыі каталіцкага касьцёла, дзеяч Беларускага руху ў Латвіі.
  • (33) – 18.10.1991 г.  памёр у Вішневе Пятро Бітэль (нар. 19.06.1912 г. у Радуні), настаўнік, пісьменьнік і перакладчык, м. інш. „Пана Тадэуша” на беларускую мову; вязень сталінскіх лагероў (1950-1956).

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis