Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (3)

    Na UB u Sakołcy i pośle ŭ sudzie ŭ Biełastoku abvinavaczanych i śviedkaŭ asablivo szczacielno raspytvali pra sąd doraźny, jaki Niemcy pierad rasstrełam zrabili ŭ vadzianym mlinie ŭ Nietupie. Hety dzieravianny budynak staić i dziś nad reczkaj pry szasie da Kruszynianaŭ nidaloko vioski Biełahorcy. Daŭno…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • „Ja choču byti bliźka ludiam”

    Rozhovôr Jana i Haliny Maksimjukov z poetkoju Zojoj Sačko

    Jan: Čy pomniš, koli v tebe zjavivsie impuls, kob napisati peršy viêrš? I na jakôj movi tobiê napisałosie? Zoja: O, ja dumała, što ty tak i načneš… Ja učyłaś u školi v Parcievi, de była prykładnoju učenicieju. Pan od pôlśkoji movy skazav prynesti viêršyki pud… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

у сакавіку

455 – 11 сакавіка 1566 г. быў зацьверджаны Другі Статут Вялікага Княства Літоўскага – збор законаў, вялікі помнік беларускай юрыдычнай думкі ды пісьменнасьці.

440 – 1 сакавіка 1581 г. утварэньне Галоўнага Літоўскага Трыбуналу – найвышэйшага апэляцыйнага, судовага воргану Вялікага Княства Літоўскага.

340 – у 1681 г. памёр а. Арсеній – славуты беларускі разьбяр па дрэву, манах Куцеінскага манастыра (каля Воршы). На чале брыгады разьбяроў аздобіў Аружэйную палату маскоўскага Крамля і Каломенскі палац.

170 – 27.03.1851 г. ва Усьвятах на Віцебшчыне нар. Аляксей Сапуноў, гісторык, археограф і краязнавец. Памёр 2.10.1924 г. у Віцебску.

150 – 25.03.1871 г. у Цьверы нар. Мар’ян Абрамовіч, аўтар беларускай брашуры „Дзядзька Антон” (1892, Тыльзіт), рэвалюцыянер-народнік. Памёр 7.01.1925 г. у Варшаве.

140 – 13.03.1881 г. беларускі рэвалюцыянер, народаволец Ігнат Грынявіцкі кінутай ім бомбай забіў расійскага цара Аляксандра ІІ, а сам сьмяротна параніў сябе.

125 – 2.03.1896 г. у Поразаве, Ваўкавыскага павету нар. кс. Станіслаў Глякоўскі – сьвятар, беларускі грамадзкі дзеяч. Да верасьня 1929 г. быў пробашчам у Трычоўцы каля Беластока. З 1929 г. дзейнічаў у Вільні, быў між іншым выдаўцом дзіцячага часопіса „Пралескі” (рэдагавала Анеля Каткавічанка), выкладчыкам у Віленскай Беларускай Гімназіі. З 1938 г. (пасьля высылкі кс. А. Станкевіча) узначаліў у Вільні беларускую парахвію сьв. Мікалая. Загінуў  у сьнежні 1941 г. у Менску.

125 – 5.03.1896 г. у в. Нізок каля Узды нар. Кандрат Крапіва (сапр. прозьвішча Атраховіч, пам. 8.01.1991 г.), пісьменьнік, мовазнавец, партыйны дзеяч. Аўтар папулярных баек і п’ес.

125 – 24.03.1896 г. у Супрасьлі каля Беластока нар. Вера Матэйчук (Маслоўская, Карчэўская) – беларуская нацыянальная дзеячка. Памерла 23.01.1981 г., пахаваная на праваслаўных могілках у Супрасьлі.

103 – 25.03.1918 г. Рада Беларускай Народнай Рэспублікі ў Трэцяй устаўнай грамаце абвясьціла пра аддзяленьне Беларусі ад Расіі ды ўтварэньне вольнай і незалежнай Беларускай Народнай Рэспублікі.

100 – 18.03.1921 г. у Рызе быў падпісаны мірны дагавор паміж РСФСР і УССР а Польшчай, у выніку якога беларускія землі былі падзеленыя паміж суседнія дзяржавы.

100 – 22.03.1921 г. у Вільні выйшаў першы нумар газэты „Беларускі Звон”, якога выдаўцом ды рэдактарам быў Францішак Аляхновіч. Газэта выдавалася да 24.02.1923 г.

95 – 16.03.1926 г. у Вільні выйшаў з друку апошні нумар газэты зьвязанай зь Беларускай Сялянска-Работніцкай Грамадой „Беларуская Ніва” (паяўлялася 3 разы ў тыдзень). Між іншым на яе старонках былі публікаваныя карэспандэнцыі зь Беласточчыны.

90 –  у сакавіку 1931 г. надрукаваны быў у Вільні апошні нумар часопіса „Родная Мова”, якога выдаўцом быў Беларускі Гаспадарскі Зьвяз. Рэдактарам выданьня быў Янка Станкевіч.

90 – 19.03.1931 г. у Каломне Маскоўскай вобл. нар. Генадзь Кісялёў, гісторык ды літаратуразнавец. Друкаваўся з 1958 г., вывучаў перадусім перыяд паўстаньня 1863 г. на беларускіх землях. Дасьледаваў творчасьць Я. Коласа ды іншых беларускіх пісьменьнікаў. Памёр у Менску 14.11.2008 г., пахаваны на Кальварыйскіх могілках.

75 у сакавіку 1946 г. быў надрукаваны ў Ватэнштаце (Нямеччына) першы нумар выданьня Згуртаваньня Крывіцкіх Скаўтаў на Чыжыне „Скаўт”. Рэдагаваў Вацлаў Пануцэвіч (Папуцэвіч).

70 25.03.1951 г. у Таронта быў апублікаваны першы нумар часопіса беларускай эміграцыі „Беларускі Голас”. Рэдагаваў Сяргей Хмара. Выдаваўся да дзевяностых гадоў.

65 – 4.03.1956 г. у Беластоку выйшаў з нумарам 1 беларускі тыднёвік „Ніва”. Віншуем сяброў з юбілеем!

55 – 12.03.1966 г. адкрыцьцё ў Белавежы Беларускага этнаграфічнага музэя, які быў у пачатку семдзесятых гадоў ліквідаваны польскімі дзяржаўнымі ўладамі.

35 – 24.03.1986 г. у Беластоку адбылося арганізавана студэнтамі адно зь першых сьвяткаваньняў у пасьляваеннай Польшчы абвешчаньня незалежнасьці БНР.

Апрацавалі Лена Глагоўская і Вячаслаў Харужы

Календарыюм

Гадоў таму

  • ў кастрычніку

    1005 – 1019 г. першая згадка ў летапісах пра Бярэсьце. 710 – 1314 г. князь Давыд Гарадзенскі разбіў вялікі паход крыжакоў на Наваградак. 625 – 1399 г. паражэньне ад татараў арміі Вялікага Княства Літоўскага на чале зь князём Вітаўтам на …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (256) – 30.10.1768 г. у Жніне нар. Енджэй Сьнядэцкі, хімік, лекар, філёзаф і асьветнік. Больш за 40 гадоў жыў і працаваў у Вільні: у гг. 1797-1822 прафэсарам хіміі, 1826-1832 – мэдыцыны на Віленскім унівэрсытэце, з 1832 г. – прафэсарам Мэдыка-хірургічнай акадэміі. Памёр 11.05.1838 г. у Вільні, пахаваны на вясковых могілках у Гародніках Ашмянскага пав.  
  • (141) – 30.10.1883 г. у Лакцянах Сьвянцянскага пав. нар. Ян Семашкевіч, беларускі ксёндз і паэт (Янка Быліна). З 1933 г. служыў на Беласточчыне – у Янаве (1933-1937), Ялаўцы (1937-1939), Міхалове (1939-1946), Бомблі (1946-1956). Быў аўтарам паэтыцкіх зборнікаў „На прызьбе” (Вільня 1918, 1926), „На покуці” (Вільня 1934), рэлігійных твораў „Ружанец да Найсьвяцейшае Дзевы Марыі” (Вільня 1928), „Песьні жальбы або набожныя разважаньні аб муках і сьмерці Збаўцы Езуса Хрыста” (Вільня 1929), „Дарога крыжа” (1930). Памёр 18.02.1956 г. у Бомблі на Сакольшчыне, дзе і пахаваны побач касьцёла. На ягонай бацькаўшчыне ў Лакцянах 9–10.08.2003 г. Грамадзкае Аб’яднаньне „Вільняр” ладзіла мастацкі пленэр і краязнаўча-літаратурныя чытаньні.  
  • (132) – 30.10.1892 г. у Клешняках нар. кс. Ян Тарасевіч, беларускі рэлігійны і грамадзкі дзеяч, у 1911 г. выехаў у ЗША. Адзін з пачынальнікаў беларускага руху ў Амэрыцы. Пам. 11.06.1973 г. у абацтве сьв. Пракопа ў гор. Лайл каля Чыкага.
  • (87) – 30.10.1937 г. расстраляны Янка Нёмаскі (Пятровіч), нар. 12.04.1890 г. у Шчорсах, пісьменьнік і грамадзкі  дзеяч, працаваў у планава-эканамічных органах БССР, вучоны сакратар Інстытута Эканомікі АН БССР, намесьнік старшыні Дзяржплана БССР.
  • (85) – 28-30.10.1939 г. у Беластоку праходзіў Народны Сход Дэпутатаў, які вырашыў пра далучэньне заходнебеларускіх зямель да СССР.
  • (77) – 30.10.1947 г. у Баку нар. Валянцін Елізар’еў, выдатны беларускі балетмайстар.
  • (36) – 30.10.1988 г. у Менску каля ўсходніх могілак і ў Курапатах адбыўся мітынг-рэквіем „Дзяды”. 

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis