Pa prostu / Па-просту

  • Płacz zwanoŭ

    23. Zabytaja tragedia kala Krynak (4)

    Syne, kab adkapać ich, paprasili Bronisia Czarnamysaho z susiednich Klabanaŭcaŭ. Toj uziaŭ z saboju jaszcze dvoch mużczyn i noczu pajechali na miesca tragedii. Kali paczali raskopvać jamu, z siaredziny trysnuła kroŭ. Pamału vyciahnuli dva trupy Sidaroviczaŭ i pa cichu pryviaźli ich da Kundziczaŭ. Myła ich…ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Po pudlaśki / По-пудляські

  • Kinoman

    13. Stan nevyznačanosti

    Orła wrona nie pokona! [Antykomunistyčne hasło v vojennum stani v Pôlščy.] Statut Białoruskiego Zrzeszenia Studentów (BAS) pisavsie mnoju miêseci dva. Odnočasno my začali vyšukuvati „našych” studentuv u akademikach raznych vyžšych škôł u Varšavi i psychologično pudhotovlati jich do toho, što budemo rejestrovati biłoruśku studenćku organizaciju… ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

RSS і Facebook

ЗАПІСЫ ЧАСУ (IX.2021)

На Падляшшы

Праф. Алег Латышонак як удзельнік міжнароднай навуковай канферэнцыі ў Супраслі. На жаль сядзеў за сталом не з такім беларускім сцягам, які быць павінен Фота арганізатараў
Праф. Алег Латышонак як удзельнік міжнароднай навуковай канферэнцыі ў Супраслі. На жаль сядзеў за сталом не з такім беларускім сцягам, які быць павінен
Фота арганізатараў

■W dniach 27-28 sierpnia w Krynkach odbył się 21. Trialog. Te białoruskie spotkania intelektualistów z Polski, Białorusi i innych krajów zapoczątkował mieszkający w Krynkach pisarz Sokrat Janowicz. Jego dzieło kontynuuje obecnie w poszerzonej formule Fundacja Villa Sokrates. W tym roku Trialog odbywał się pod hasłem: „Białoruś to kobieta”. Dyskusje podzielono na trzy części – literatura, kultura, polityka. Uczestniczyły w nich aktywne w różnych dziedzinach Białorusinki, zarówno te mieszkające w Polsce od dłuższego czasu, jak i te, które musiały opuścić Białoruś w związku z trwającymi tam represjami. Ich moderatorem był dziennikarz TVP Białystok i białoruskiego Radia Racja Mikołaj Wawrzeniuk.

■29 sierpnia grupa 27 białoruskich dzieci przebywających w Białymstoku, po tym jak z rodzicami opuściły Białoruś w wyniku represji, otrzymała wyprawki szkolne. Nowi białoruscy uczniowie rozpoczęli naukę w białostockich szkołach. Wyprawki zakupiono dzięki staraniom Fundacji Białoruski Dom w Warszawie, klubów Rotary, przy wsparciu parlamentarnego zespołu ds. Białorusi.

■Władze Białegostoku wsparły białoruskich dziennikarzy, którzy w obawie przed prześladowaniami uciekli ze swego kraju. Miasto umożliwiło wynajęcie lokalu w centrum za najniższą możliwą opłatę, gdzie dziennikarze ci będą mogli bez przeszkód prowadzić swoją działalność. Formalnie ponad 70-metrowy lokal został przekazany fundacji „Linkind Media”, która ma tu zorganizować dla niezależnych, białoruskich dziennikarzy redakcję. Pracować w niej będą m.in. osoby z Grodna i Mohylewa.

■4 września w Hajnówce Bractwo Młodzieży Prawosławnej zorganizowało festiwal z okazji jubileuszu 40-lecia organizacji. Z uwagi na pandemię uroczystości zorganizowano z rocznym opóźnieniem. Organizacja powstała w 1980 roku w Warszawie pod pierwotną nazwą Koło Teologów Prawosławnych. Na jej zalegalizowanie konieczna była zgoda ówczesnych władz na wyższym szczeblu. Z okazji jubileuszu w soborze Świętej Trójcy w Hajnówce odprawiona została uroczysta liturgia. Obecni byli hierarchowie na czele z metropolitą Sawą, dawni i obecni działacze bractwa. W programie festiwalu był festyn rodzinny z warsztatami teatralnymi i tańca ludowego, teleturniejem, lotem balonem i zawodami sportowymi. Młodzieżowe bractwo w początkowym okresie miało też oblicze białoruskie. Był przez nie wydawany w języku białoruskim religijny kwartalnik „Fos”, a także – w drugim obiegu – śpiewniki z ludowymi piosenkami podlaskich Białorusinów. Obecnie bractwo jest mniej liczne – skupia kilkaset osób z całego kraju, głównie młodzież licealną i studentów – i nie przywiązuje już większej wagi do białoruskości. Najnowszą jego inicjatywą jest konkurs piosenki religijnej i ludowej, organizowany wspólnie z Białoruskim Towarzystwem Społeczno-Kulturalnym. Jak napisano w regulaminie warunkiem uczestnictwa jest przygotowanie i wykonanie jednej piosenki „w dowolnym języku”.

Асноўная частка сёлетняга Трыялогу ў Крынках Радыё Рацыя
Асноўная частка сёлетняга Трыялогу ў Крынках
Радыё Рацыя

■6 września przedstawiciele organizacji mniejszości białoruskiej w Polsce i białoruskiej diaspory wydali oświadczenie, w którym zaprotestowali przeciwko rozwiązywaniu przez reżim Aleksandra Łukaszenki znanych i zasłużonych organizacji, np. Centrum Obrony Praw Człowieka Wiasna, PEN Centr, Towarzystwa Języka Białoruskiego, Białoruskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy czy Związku Pisarzy Białoruskich. Pod opublikowanym w mediach pismem podpisali się m.in. Oleg Łatyszonek – Białoruskie Towarzystwo Historyczne, Jarosław Iwaniuk – Fundacja Kamunikat.org, Eugeniusz Wappa – Związek Białoruski w RP, Maryna Leszczewska – Fundacja Białoruś 2020, Paweł Stankiewicz – Fundacja Tutaka, Urszula Iwaniuk – Stowarzyszenie AB-BA, Tomasz Sulima – Stowarzyszenie Dziennikarzy Białoruskich.

■8 września w centrum Białegostoku odbyła się pikieta wsparcia dla represjonowanych białoruskich dziennikarzy. Zorganizowała ją białoruska diaspora stolicy Podlasia w ramach Międzynarodowego Dnia Solidarności Dziennikarzy. Po zeszłorocznych, sfałszowanych wyborach prezydenckich w Białorusi, aresztowano tam ponad 470 dziennikarzy. Do dziś w więzieniach przebywa 29 z nich.

■W dniach 13-18  września w soborze Świętej. Trójcy w Hajnówce odbyły się Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej. W tym roku w koncertach uczestniczyło blisko trzydzieści  chórów i zespołów wokalnych z Polski i zagranicy (Białorusi, Litwy, Rosji, Ukrainy i Serbii). Grand Prix tegorocznego festiwalu zdobył Kameralny Chór „Sofija” z Kijowa. Festiwal z błogosławieństwa prawosławnego metropolity warszawskiego i całej Polski Sawy organizuje Stowarzyszenie Miłośnicy Muzyki Cerkiewnej.

■17 września otwarto Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku. Jak podkreślają jego twórcy, jest ono poświęcone ludziom, którzy od końca XVI aż do połowy XX wieku byli zsyłani w głąb Rosji, a później Związku Sowieckiego oraz tym, którzy podążali tam dobrowolnie. Podczas uroczystej ceremonii obecni byli m.in.: prezydent Andrzej Duda, były prezydent Bronisław Komorowski, wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński oraz władze Białegostoku na czele z prezydentem Tadeuszem Truskolaskim.

■Zwłoki trzech imigrantów przy polsko-białoruskiej granicy odnalazła 19 września Straż Graniczna. Leżał w trzech różnych miejscach: pod Gibami niedaleko Sejn, na polu w powiecie sokólskim i we wsi Zubry w gminie Gródek. Zdaniem polskich organizacji humanitarnych, najprawdopodobniej wszyscy imigranci zmarli z powodu wyczerpania i wychłodzenia. 24 września na granicy z tego samego powodu zmarła kolejna osoba, obywatel Iraku.

■19 września rozpoczął się Białymstoku festiwal teatralny „Kierunek Wschód” – przegląd spektakli z Polski, Białorusi, Armenii i Gruzji. Wystawiono w sumie siedem spektakli. Imprezę zorganizował Teatr Dramatyczny im. A. Węgierki w Białymstoku w ramach Partnerstwa Wschodniego.

■23 września w Białymstoku rozpoczął się międzynarodowy festiwal fotografii Interphoto. Przez ponad miesiąc (do 30 października) podczas licznych wystaw prezentowane będą prace ponad 200 artystów z Polski, Czech, Białorusi, Litwy, Łotwy, Niemiec, Słowacji, Wielkiej Brytanii i Ukrainy. Wśród nich znalazły się kolaże Andreja Liankiewicza, w których przetworzył to, co zobaczył na ulicach protestującego Mińska.

■W dniach 23-26 września w Białymstoku odbył się Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej, organizowany przez Fundację Muzyka Cerkiewna w Hajnówce. Wzięło w nim udział 30 chórów z Polski i zagranicy (m.in. Litwy, Łotwy, Ukrainy, Szwecji, Rumunii, Macedonii Północnej, Węgier, Słowacji). Przesłuchaniom i koncertom w stolicy Podlasia towarzyszyły wydarzenia w festiwalowe w Sejnach, Ciechanowcu, Legionowie, Bielsku Podlaskim, Tykocinie, Narwi, Wasilkowie, Sokolu, Narewce i w Warszawie.

Адным з удзельнікаў фестывалю царкоўнай музыкі „Гайнаўка” ў Беластоку быў хор „Nova Aliança” з Афрыкі (Анголы) Радыё Рацыя
Адным з удзельнікаў фестывалю царкоўнай музыкі „Гайнаўка” ў Беластоку быў хор „Nova Aliança” з Афрыкі (Анголы)
Радыё Рацыя

■W dniach 24-26 września w Supraślu odbyła się międzynarodowa konferencja naukowa „Monastyr supraski a elity Rzeczypospolitej”. Wzięli w niej udział prelegenci z Polski, Ukrainy, Białorusi, Litwy i Serbii. Swoje referaty wygłosili m.in. przedstawiciele Białoruskiego Towarzystwa Historycznego, Doroteusz Fionik i Oleg Łatyszonek. Konferencję zorganizował Urząd Miejski w Supraślu, którego burmistrz Radosław Dobrowolski również był jednym z prelegentów. Zakończyła się ona liturgią w supraskim kościele, odprawioną w rycie bizantyjsko-ukraińskim.

■Policealne Studium Ikonograficzne w Bielsku Podlaskim skończyło 30 lat. Z okazji tego jubileuszu w Akademii Supraskiej odbyła się międzynarodowa konferencja „Odrodzenie prawosławnej ikony w Polsce w XX wieku”, podczas której usłyszeć można było referaty dotyczące sztuki ikonograficznej w Polsce, m.in.: „Śladami Adama Stalony-Dobrzańskiego – prekursora współczesnej polskiej ikonografii prawosławnej”, „Sztuka profesora Jerzego Nowosielskiego” czy „Ikona w życiu Aleksandra Sokołowa”. Wystąpili m.in. prof. Leon Tarasewicz i prof. Jerzy Uścinowicz. Organizatorami konferencji byli: Fundacja „Oikonomos”/Akademia Supraska, Policealne Studium Ikonograficzne w Bielsku Podlaskim oraz École d’Iconographie Orthodoxe Saint-André-Roublev.

■Nakładem Wydawnictwa Bratczyk z Hajnówki ukazała się książka. „Obraz sacrum. Ikonografia hajnowskich cerkwi”. Jej autorzy – ks. Krzysztof Kuderski i Emilia Sadowska – zamieścili i opisali w niej ikony znajdujące się w pięciu hajnowskich prawosławnych świątyniach.

■Straż Graniczna poinformowała, iż w sierpniu i wrześniu udaremniła w sumie ponad 7 tys. prób nielegalnego przekroczenia granicy od strony Białorusi.

Пакінуць адказ

Ваш адрас электроннай пошты не будзе апублікаваны.

Календарыюм

Гадоў таму

  • У лістападзе

    505 – 1519 г. Заканчэньне пабудовы Барысаглебскай царквы ў Навагарадку, помніка архітэктуры готыкі. 445 – 1579 г. Пераўтварэньне Віленскай Езуіцкай Акадэміі ў Віленскі Унівэрсытэт – першы унівэрсытэт ва ўсходняй Эўропе. 405 – 1619 г. Надрукаваньне „Грамматики словенския правильная синтагма” Мялеція Сматрыцкага. 325 …ЧЫТАЦЬ ДАЛЕЙ / CZYTAJ DALEJ

Календарыюм / Kalendarium

Сёньня

  • (456) – У 1568 г. пачала дзейнасьць заблудаўская друкарня ў маёнтку Рыгора Хадкевіча, у якой друкаваліся кірылічныя кнігі, між іншым „Евангельле вучыцельнае” (1569) і „Псалтыр з Часасловам” (1570).
  • (208) – 4.11.1816 г. у мястэчку Кублічы каля Лепеля нар. Арцём Вярыга-Дарэўскі (пам. у ссылцы ў Сібіры ў 1884 г.), паэт, драматург, публіцыст. Быў сябрам У. Сыракомлі, В. Дуніна-Марцінкевіча. Пісаў на беларускай і польскай мовах. Запачаткаваў беларускія пераклады творчасьці А. Міцкевіча, між іншым пераклаў „Конрада Валенрода”.
  • (137) – 4.11.1887 г. у Капылі, Слуцкага павету нар. Зьміцер Жылуновіч (літаратурны псэўданім Цішка Гартны, замучаны савецкай бясьпекай 11.04.1937 г.), пісьменьнік, выдатны беларускі дзяржаўны дзеяч. Пісаць пачаў у 1908 г. у „Нашай Ніве”.
  • (109) – у лістападзе 1915 г. у выніку стараньняў беларускіх нацыянальных дзеячаў (падчас нямецкай акупацыі) пачалі адкрывацца на Віленшчыне першыя беларускія школы.
  • (95) – 4.11.1929 г. у в. Таргуны каля Докшыц нар. Сяргей Карніловіч, выпускнік Гімназіі імя Янкі Купалы ў Віндышбэргэрдорфе (Нямеччына). З 1949 г. жыў у эміграцыі ў Кліўленд (ЗША). Адзін з самых актыўных арганізатараў беларускага грамадзка-рэлігійнага жыцьця ў гэтым горадзе, між іншым

Новы нумар / Novy numer

Папярэднія нумары

Усе правы абаронены; 2024 Czasopis