Ідэя крыжа змагарам за Беларусь нарадзілася падчас сьвяткаваньня Беларускім Культурным Таварыствам „Хатка” ў Гданьску 100. угодкаў Беларускай Народнай Рэспублікі – 25 сакавіка 2018 г. Тады мы вырашылі ўшанаваць памяць тых, якія змагаліся за вольную і дэмакратычную Беларусь. Шмат хто з іх дасюль не мае магілы, загінуўшы недзе ў савецкай высылцы ці расстраляны ў Курапатах, ці ў засьценках НКВД. Тут, над морам, пасяліліся сем’і беларускіх дзеячаў, якія былі арыштаваныя пасьля ІІ сусьветнай вайны за тое, што марылі пра сапраўдную сваю краіну і дзеля яе працавалі. Можна згадаць хаця агранома Баляслава Лапыра з Глыбокага ці доктара псіхіятра Станіслава Грынкевіча, якія невядома дзе і калі закончылі трагічна сваё жыцьцё. У Гданьску перад вайной памёр Вячаслаў Адамовіч, адзін з лідараў антыбальшавіцкага „Зялёнага Дуба”, але ніхто не ведае, дзе ён пахаваны.
Пакуль мы атрымлівалі патрэбныя згоды ўладаў горада Гданьска і Паморскага рэстаўратара помнікаў у 2020 г. пасьля жнівенскіх выбараў у Беларусі на хвалі грамадзкіх пратэстаў паявіліся новыя ахвяры рэжыму ў Рэспубліцы Беларусь. Архітэктар Станіслаў Шыманскі падрыхтаваў праект крыжа (на здымку), а яго выканаўцамі будуць каменшчык Раман Лебрэхт і столяр Ян Ассоўскі. Мы павінны пакрыць кошты матар’ялу на крыж і яго ўсталяваньне. Адклікаемся да сумленьня ўсіх Беларусаў адгукнуцца на нашу ініцыятыву і падтрымаць фінансава наш праект, які павінны закончыць да канца жніўня 2025 г. Крыж з каменнымі табліцамі будзе абсталяваны на Гарнізонных могілках у Гданьску і будзе месцам памінаньня нашых продкаў і змагароў за Беларусь.
Беларускае культурнае таварыства „Хатка”
Нумар рахунку:
46 1600 1462 1026 9334 3000 0002
Białoruskie Towarzystwo Kulturalne „Chatka”
Tytuł przelewu: Darowizna na cele statutowe